The Double van Richard Ayoade ★★★½
 |
Net zoals wij er als jonge knaap ooit van droomden om even kloek en snel te zijn als het stripfiguurtje Steven Sterk, droomt het hoofdpersonage in de nieuwe, duistere tragikomedie The Double ervan om even zelfzeker te zijn als zijn dubbelganger.
Pinokkio
Simon James (gespeeld door Jesse Eisenberg) is een jonge, ongelukkige kantoorslaaf in een bureaucratisch bedrijf. Vanwege zijn verlegenheid, omschrijft een collega hem als een "onmerkbaar nonpersoon". Simon is zo timide dat hij zonder protest zijn zitje in een metrostel afstaat aan iemand (wellicht zijn dubbelganger) die tegen hem zegt: "You're in my place." Op hun beiden na, is de wagon nochtans leeg... Iedereen, zelfs zijn eigen moeder, is onvriendelijk tegen Simon. Behalve zijn jonge, bevallige overbuurvrouw en collega Hannah (Mia Wasikowska), op wie hij heimelijk verliefd is. Simon maakt zich echter geen illusies dat dit wederzijds zou zijn, want hij beseft zelf, beter dan wie ook, dat hij als het ware 'onzichtbaar' is. Gevangen in zichzelf, voelt hij zich als Pinokkio; als een houterige jongen die wou dat hij een échte jongen was. Zo'n 'echte jongen' als Simons dubbelganger, die plots opdaagt op de werkvloer. De dubbelganger heet James Simon (ook gespeeld door Eisenberg) en gedraagt zich als de volstrekte tegenpool van Simon James: zelfzeker op het arrogante af, charmant, opportunistisch en populair. Aanvankelijk kunnen de dubbelgangers het goed met elkaar vinden. Tot Hannah aan Simon verklapt dat ze gevoelens heeft voor James...
 |
| Jesse Eisenberg. |
Simon James (gespeeld door Jesse Eisenberg) is een jonge, ongelukkige kantoorslaaf in een bureaucratisch bedrijf. Vanwege zijn verlegenheid, omschrijft een collega hem als een "onmerkbaar nonpersoon". Simon is zo timide dat hij zonder protest zijn zitje in een metrostel afstaat aan iemand (wellicht zijn dubbelganger) die tegen hem zegt: "You're in my place." Op hun beiden na, is de wagon nochtans leeg... Iedereen, zelfs zijn eigen moeder, is onvriendelijk tegen Simon. Behalve zijn jonge, bevallige overbuurvrouw en collega Hannah (Mia Wasikowska), op wie hij heimelijk verliefd is. Simon maakt zich echter geen illusies dat dit wederzijds zou zijn, want hij beseft zelf, beter dan wie ook, dat hij als het ware 'onzichtbaar' is. Gevangen in zichzelf, voelt hij zich als Pinokkio; als een houterige jongen die wou dat hij een échte jongen was. Zo'n 'echte jongen' als Simons dubbelganger, die plots opdaagt op de werkvloer. De dubbelganger heet James Simon (ook gespeeld door Eisenberg) en gedraagt zich als de volstrekte tegenpool van Simon James: zelfzeker op het arrogante af, charmant, opportunistisch en populair. Aanvankelijk kunnen de dubbelgangers het goed met elkaar vinden. Tot Hannah aan Simon verklapt dat ze gevoelens heeft voor James...
Mia Wasikowska als Hannah.
Kafkaiaans dystopia
Gebaseerd op de novelle van de Russische schrijver Fjodor Dostojevski uit 1846, is The Double (niet te verwarren met de gelijknamige, matige spionagethriller uit 2011; lees onze recensie hier) een boeiende tragikomedie met thrillerelementen van de Britse acteur en cineast Richard Ayoade. Verfilmd als een donkere fabel die tegelijk futuristisch en retro aanvoelt, herinnert het bizarre, kafkaiaanse wereldje van The Double aan het totalitaire dystopia in de satirische sciencefictionfilm Brazil (1985) van Terry Gilliam, aan de duistere, post-apocalyptische droomwereld in de tragikomische fabel Delicatessen (1991) van Jean-Pierre Jeunet en aan de neo noir sciencefictionthriller Dark City (1998) van Alex Proyas.
Wensdroom?
Net als de fascinerende psychologische thriller Enemy (2013) van Denis Villeneuve (lees onze recensie hier), gaat The Double over (gespleten?) identiteit. Bestaat James Simon eigenlijk wel? Of droomt Simon alles nadat hij tijdens de openingsscène in het metrostel zijn ogen sluit? (het commentaar van regisseur Ayoade bij deze scène vindt u hier) Is James Simon als een alter ego ontsproten aan de verbeelding van Simon James? In de openingsscène waarschuwt een krantenkop (op de voorpagina van het dagblad dat de onbeleefde man in het metrostel vasthoudt) immers voor een Collapse (implosie). Is dit een onheilspellende voorbode van de zenuwinzinking in het hoofd en hart van de gefrustreerde Simon? Is zijn dubbelganger de ingebeelde, dan wel tastbaar geworden, expressie van Simons frustraties? Een andere, assertieve kant van zijn eigen persoonlijkheid die hij na vele jaren van onbaatzuchtige zelfverloochening eindelijk ontketent? Een uitgekomen wensdroom, die na verloop van tijd echter als een monster van Frankenstein niet meer beheersbaar blijkt...?
Simon James en James Simon schieten aanvankelijk goed met elkaar op.
Surrealistisch
De sterke punten van The Double zijn de surrealistische sfeer, de absurde humor, de Aziatische liedjes op de soundtrack, de overtuigende special effects (bijvoorbeeld tijdens de scène waarin de dubbelgangers samen door een gang lopen) en de sterke dubbelrol van Eisenberg, die er met een doelbewust maniëristische acteerstijl in slaagt om aan Simon en James een onderling totaal verschillende uitstraling te geven.
Toch had regisseur en co-scenarist Ayoade misschien wat meer voluit voor een existentiële psychologische thriller moeten gaan, zoals The Tenant (1976) van Roman Polanski, in plaats van voor een zwarte komedie die pas naar het einde toe echt spannend wordt.
JN.
The Double (Groot-Brittannië-2014): in de bioscoop vanaf 6 augustus 2014.
Met: Jesse Eisenberg en Mia Wasikowska.
Genre: existentiële tragikomedie / romantisch drama / psychologische thriller
Klik op de oranje link voor de trailer: The Double - trailer
Genre: existentiële tragikomedie / romantisch drama / psychologische thriller
Klik op de oranje link voor de trailer: The Double - trailer
 |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten