vrijdag 30 november 2012
Beasts of the Southern Wild - trailer
(Klik op de playbutton en dan rechtsonder op 480p voor hogere beeldresolutie)
Klik op de oranje link voor onze recensie van Beasts of the Southern Wild: Een dijk van een dochter
Genre: psychosociaal drama / avontuur / fantasy
Een dijk van een dochter
Once there was a hushpuppy and she lived with her daddy in the bathtub.
De Badkuip
Hushpuppy is de naam van het hoofdpersonage in Beasts of the Southern Wild, het low budget regiedebuut van de Amerikaan Benh Zeithlin over een zesjarig zwart meisje dat samen met haar zieke vader in Louisiana woont. Ze leven ten zuiden van de dijken in overstromingsgebied op het fictieve eilandje Isle de Charles Doucet, dat door de plaatselijke bewoners the Bathtub (de Badkuip) genoemd wordt. Het eilandje is overigens gebaseerd op het echte, aan erosie onderhevige Isle de Jean Charles.
Sinds orkaan Katrina lelijk thuishield in New Orleans weten we dat Louisiana meer is dan een toeristenparadijs voor liefhebbers van jazz, cajunmuziek, creoolse gerechten zoals jambalaya, en ongerepte bayous (moerasgebieden) met alligators. Het is ook een regio waar heel wat mensen in armoede leven, en de inwoners van de Badkuip behoren tot die bevolkingsgroep.
Hoewel Hushpuppy (vertolkt door de vijfjarige Quvenzhané Wallis) en haar vader Wink (debuut van Dwight Henry) beseffen dat de Badkuip bij een volgende zware storm wel eens helemaal blank zou kunnen staan, peinzen ze er niet over om te verhuizen: "Me and my daddy, we stay right here. We, who this earth is for." Hushpuppy werd door haar moeder in de steek gelaten en haar vader is een drankzuchtige en bijzonder strenge man. Toch geniet het speelse meisje als een onvervalste Huckleberry Finn met volle teugen van de bucolische pret in de Badkuip: "The Bathtub has got more holidays than the rest of the world".
Quvenzhané Wallis als Hushpuppy en Dwight Henry als haar vader Wink.
|
Maar dan breekt de gevreesde storm uit en loopt de Badkuip vol water. Door de ogen van Hushpuppy zien we hoe ze samen met haar vader en slechts enkele buren achterblijft in het overstroomde gebied...
Tussen verbeelding en werkelijkheid
Tussen verbeelding en werkelijkheid
Beasts of the Southern Wild is het poëtisch in beeld gebracht relaas van een moedig meisje dat haar afwezige moeder mist, mijmert over prehistorische oerrunderen en smeltende poolkappen, en probeert te overleven in ruige omstandigheden. Van haar vader weet Hushpuppy dat haar moeder "zo mooi was dat ze niet eens het fornuis moest aansteken; ze wandelde gewoon de kamer binnen en al het water begon vanzelf te koken." Het gemis van haar moeder wordt nog versterkt door de in alcohol gedrenkte woedeuitbarstingen van haar vader.
Toch zijn er enkele mooie momenten, zoals de scène waarin Hushpuppy en haar vriendjes naar een boot zwemmen die hen meeneemt naar een drijvend bordeel, waar een serveuse zich even over Hushpuppy ontfermt (het zou haar moeder kunnen zijn) en het meisje mijmert: "Alle keren dat iemand me ooit in zijn armen heeft genomen, kan ik op twee vingers tellen."
Debutanten
De mijmeringen, herinneringen en fantasieën van Hushpuppy werden door Zeitlin op een dromerige, magisch-realistische manier gevisualiseerd, zodat de kijker als het ware een blik gegund wordt in de verbeelding van een kind. Zo zien we de indrukwekkende oerrunderen waarover Hushpuppy fantaseert ook echt rondlopen in de bayou. Vanwege het beperkte budget waarover de filmploeg beschikte, kregen de decors echter geen 'fantasy upgrade', waardoor Beasts of the Southern Wild goeddeels een realistische, bijna documentaire indruk maakt. Zo krijg je een authentieke kijk op de levenslustige subcultuur van de lokale hillbillies. Anderzijds gaat deze aanpak wel ten koste van de betovering die Zeitlin in zijn beloftevol, zelfgeschreven scenario voor ogen stond.
Toch zijn er enkele mooie momenten, zoals de scène waarin Hushpuppy en haar vriendjes naar een boot zwemmen die hen meeneemt naar een drijvend bordeel, waar een serveuse zich even over Hushpuppy ontfermt (het zou haar moeder kunnen zijn) en het meisje mijmert: "Alle keren dat iemand me ooit in zijn armen heeft genomen, kan ik op twee vingers tellen."
