De 10 beste
sciencefictionfilms
aller tijden
Niets fijner op een kille winteravond dan op de sofa onder een warm dekentje te kruipen en van een goeie film te genieten. Maar welke film...? Wie van sciencefiction houdt, kan zich alvast laten leiden door de top 100 van beste sciencefictionfilms die samengesteld werd door de die-hard sciencefictionadepten van de website totalscifionline:
http://totalscifionline.com/features/3809-the-100-greatest-sci-fi-movies
Hun selectie is het resultaat van verhitte interne debatten tussen de medewerkers van de website. Zo moesten ze eerst uitmaken welke films tot het scifi-genre mogen gerekend worden en welke niet. Ze besloten dat elke film waarvan sciencefiction een hoofdbestanddeel vormt in aanmerking komt. Behalve films over superhelden, omdat die een genre op zich vormen. De criteria zijn voor discussie vatbaar, maar hieronder vindt u alvast de 10 beste sciencefictionfilms in hun Top 100.
http://totalscifionline.com/features/3809-the-100-greatest-sci-fi-movies
Hun selectie is het resultaat van verhitte interne debatten tussen de medewerkers van de website. Zo moesten ze eerst uitmaken welke films tot het scifi-genre mogen gerekend worden en welke niet. Ze besloten dat elke film waarvan sciencefiction een hoofdbestanddeel vormt in aanmerking komt. Behalve films over superhelden, omdat die een genre op zich vormen. De criteria zijn voor discussie vatbaar, maar hieronder vindt u alvast de 10 beste sciencefictionfilms in hun Top 100.
Daaronder vindt u onze eigen Top 10, samengesteld op basis van dezelfde criteria. En natuurlijk weerhoudt niets u ervan om kritisch te reageren of hier uw eigen Top 10 te plaatsen (klik helemaal onderaan op de link reacties als de reactiebox niet open is).
Achter onze favoriete sciencefictionfilms die niet voorkomen in de Top 10 van totalscifionline hebben we ter informatie ook hun positie in de Top 100 van de website vermeld. Tot slot vindt u onderaan nog onze recensies (en de originele filmposters) van de vijf hoogst gerangschikte films in onze eigen selectie.
Achter onze favoriete sciencefictionfilms die niet voorkomen in de Top 10 van totalscifionline hebben we ter informatie ook hun positie in de Top 100 van de website vermeld. Tot slot vindt u onderaan nog onze recensies (en de originele filmposters) van de vijf hoogst gerangschikte films in onze eigen selectie.
1. Blade Runner
2. 2001: A Space Odyssey
3. Star Wars
4. Alien
5. Metropolis
6. The Day the Earth Stood Still
7. The Terminator
8. Planet of the Apes
9. E.T.
10. Solaris
Funny how?
1. Alien
2. A Clockwork Orange - totalscifi: nr. 27
3. Blade Runner
4. 2001: A Space Odyssey
5. Minority Report - totalscifi: nr. 57
6. The Terminator
7. Mad Max - totalscifi: nr. 70
8. E.T.
9. Ex Machina
10. The Thing - totalscifi: nr. 23
En de beste sciencefictionserie is volgens ons het eerste seizoen van Westworld van Jonathan Nolan en Lisa Joy (lees onze recensie hier).
Nagelbijtende scifi-horror
Alien van Ridley Scott (1979)
★★★★★
 |
Alien is een briljante, superspannende combinatie van sciencefiction en horror over de bemanningsleden van een ruimteschip die belaagd worden door een moorddadig ruimtewezen.
Claustrofobisch griezelen
Het realistische maar tegelijk unheimliche production design, de claustrofobische atmosfeer, de griezelige special effects ("Don't touch it!"), de degelijke vertolkingen van de cast, met een doorleefde doorbraakrol van hoofdrolspeelster Sigourney Weaver, en de geniaal in crescendo opgebouwde spanning maken van deze onvergetelijke tech-noir sciencefictionfilm een revolutionaire en uiterst invloedrijke mijlpaal in de filmgeschiedenis.
Neem het van ons aan: ook wie doorgaans geen sciencefiction- of horrorliefhebber is zal onder de indruk geraken van deze nagelbijtende horrorthriller. JN.