Debutanten
Beasts of the Southern Wild is soms wat aan de trage kant. En op de spontane vertolking van hoofdrolspeelster Wallis na acteert de cast niet altijd even overtuigend. Dat is ook begrijpelijk, vermits de cast goeddeels bestond uit lokale inwoners zonder acteerervaring. Zo werkte Dwight Henry, die de vaderrol vertolkt, tijdens de casting in zijn bakkerij Henry's Bakery & Deli. Die lag recht tegenover het castingbureau en de filmploeg kwam er elke dag ontbijten en lunchen. Henry nam spontaan deel aan de audities en kreeg de rol, mede dankzij zijn persoonlijke ervaring met orkanen en overstromingen in New Orleans.
Camera d'Or
Camera d'Or
Beasts of the Southern Wild werd bekroond met diverse internationale filmprijzen, waaronder de Camera d'Or voor beste debuutfilm op het voorbije filmfestival van Cannes.
JN.
Beasts of the Southern Wild (USA-2012): in de bioscoop vanaf 12 december 2012.
Genre: psychosociaal drama / avontuur / fantasy
Klik op de oranje link voor de trailer: Beasts of the Southern Wild - trailer
donderdag 29 november 2012
Life of Pi - trailer
(Klik op de playbutton en dan rechtsonder bij instellingen op 720p voor hogere beeldkwaliteit)
Genre: avontuur / drama
vrijdag 23 november 2012
Inside the Actors Studio met Kevin Spacey
(Klik op de playbutton)
Genre: interview / documentaire
Kagemusha - trailer
Dit visueel verbluffende meesterwerk van de legendarische Japanse cineast Akira Kurosowa uit 1980 is één van onze favoriete historische drama's en won destijds de Gouden Palm op het Filmfestival van Cannes.
(Klik op de playbutton en dan rechtsonder bij instellingen op 720p of 1080p voor hogere beeldkwaliteit)
Genre: historisch drama / oorlogsfilm / avontuur
Labels:
Akira Kurosowa,
avontuur,
Cannes,
drama,
Gouden Palm,
Kagemusha,
oorlogsfilm,
Tatsuya Nakadai,
Trailer
donderdag 22 november 2012
Eenzame passie
De rouille et d'os van Jacques Audiard
★★½
De 25-jarige plantrekker Alain -Ali voor de vrienden- (gespeeld door Matthias Schoenaerts) en zijn vijfjarige zoontje Sam (Armand Verdure) zoeken onderdak bij Ali's zuster in het zuiden van Frankrijk. Ali gaat aan de slag als buitenwipper in een discotheek en ontmoet er de orkatrainster Stéphanie (Marion Cotillard). Wanneer Stéphanie het slachtoffer wordt van een ongelukkige orka-aanval, staat Ali klaar om haar bij te staan. Hun relatie is aanvankelijk vriendschappelijk, maar evolueert naar een passionele verhouding.
Ruwe bolster
Marion Cotillard als Stéphanie. |
Dankzij de aandacht die ze van Ali krijgt, ziet de onfortuinlijke Stéphanie weer licht aan het eind van de tunnel. Anderzijds lijkt Ali niet het type dat in staat is tot echt engagement, zelfs niet ten opzichte van zijn eigen zoontje. Ali's voorgeschiedenis blijft onduidelijk, maar hij heeft wellicht een beschadigde ziel, wat zijn eigenwijze, vrijgevochten karakter (en zijn bindingsangst?) zou verklaren. Hij zegt weinig en laat zijn daden voor zich spreken. Zo neemt hij deel aan clandestiene, bloederige gevechten die hem nochtans niet veel geld opleveren. Stéphanie apprecieert Ali's viriele, no-nonsense aanpak, maar vraagt zich af of er onder de ruwe bolster wel een blanke pit schuilgaat...
Stuurloos?
De rouille et d'os is een mooi in beeld gebracht liefdesdrama, dat net als Children of a Lesser God (1986) ingaat op de emotionele en seksuele hunkeringen van mensen met een ernstige handicap.
De ingenieuze special effects die de handicap van Stéphanie visualiseren zijn heel geloofwaardig. Eén van de extra's op de dvd (of blu-ray disc), die distributeur Lumière onlangs uitbracht, verklaart hoe de filmploeg dat klaarspeelde.
Schoenaerts en Cotillard zijn aan elkaar gewaagd in hun boeiende vertolking van de hoofdpersonages. Beide rasacteurs halen het uiterste uit de intuïtieve, gevoelsmatige, bijna dierlijke relatie tussen Ali en Stéphanie en zorgen samen voor enkele tedere momenten, zoals de mooie scène waarin Stéphanie door Ali naar de zee gedragen wordt. Een hele prestatie gelet op het wat stuurloze karakter van het door de Franse regisseur Jacques Audiard zelfgeschreven scenario. Zo is het niet helemaal duidelijk waar Audiard met de subplots over Ali's gevechten en over diens dubieuze werk als nachtwaker naartoe wil. De personages lopen er soms wat verloren bij.
Pas aan het eind krijgt het verhaal een nieuwe dramatische wending die de verhouding tussen Ali en zijn zoontje meer diepgang geeft, meer inzicht verschaft in de waarde van de relatie tussen Ali en Stéphanie, en uiteindelijk ook een blik biedt achter de muur die Ali rond zichzelf optrok. De ontroerende scène waarin Ali in een ziekenhuisgang opgebeld wordt door Stéphanie toont Ali (én Schoenaerts) van zijn gevoeligste kant. De tamme epiloog die dan nog volgt was dan weer volstrekt overbodig.
JN.
De rouille et d'os (Frankrijk/België-2012): beschikbaar op dvd en blu-ray disc sinds 7 november 2012.
De rouille et d'os (Frankrijk/België-2012): beschikbaar op dvd en blu-ray disc sinds 7 november 2012.
Met: Matthias Schoenaerts, Marilon Cotillard, Armand Verdure en Corinne Masiero.
Genre: romantisch drama
Genre: romantisch drama
Klik op de oranje link voor de trailer: De rouille et d'os - trailer
dinsdag 20 november 2012
Rosemary's Baby - trailer
(Klik op de playbutton en dan rechtsonder bij instellingen op 480p voor hogere beeldkwaliteit)
Genre: horror / psychologische thriller / mysterie
Klik op de oranje links voor:
- een making-of documentaire: Roman Polanski on Rosemary's Baby - documentaire
- een filmfragment: Rosemary's Baby - fragment
- een achtergrondartikel: Waarom kijken we naar horrorfilms?
- een achtergrondartikel: Onze favoriete films: Top 35
- een achtergrondartikel: Onze favoriete films: Top 35
- een achtergrondartikel: Onze favoriete horrorfilms: Top 25
- een achtergrondartikel: De beste schurken en feeksen in de filmgeschiedenis: Top 150
Django Unchained - trailer
(Klik op de playbutton en dan rechtsonder bij instellingen op 720p voor hogere beeldkwaliteit)
Genre: western / avontuur / historisch drama
Klik op de oranje links voor:
- onze recensie van Django Unchained: Met bloed bespat katoen
- nieuws: Uitkijken naar de nieuwe Tarantino
maandag 19 november 2012
Waarom kijken we graag naar
horrorfilms?
- De fascinatie van de angst -
horrorfilms?
- De fascinatie van de angst -
Mensen
hebben een hekel aan angst. In het dagelijks leven althans, want in
onze vrije tijd 'genieten' we wel eens van een griezelfilm of
zenuwslopende thriller. Maar waarom griezelen we graag? Wat bezielt ons eigenlijk om ons
vrijwillig de stuipen op het lijf te laten jagen? We zochten en vonden antwoorden bij filosofen, psychologen en
de master of suspense Alfred Hitchcock.
Door Joeri Naanai
Afgezien
van zelfdestructieve, suïcidale of aan extreme kicks verslaafde
mensen, doen Jan en An Modaal er doorgaans alles aan om angstwekkende
situaties te vermijden. Dat is een gezonde, instinctieve reflex van
zelfbehoud die van generatie op generatie doorgegeven wordt via onze
genen. Hoe komt het dan dat de meeste mensen toch af en toe hun
natuurlijke afkeer van de angst overwinnen om naar een thriller of
horrorfilm te kijken? Waarom doen zelfs kinderen zichzelf de duvel
aan om nagelbijtend filmscènes te ondergaan die ons in het echte
leven letterlijk en figuurlijk in shock zouden brengen? Wat is er in
godsnaam zo fijn aan om anderhalf uur lang in je broek te doen van de
schrik en er nadien misschien nachtmerries aan over te houden?
Catharsis
In zijn Poëtica onderzocht de antieke Griekse filosoof Aristoteles wat de aantrekkingskracht was van de tragedie. Zijn
conclusie was dat toeschouwers van tragische toneelstukken gevoelens
van vrees en medelijden ervaren die een louterende werking kunnen
hebben. Door zich empathisch te identificeren met de gevoelswereld
van de personages op het podium kan de toeschouwer een therapeutische catharsis ervaren. In het tweede, verloren gegane deel van de
Poëtica onderzocht Aristoteles de komedie. Naar alle
waarschijnlijkheid typeerde hij daarin ook de lach als een bron van
catharsis. Lees daarover meer hier.
Aristoteles heeft natuurlijk zelf nooit een film gezien (vermits films nog niet bestonden in de oudheid). Maar films liggen in het verlengde van toneelstukken en wat Aristoteles zei over tragedies geldt net zo goed voor films. Ook een bioscoopbezoeker identificeert zich met de personages en ervaart gelijkaardige gevoelens als hen. En bij het bekijken van een spannende thriller of horrorfilm is de kijker dus onderhevig aan dezelfde angsten als de personages op het scherm. Omdat dit gebeurt in een veilige omgeving, is de angst echter minder groot en hoeft de ervaring niet traumatisch te zijn (behalve voor kleine kinderen en overgevoelige zielen weliswaar). Hoewel we als kijkers opgaan in de film en tijdelijk vergeten dat we in de bioscoop of thuis voor de buis zitten, weten we dat het "maar een film" is en we geen gevaar lopen. En zo kan die angstwekkende kijkervaring dezelfde cathartische werking hebben als diegene die Aristoteles beschreef. Net als de vaak lugubere sprookjes uit onze kindertijd, confronteren griezelfilms en thrillers ons met onze diepste angsten. Maar ze doen dat in een context die ons toelaat om er op een constructieve, therapeutische manier mee om te gaan.