Klik op de oranje links voor:
Het realistische maar tegelijk unheimliche production design, de claustrofobische atmosfeer, de griezelige special effects ("Don't touch it!"), de degelijke vertolkingen van de cast, met een doorleefde doorbraakrol van hoofdrolspeelster Sigourney Weaver, en de geniaal in crescendo opgebouwde spanning maken van deze onvergetelijke tech-noir sciencefictionfilm een revolutionaire en uiterst invloedrijke mijlpaal in de filmgeschiedenis.
Neem het van ons aan: ook wie doorgaans geen sciencefiction- of horrorliefhebber is zal onder de indruk geraken van deze nagelbijtende horrorthriller. JN.
Klik op de oranje links voor:
- een achtergrondartikel: Tien redenen om Alien op het grote scherm te zien
- een video-interview met regisseur Ridley Scott: Ridley Scott vertelt over Alien
- ons biografische portret van regisseur Ridley Scott: Visuele veteraan
- een achtergrondartikel: Onze favoriete regisseurs: Top 20
- een achtergrondartikel: Onze favoriete films: Top 35
- een achtergrondartikel: Onze favoriete horrorfilms: Top 25
- een achtergrondartikel: Schaf de Oscars af!
Kubrick in het kwadraat
A Clockwork Orange van Stanley Kubrick (1971)
★★★★★
 |
Nihilistisch
A Clockwork Orange volgt de ultragewelddadige, zinloze exploten van een groepje criminele jongemannen onder leiding van de egocentrische psychopaat Alex, met ijskoude overgave vertolkt door een perfect gecaste Malcolm McDowell. Maar ook de politie, de bureaucratie, het gerecht, het gevangeniswezen, de psychiatrie, de overheid en de media worden genadeloos ontmaskerd als onmenselijke instellingen.
A Clockwork Orange volgt de ultragewelddadige, zinloze exploten van een groepje criminele jongemannen onder leiding van de egocentrische psychopaat Alex, met ijskoude overgave vertolkt door een perfect gecaste Malcolm McDowell. Maar ook de politie, de bureaucratie, het gerecht, het gevangeniswezen, de psychiatrie, de overheid en de media worden genadeloos ontmaskerd als onmenselijke instellingen.
Een maatschappijkritische spiegel
A Clockwork Orange is Kubrick in het kwadraat: visueel verbluffend, volstrekt compromisloos op elk vlak -bijvoorbeeld in zijn gewaagde, shockerende combinatie van zwarte humor en geweld- en zo gelaagd dat je er telkens nieuwe, verrassende dingen in ontdekt. Zo hadden wij de film al vijf keer gezien, toen we plots een ogenschijnlijk onbeduidend maar in feite veelzeggend detail opmerkten tijdens de scène waarin Alex en zijn droogs aanbellen bij een marxistische schrijver: het geluid van de bel (dongdongdong dooong) is een knipoog naar de Vijfde Symfonie van Beethoven (de favoriete componist van Alex) en verwijst tevens naar de wrede Pavloviaanse experimenten (Pavlov gebruikte een belletje) waaraan Alex later in de film onderworpen wordt als proefpersoon in een moreel aanvechtbaar wetenschappelijk pilootproject waarmee de overheid misdadigers zoals Alex wil 'genezen'...
Kubrick houdt ons in A Clockwork Orange een maatschappijkritische spiegel voor door de kijker eerst als een voyeur medeplichtig te maken aan de perverse en gewelddadige misdaden op het scherm, en ons nadien ook een geweten te schoppen door ons te confronteren met moeilijke, zelfconfronterende morele dilemma's. Wat is belangrijker: vrije wil of collectieve orde, vrijheid of (een gevoel van) veiligheid, het individu of de goegemeente, (zelf)kritiek of censuur, propaganda en brainwashing? Thema's die tot op heden brandend actueel gebleven zijn.
Kortom, A Clockwork Orange is een grand cru van een film die u aan het denken zet en u nooit meer loslaat! JN.