Aristoteles heeft natuurlijk zelf nooit een film gezien (vermits films nog niet bestonden in de oudheid). Maar films liggen in het verlengde van toneelstukken en wat Aristoteles zei over tragedies geldt net zo goed voor films. Ook een bioscoopbezoeker identificeert zich met de personages en ervaart gelijkaardige gevoelens als hen. En bij het bekijken van een spannende thriller of horrorfilm is de kijker dus onderhevig aan dezelfde angsten als de personages op het scherm. Omdat dit gebeurt in een veilige omgeving, is de angst echter minder groot en hoeft de ervaring niet traumatisch te zijn (behalve voor kleine kinderen en overgevoelige zielen weliswaar). Hoewel we als kijkers opgaan in de film en tijdelijk vergeten dat we in de bioscoop of thuis voor de buis zitten, weten we dat het "maar een film" is en we geen gevaar lopen. En zo kan die angstwekkende kijkervaring dezelfde cathartische werking hebben als diegene die Aristoteles beschreef. Net als de vaak lugubere sprookjes uit onze kindertijd, confronteren griezelfilms en thrillers ons met onze diepste angsten. Maar ze doen dat in een context die ons toelaat om er op een constructieve, therapeutische manier mee om te gaan.
Horror
is fun
Volgens een onderzoek van de marketingprofessors Eduardo Andrade en Joel Cohen is een catharsis trouwens niet eens nodig is om te kunnen genieten van akelige films. Zij kwamen immers tot de conclusie dat kijkers ook plezier kunnen beleven aan de angst zelf. "Negatieve en positieve gevoelens kunnen simultaan optreden en de akeligste momenten kunnen tegelijk de leukste zijn", aldus Andrade en Cohen in hun studie On the Consumption of Negative Feelings. Griezelen kan dus gewoon fun zijn. Ook psychologieprofessor Jeffrey Goldstein zegt in zijn boek Why We Watch. The Attractions of Violent Entertainment: "Mensen kijken naar horrorfilms omdat ze bang gemaakt willen worden, anders zouden ze het geen tweede keer doen." Dit verklaart echter nog niet waarom we kunnen 'genieten' van de angst.
Bibberen om te leren
Volgens een onderzoek van de marketingprofessors Eduardo Andrade en Joel Cohen is een catharsis trouwens niet eens nodig is om te kunnen genieten van akelige films. Zij kwamen immers tot de conclusie dat kijkers ook plezier kunnen beleven aan de angst zelf. "Negatieve en positieve gevoelens kunnen simultaan optreden en de akeligste momenten kunnen tegelijk de leukste zijn", aldus Andrade en Cohen in hun studie On the Consumption of Negative Feelings. Griezelen kan dus gewoon fun zijn. Ook psychologieprofessor Jeffrey Goldstein zegt in zijn boek Why We Watch. The Attractions of Violent Entertainment: "Mensen kijken naar horrorfilms omdat ze bang gemaakt willen worden, anders zouden ze het geen tweede keer doen." Dit verklaart echter nog niet waarom we kunnen 'genieten' van de angst.
Bibberen om te leren
Angst
is een mysterieuze ervaring die ons afstoot en doet huiveren, maar ook
fascineert en aantrekt. We voelen ons hulpeloos wanneer we angstig
zijn. Maar het is ook een nuttige emotie die we geërfd hebben van
onze verre voorouders. Angst had een belangrijke signaalfunctie toen
de mens nog overgeleverd was aan de natuurelementen en wilde
roofdieren. De filosofische en psychologische literatuur focust daarom
niet alleen op de negatieve aspecten van de angst, maar staat ook bol
van uitspraken over zijn verdiensten. De Duitse filosoof Arthur Schopenhauer
benadrukte dat vrees ons waarschuwt voor roekeloosheid: "Een zekere
mate van vreesachtigheid is nodig voor ons bestaan in de wereld.
Bovendien zijn we na doorstane angst altijd vrolijker." En zijn nog beroemdere landgenoot en vakbroeder Friedrich Nietzsche schreef: "Is onze behoefte aan begrijpen niet een behoefte aan het
bekende, de wil om tussen al het vreemde, ongewone en twijfelachtige
iets te vinden dat ons niet meer onrustig maakt? Is het niet het
instinct van de vrees dat we 'begrijpen' noemen? Is het jubelen over
het begrijpen niet ook het jubelen over het teruggekregen
zekerheidsgevoel? Zonder de oeroude oefening in de vrees, zouden wij
nu geen vreugde aan de natuur beleven, zoals we ook geen vreugde aan
mens en dier zouden beleven zonder de lerares van het begrijpen: de
vrees."
Horror vacuï
De
Deense filosoof Søren Kierkegaard ging nog verder en beschreef de
angst als een wezenlijke mogelijkheidsvoorwaarde voor de ontwikkeling van
persoonlijke vrijheid. Volgens Kierkegaard is de mens een angstig
wezen omdat hij vrij is en zijn 'lege' toekomst met onzekerheid
tegemoet treedt. Die horror
vacuï (angst voor de
leegte) is echter ook verleidelijk, want het gevoel van een 'open
horizon' is zwanger van allerlei beloftevolle mogelijkheden. Kierkegaard vond dat de mens groeit naarmate hij zijn angsten onder ogen ziet
en hij adviseerde dat men de angst moest verwelkomen zoals de antieke Griekse wijsgeer Sokrates zijn gifbeker
hief: "Het leren kennen van de angst is een avontuur dat iedereen
moet aangaan wil hij niet teloorgaan door de angst niet te kennen of
eronder te bezwijken. Hij die goed heeft geleerd om bang te zijn,
heeft het belangrijkste geleerd."
De
modale bioscoopbezoeker of tv-kijker is natuurlijk niet bezig met deze
filosofische beschouwingen. Maar onbewust speelt de vreemde
aantrekkingskracht van de angst wel een cruciale rol wanneer we
beslissen om naar een spannende film te (blijven) kijken.
Thrillen of griezelen?
Hoewel het verschil soms erg vaag is, bestaat er wel degelijk een onderscheid tussen horrorfilms en thrillers. Horrorfilms zijn doorgaans bloederige en vrij ongeloofwaardige films over demonen, geesten, zombies, monsters, buitenaardse wezens of karikaturale psychopaten die dood en verderf zaaien. Zulke films zijn vooral bedoeld als spannend amusement en alleen ontwrichtend voor wie heel gevoelig is of (nog) geen duidelijk onderscheid kan maken tussen fictie en realiteit. Griezelfilms zijn razend populair bij jonge horrorfanaten (waarvan de overgrote meerderheid overigens géén labiele of gewelddadige persoonlijkheid heeft). De films appelleren aan hun nieuwsgierigheid naar het onbekende en leren hen op een heel primair niveau omgaan met gevoelens van gruwel, walging, dreiging en angst.
Thrillen of griezelen?
Hoewel het verschil soms erg vaag is, bestaat er wel degelijk een onderscheid tussen horrorfilms en thrillers. Horrorfilms zijn doorgaans bloederige en vrij ongeloofwaardige films over demonen, geesten, zombies, monsters, buitenaardse wezens of karikaturale psychopaten die dood en verderf zaaien. Zulke films zijn vooral bedoeld als spannend amusement en alleen ontwrichtend voor wie heel gevoelig is of (nog) geen duidelijk onderscheid kan maken tussen fictie en realiteit. Griezelfilms zijn razend populair bij jonge horrorfanaten (waarvan de overgrote meerderheid overigens géén labiele of gewelddadige persoonlijkheid heeft). De films appelleren aan hun nieuwsgierigheid naar het onbekende en leren hen op een heel primair niveau omgaan met gevoelens van gruwel, walging, dreiging en angst.
Linda Blair als het door de duivel bezeten meisje in The Exorcist: één van de meest angstaanjagende horrorfilms aller tijden. |
"Horrorfilms helpen jongeren om hun gevoelens te beheersen en terreur
te managen", aldus klinisch psycholoog Glenn Walters. En zo
anticiperen jongeren onbewust op de uitdagingen die hen te wachten
staan als volwassenen. De Britse media-expert John Edward Campbell
zit op dezelfde golflengte: "Jongeren willen geprikkeld worden door
intense ervaringen; een verlangen dat afneemt naarmate ze ouder
worden." De Amerikaanse professor emeritus psychologie Stuart
Fischoff beaamt: "Oudere mensen hebben stimulatievermoeidheid; ze
vinden het echte leven al angstaanjagend genoeg en hoeven niet zo
nodig naar een horrorfilm te kijken." Bovendien bevatten griezelfilms
vaak op tienerleest geschoeide zwarte humor.
Thrillers (of horrorthrillers) zijn vaak een stuk ernstiger, intelligenter en in elk geval
geloofwaardiger. Ze gaan immers over reële situaties die elk van ons
zou kunnen overkomen. Wie naar misdaadthrillers zoals Psycho, Dressed to Kill of
Henry: Portrait of a Serial Killer kijkt, weet dat de
moordenaars die erin geportretteerd worden akelig realistisch zijn.
Zulke misdadigers bestaan nu eenmaal. Ook politieke thrillers, zoals
The Manchurian Candidate en Absolute Power,
waarschuwen ons dat de werkelijkheid minder onschuldig is dan ze soms
lijkt. En psychologische thrillers, zoals Rebecca, Lost Highway en Shutter
Island, graven nog dieper, omdat ze via de onheilspellende
zielenroerselen van hun getormenteerde personages ook doordringen tot
in de duistere, verborgen hoekjes van ons eigen brein en hart.
Thrillers openbaren de schaduwzijden van onszelf en de ander. Ze
ontsluieren de condition humaine in zijn beklemmendste vorm en
zijn in dat opzicht een ontluisterende bron van zelfkennis en
zelfkritiek. Waarmee we hier overigens niet willen beweren dat
thrillers per definitie ook angstaanjagender zijn dan horrorfilms.