Klik op de oranje links voor:
- een minidocumentaire over regisseur Stanley Kubrick: The Visions of Stanley Kubrick - documentaire
- een achtergrondartikel: Onze favoriete regisseurs: Top 20
- een achtergrondartikel: De beste schurken en feeksen in de filmgeschiedenis: Top 150
- een achtergrondartikel: De kemels van Pauline Kael
Visueel verbluffende melancholie
Blade Runner van Ridley Scott (1982)
★★★★★
 |
Poëtische tech-noir cyberpunk
Het intrigerende scenario van Blade Runner voelt aan als dystopische tech-noir cyberpunk en is gebaseerd op de roman Do Androids Dream of Electric Sheep? van de gerespecteerde Amerikaanse sciencefictionauteur Philip K. Dick uit 1969. We volgen de cynische ex-politieman annex blade runner Rick Deckard (gespeeld door Harrison Ford) terwijl hij anno 2019 in Los Angeles de strijd aanbindt met een groepje rebelse humanoïde robotten die bijna niet te onderscheiden zijn van mensen en ontworpen werden door de briljante CEO van de machtige Tyrell Corporation (gespeeld door Joe Turkel). Deckard begint zich echter stilaan morele en existentiële vragen te stellen bij het kennelijk flinterdunne onderscheid tussen mensen en de nieuwe generatie replicants, én bij zijn meedogenloze job als gewelddadige premiejager op die replicants...
De realistische, grauwe en tegelijk poëtische aanblik van de futuristische, in kleurig neonlicht badende stad is tot op heden door geen enkele cineast geëvenaard. Cameraman Jordan Cronenweth kreeg -onbegrijpelijk- geen Oscar voor Blade Runner, maar gelukkig wél een BAFTA Award. En de sfeervolle, melancholische soundtrack, met de etherische syntheziserklanken van Vangelis, behoort tot de mooiste filmmuziek tussen hemel en aarde.
Even ontroerend als spannend
Harrison Ford is uitstekend als de eenzame, onderkoelde antiheld Deckard. Actrice Sean Young zorgt voor een intimistische noot met haar mooie, ambivalente vertolking van een vrouw die zelf niet weet of ze menselijk dan wel een articifiële androïde is. Brion James is perfect gecast als de explosieve replicant Léon Kowalski. Daryl Hannah beklijft in haar doorbraakrol als de sensuele, atletische én levensgevaarlijke vrouwelijke replicant Pris. En de ultieme confrontatie met de charismatische replicant Roy -een fenomenale doorbraakrol van de Nederlandse acteur Rutger Hauer- levert een even ontroerende als spannende finale op: "I've seen things you people wouldn't believe: attack ships on fire off the shoulder of Orion; I watched c-beams glitter in the dark near the Tannhäuser Gate... All those moments will be lost in time...like tears in rain... Time to die."
Philip K. Dick heeft de première van Blade Runner nooit mogen meemaken. Hij stierf op 2 maart 1982 aan een hartaanval, vlak voor de film uitkwam. JN.
Klik op de oranje links voor:
- de trailer: Blade Runner - trailer
- ons biografische portret van regisseur Ridley Scott: Visuele veteraan
- een achtergrondartikel: Onze favoriete regisseurs: Top 20
- een achtergrondartikel: De invloedrijkste films aller tijden: Top 25
- een achtergrondartikel: Visuele meesterwerken: Top 80
- een achtergrondartikel: De beste schurken en feeksen in de filmgeschiedenis: Top 150
- een achtergrondartikel: Schaf de Oscars af!
- een achtergrondartikel: De kemels van Pauline Kael
Een metafysische symfonie
2001: A Space Odyssey van Stanley Kubrick (1968)
★★★★★
 |
Dit is zonder twijfel de meest 'abstracte' en ondoorgrondelijke film in het veelzijdige oeuvre van grootmeester Stanley Kubrick. De odyssee, waarvan sprake in de filmtitel, begint in de prehistorie met de 'dageraad van de mens' en eindigt vier miljoen jaar later met een ruimtereis 'voorbij de oneindigheid'. Een mysterieuze rechthoekige monoliet vormt de metafysische schakel tussen de verschillende hoofdstukken in deze filosofische fabel over de gevaren van artificiële intelligentie, de oorsprong en het doel van de mensheid, de samenhang tussen de micro- en macrokosmos, en de betoverende, meedogenloze schoonheid van het universum.