Van horrorfilms krijg je immers soms makkelijker nachtmerries,
precies omdat ze vaak extremer zijn en rechtstreeks het 'buikgevoel'
aanspreken. Maar de huivering die thrillers ontlokken gaat vaak dieper, omdat ze meer aan de verbeelding overlaten. Alle goede
cineasten weten dat suggestie vaak efficiënter is dan expliciete
beelden. Niets is zo angstaanjagend als onze eigen verbeelding.
Jack Nicholson in de briljante horrorthriller The Shining: "Heeeeere's Johnny!" |
In feite hebben we een haat-liefde-verhouding met de angst. We ontvluchten de angst, maar we hebben hem ook nodig. We willen bewijzen dat we sterker zijn dan de angst, maar we zouden niet kunnen leven zonder angst. Fobofobie -dat is angst voor de angst- weerhoudt ons ervan om daar stil bij te staan in het dagelijks leven. Angst is een taboe. Maar omdat angst nu eenmaal een fundamenteel deel van ons leven is, proberen we er toch mee in het reine te komen. Daarom kijken we naar spannende films: we willen aan onszelf bewijzen dat de angst geen heer en meester over ons is.
Wanneer
we de angst tegemoet treden door naar een spannende film te kijken,
doen we in feite hetzelfde als iemand die risicosporten zoals skydiven beoefent. Uit onderzoek blijkt trouwens dat mensen die
op zoek gaan naar kicks doorgaans ook meer van horrorfilms houden
dan andere mensen. Een thrillseeker of adrenalinejunkie wil
zijn (vaak zelfopgelegde) beperkingen overstijgen door het gevaar op
te zoeken. Hij wil voelen dat hij lééft. Dit hangt samen met het
feit dat we letterlijk en figuurlijk een adrenaline rush
krijgen wanneer we in gevaarlijke situaties terechtkomen. Dat is een
oeroude, instinctieve, hormonale reactie waarbij ons brein en lichaam
samenwerken om ons te wapenen tegen bedreigingen. Wanneer we schrik
krijgen, maken onze hersenen onder meer dopamine en endorfine aan: genotshormonen die ontstressen en pijn verdoven. Maar omdat een
horrorfilm bij de kijker geen echte, fysieke pijn veroorzaakt, hebben
de hormonen een narcotisch, verslavend effect. Ook dit verklaart
waarom sommige horroradepten niet genoeg kunnen krijgen van
griezelfilms.
Angst
en macht zijn verschillende kanten van dezelfde medaille: wie angst
overwint, voelt zich machtig. Testosteron zorgt bij mannen en jongens
vaak voor haantjesgedrag wanneer ze naar een griezelfilm kijken: "Ach, dit doet me niets." Vrouwen en meisjes kijken (al of niet door
hun vingers) mee om te bewijzen dat ze niét het zwakke geslacht
zijn. En bij iedereen zorgt de ontlading van opgekropte angst voor
een gevoel van bevrijding. "Angst en genot hangen samen", aldus
Fischoff. "De opluchting die volgt na de angst heeft een cathartisch
effect." Kierkegaard schreef: "Elke mens die geleerd heeft dat iedere
angst waarvoor hij bang werd hem op elk ogenblik kan overvallen, zal
aan de werkelijkheid een andere verklaring geven: hij zal de
werkelijkheid prijzen en zelfs als deze zwaar op hem drukt, zal hij
eraan denken dat ze toch veel, veel lichter is dan de mogelijkheid
was." En Nietzsche benadrukte: "Wat me niet doodt, maakt me sterker."
En zo kunnen we ons wapenen tegen de grote, boze wereld.
Spiegels
Angstaanjagende films appelleren ook aan ons collectief onbewuste: ze thematiseren eeuwenoude taboes en waarschuwen via de macabere lotgevallen van de filmpersonages dat wie maatschappelijke waarden, normen en wetten met de voeten treedt daar vroeg of laat wellicht voor zal moeten boeten. In dat opzicht verschillen enge films niet van mythes, legendes, fabels, sprookjes en heilige boeken. Freud en Jung, de grondleggers van de psychoanalyse, wezen al op het verband tussen de aantrekkingskracht van de angst en oeroude gedachten en emoties in het collectief onbewuste. Ons ego onderdrukt die vage gedachten en diepe emoties, maar de angst haalt ze weer naar boven.
Spiegels
Angstaanjagende films appelleren ook aan ons collectief onbewuste: ze thematiseren eeuwenoude taboes en waarschuwen via de macabere lotgevallen van de filmpersonages dat wie maatschappelijke waarden, normen en wetten met de voeten treedt daar vroeg of laat wellicht voor zal moeten boeten. In dat opzicht verschillen enge films niet van mythes, legendes, fabels, sprookjes en heilige boeken. Freud en Jung, de grondleggers van de psychoanalyse, wezen al op het verband tussen de aantrekkingskracht van de angst en oeroude gedachten en emoties in het collectief onbewuste. Ons ego onderdrukt die vage gedachten en diepe emoties, maar de angst haalt ze weer naar boven.
Tot slot zijn
horrorfilms en thrillers ook spiegels van de tijdsgeest: ze tasten de
grenzen van onze angst af en wij tonen in onze reactie meteen wie we
zijn.
Alfred
Hitchcock
over angst
over angst
Alfred Hitchcock. |
Op
het puntje van je stoel met...
Psycho (1960) van Alfred Hitchcock: een douche nemen werd plots een akelige onderneming na de release van deze tijdloze horrorklassieker.
Rosemary's Baby (1968) van Roman Polanski: Mia Farrow begint te geloven dat haar man deel uitmaakt van een satanische sekte in deze beklemmende psychologische horrorthriller.
The Exorcist (1973) van William Friedkin: de griezeligste aller griezelfilms over een door de duivel bezeten meisje.
The Texas Chain Saw Massacre (1974) van Tobe Hooper: een rauwe, realistische horrorfilm over een groepje vrienden in de greep van een familie zwaar gestoorde seriemoordenaars.
The Omen (1976) van Richard Donner: een diplomaat begint te vermoeden dat zijn zoontje wel eens het kind van de duivel zou kunnen zijn..
Alien (1979) van Ridley Scott: een nagelbijtende combinatie van horror en sciencefiction over de bemanning van een ruimteschip die belaagd wordt door een moorddadig buitenaards wezen.
The Shining (1980) van Stanley Kubrick: een briljante paranormale horrorthriller over een hotelconciërge die stilaan waanzinnig wordt en zijn vrouw en hun telepathisch zoontje begint te belagen.
Dressed to Kill (1980) van Brian de Palma: een visueel verbluffende psychoseksuele horrorthriller over een mysterieuze seriemoordenares.
The Evil Dead (1981) van Sam Raimi: enge demonen en zwarte humor in deze invloedrijke horrorklassieker over de gruwelijke lotgevallen van een groepje vrienden die hun vakantie doorbrengen in een afgelegen blokhut.
The Thing (1982) van John Carpenter: akelige special effects in deze beklemmende horrorfilm over een buitenaards wezen dat de vorm aanneemt van zijn slachtoffers.
zaterdag 17 november 2012
Intelligent sciencefictionvermaak
Kansas, 2044. De aan drugs verslaafde Joe (gespeeld door Joseph Gordon-Levitt) werkt als
huurmoordenaar voor een criminele organisatie die vanuit de toekomst opereert. Dertig jaar later, in
2074, wordt het immers mogelijk om terug in de tijd te reizen. Omdat de
geavanceerde forensische technieken het tegen dan echter onmogelijk maken om
lijken spoorloos te laten verdwijnen, flitsen gangsterbazen hun doelwitten naar het verleden, waar huurlingen zoals Joe elk slachtoffer opwachten
en vermoorden. In ruil krijgen de huurmoordenaars zilverstaven, die op de rug van hun slachtoffers gebonden worden. De huurlingen worden loopers genoemd, omdat ze in de toekomst teruggestuurd zullen worden naar het heden om ook zelf geëxecuteerd te worden door hun eigen jongere alter ego. Closing the loop heet dat. Deze contractuele verplichting is bedoeld om te vermijden dat er ooit twee versies van hetzelfde individu tegelijk rondlopen, wat niet alleen een illegale tijdreis zou bewijzen maar ook de precaire samenhang tussen ruimte en tijd in de war zou sturen. Elke looper weet dus dat hij vroeg of laat zijn oudere ik zal moeten liquideren om nadien, zij het dan gedurende slechts enkele decennia, te kunnen rentenieren. Wanneer Joe oog in oog komt te staan met zijn eigen dertig jaar oudere versie (vertolkt door Bruce Willis) en het moment aanbreekt waarop hij zijn 'duplicaat' moet vermoorden, slaagt de oude Joe er echter in om te ontsnappen...
Klinkt ingewikkeld? Is het ook wel hoor, maar wie goed oplet zal de inventieve wendingen in het slimme, door regisseur Rian Johnson zelfgeschreven scenario wel kunnen volgen. De complexe plot van Looper vertoont gelijkenissen met gelijkaardige sciencefictionfilms, zoals The Terminator, Source Code en Minority Report, waarin heden, verleden en toekomst elkaar op een paradoxale wijze beïnvloeden. Gelukkig ging Johnson niet te ver in het op de proef stellen van het IQ van de kijker en ligt de nadruk in Looper op karakterontwikkeling en actie. Of zoals de oude Joe in een snackbar tegen zijn jongere zelf terecht zegt: "I don't wanna talk about time travel, because if we start talking about it then we're gonna be here all day talking about it, making diagrams with straws...This time travel crap just fries your brain like an egg."