Gesamtkunstwerk
Kubrick beperkte de dialogen tot een minimum en laat de beelden voor zich spreken. En wat een beelden! De baanbrekende special effects en visual effects zijn duizelingwekkend en dwingen ook vandaag nog -ruim 45 jaar na de opnames- bewondering af. De samenhang tussen klank en beeld is naadloos -let bv. op de 'choreografie' van de ruimteschepen op de betoverende walsmuziek An der schönen blauen Donau van Johann Strauss-, het tempo hypnotiserend en de diepgang onpeilbaar.
2001: A Space Odyssey is veel meer dan een film: het is een audiovisuele symfonie; een mysterie verpakt in een raadsel; een geniaal Gesamtkunstwerk in elke betekenis van het woord. JN.
Klik op de oranje links voor:
- de trailer: 2001: A Space Odyssey - trailer
- een filmfragment: 2001: A Space Odyssey - fragment
- een minidocumentaire over regisseur Stanley Kubrick: The Visions of Stanley Kubrick - documentaire
- een achtergrondartikel: Onze favoriete regisseurs: Top 20
- een achtergrondartikel: De invloedrijkste films aller tijden: Top 25
- een achtergrondartikel: Onze favoriete films: Top 35
- een achtergrondartikel: Visuele meesterwerken: Top 80
Schuldig zonder misdaad?
Minority Report van Steven Spielberg (2002)
★★★★½
 |
De stad is zo goed als vrij van misdaad dankzij een schijnbaar feilloos juridisch systeem dat gebruikmaakt van drie genetisch gemanipuleerde mensen die in de toekomst kunnen kijken. Telkens wanneer het visionaire trio een toekomstige misdaad voorspelt, komt het zogeheten Pre-Crime-team van politiechef John Anderton (hoofdrol van Tom Cruise) in actie om de (toekomstige) 'dader' te arresteren alvorens deze de misdaad kan plegen, waarna de 'dader', zonder gerechtelijke procedure, in een permanente slaap gebracht wordt teneinde het (toekomstige) 'slachtoffer' en de samenleving te beschermen tegen de (toekomstige) 'misdaad' en potentiële andere misdaden van de (toekomstige) 'dader'. Op een dag wordt politiechef Anderton echter zélf beschuldigd van een toekomstige moord...
Geloofwaardig
Ter voorbereiding van deze boeiende film, riep regisseur Steven Spielberg een gevarieerd team wetenschappers samen om te brainstormen over hoe ons dagelijks leven er in 2054 zou kunnen uitzien. Hun voorspellingen werden gebruikt als inspiratiebron voor o.m. de knappe decors, gesofisticeerde computers, gestileerde kleding en aerodynamische voertuigen die in de film te zien zijn. Minority Report werd er een stuk geloofwaardiger door dan de doorsnee sciencefictionprent.
De hele cast acteert uitstekend, met een glansrol van Max von Sydow die de show steelt als de charismatische directeur en bezieler van het Pre-Crime-programma.
Filosofische maatschappijkritiek
Behalve een scherpzinnige kritiek op hedendaagse politieke, biotechnologische en maatschappelijke evoluties in de richting van een totalitaire samenleving (denk ook aan de dystopische sciencefictionklassieker Metropolis van Fritz Lang), is Minority Report tevens een boeiende filosofische denkoefening over schuld en boete, vrije wil en determinatie, vrijheid en verantwoordelijkheid, waarbij onrechtstreeks ook vraagtekens worden gezet bij het moreel aanvechtbare politieke oorlogsconcept van een preemptive strike (een preventieve aanval op de beweerde vijand alvorens deze beweerde vijand zelf zou kunnen aanvallen).
Spielberg is er bovendien in geslaagd om deze en andere ethische dilemma's te verpakken in een spannende, visueel aantrekkelijke en onvoorspelbare thriller die nu al cultstatus geniet bij scifi-kenners. JN.
Klik op de oranje links voor:
- de trailer: Minority Report - trailer
- een achtergrondartikel: Onze favoriete regisseurs: Top 20
Geen opmerkingen:
Een reactie posten