Klinkt ingewikkeld? Is het ook wel hoor, maar wie goed oplet zal de inventieve wendingen in het slimme, door regisseur Rian Johnson zelfgeschreven scenario wel kunnen volgen. De complexe plot van Looper vertoont gelijkenissen met gelijkaardige sciencefictionfilms, zoals The Terminator, Source Code en Minority Report, waarin heden, verleden en toekomst elkaar op een paradoxale wijze beïnvloeden. Gelukkig ging Johnson niet te ver in het op de proef stellen van het IQ van de kijker en ligt de nadruk in Looper op karakterontwikkeling en actie. Of zoals de oude Joe in een snackbar tegen zijn jongere zelf terecht zegt: "I don't wanna talk about time travel, because if we start talking about it then we're gonna be here all day talking about it, making diagrams with straws...This time travel crap just fries your brain like an egg."
Het production design van Looper doet soms denken aan de sciencefictionklassieker Blade Runner, en de knappe special effects in de spannende sleutelscènes met een telekinetisch kind zijn schatplichtig aan Inception.
Joseph Gordon-Levitt acteert degelijk als de jonge Joe, maar Bruce Willis -intussen reeds 57- speelt hem volledig volledig van het scherm met zijn gevoelige vertolking van de oudere Joe die verscheurd wordt door de morele dilemma's in zijn gespleten ziel. Tot slot hebben we ook genoten van Jeff Daniels, die met zijn rol van de onderkoelde gangsterbaas Abe bewijst dat hij in zijn wisselvallige carrière ook af en toe goede beslissingen neemt, bijvoorbeeld om eens een slechterik te spelen.
Joseph Gordon-Levitt acteert degelijk als de jonge Joe, maar Bruce Willis -intussen reeds 57- speelt hem volledig volledig van het scherm met zijn gevoelige vertolking van de oudere Joe die verscheurd wordt door de morele dilemma's in zijn gespleten ziel. Tot slot hebben we ook genoten van Jeff Daniels, die met zijn rol van de onderkoelde gangsterbaas Abe bewijst dat hij in zijn wisselvallige carrière ook af en toe goede beslissingen neemt, bijvoorbeeld om eens een slechterik te spelen.
Kortom, Looper is vakkundig vermaak dat bovendien doet vermoeden dat ze in Hollywood tegenwoordig alvast de intelligentie van sciencefictionadepten op waarde beginnen te schatten.
JN.
Looper (USA/China-2012): in de bioscoop sinds 31 oktober 2012.
Met: Joseph Gordon-Levitt, Bruce Willis, Emily Blunt, Jeff Daniels, Paul Dano en Pierce Gagnon.
Genre: sciencefiction / misdaadthriller / actie
Klik op de oranje link voor de trailer: Looper - trailer
Looper - trailer
(Klik op de playbutton en dan rechtsonder bij instellingen op 720p of 1080p voor hogere beeldkwaliteit)
Klik op de oranje link voor onze recensie van Looper: Intelligent vermaak
Genre: sciencefiction / misdaadthriller / actie
dinsdag 6 november 2012
Kiss Me - Trailer
(Klik op de playbutton en dan rechtsonder bij instellingen op 720p voor hogere beeldkwaliteit)
Genre: romantisch drama / erotiek
Verboden verlangens
Kiss Me van Alexandra-Therese Keining ★★★
Hoewel Mia (gespeeld door de Zweedse actrice Ruth Vega Fernandez) op het punt staat te trouwen met haar vaste partner Tim (Joakim Nätterqvist), lijkt zij niet helemaal gelukkig. Mia is een nerveus type. Ze is nog steeds boos op haar vader Lasse (Krister Henriksson), omdat hij vreemdging tijdens zijn huwelijk met Mia's moeder. Of is er meer aan de hand...?
Vader Lasse is intussen gescheiden en heeft ook zelf trouwplannen met de sympathieke Elisabeth (Lena Endre). Tijdens het verlovingsfeest van haar vader maakt Mia kennis met Elisabeths dochter Frida (een charismatische Liv Mjönes). Tot haar eigen ontreddering, voelt Mia zich aangetrokken tot Frida. Mia's verboden verlangens doen haar pijn, maar toch kan zij er moeilijk aan weerstaan. Wanneer zij in Frida's gezelschap is, bloeit Mia open als een mooie orchidee en lijkt ze tot rust te komen. Even maar: tot zij zich weer herinnert dat ze binnen afzienbare tijd in het huwelijksbootje moet stappen met Tim...
Kiss Me (originele Zweedse titel: Kyss mig) is een erg mooi, van verlangen zinderend liefdesdrama, dat door cameravrouw Ragna Jorming sensueel in beeld gebracht werd.
Hoofdrolspeelsters Vega Fernandez en Liv Mjönes geven hun liefdesscènes een tedere toets en de natuurlijke 'chemie' tussen beiden maakt hun vertolkingen van Mia en Frida heel geloofwaardig.
Ondanks enkele voorspelbare wendingen in het door regisseuse Alexandra-Therese Keining zelfgeschreven scenario, en de niet altijd even geslaagde muziekkeuze, is Kiss Me in elk geval de meest romantische film die we dit najaar al onder ogen kregen.
JN.
Kiss Me (Zweden-2011): in de bioscoop vanaf 5 december 2012.
Met: Ruth Vega Fernandez, Liv Mjönes, Krister Henriksson, Joakim Nätterqvist en Lena Endre.
Abonneren op:
Posts (Atom)