Tussen droom en werkelijkheid

Take This Waltz  van Sarah Polley     ★★★

De Canadese freelance journaliste Margot (gespeeld door Michelle Williams) is 28 en al vijf jaar gelukkig getrouwd met de sympathieke kookboekenschrijver Lou (Seth Rogen). Margot en Lou houden zielsveel van elkaar en delen een gezellig huis in Toronto, maar in de loop der jaren is er toch wat sleet gekomen op hun routineuze relatie. 

Seth Rogen als Lou en Michelle Williams als Margot.

Op een dag woont Margot in het Canadese stadje Louisburg een stukje historisch straattheater bij (ironisch genoeg over eertijdse lijfstraffen voor overspel) en geraakt zij er in gesprek met de charmante kunstenaar Daniel (Luke Kirby). Het toeval -of het lot?- wil dat Daniel in Toronto in dezelfde straat blijkt te wonen als Margot en Lou. Daniel raakt een gevoelige snaar bij Margot. Hij lijkt haar te begrijpen wanneer zij uitlegt dat ze last heeft van fobofobie (angst voor de angst) en hij reageert attent op haar rusteloosheid. Tussen beiden groeit iets moois. Maar Margot wil haar huwelijk niet op het spel zetten en twijfelt of ze wel zou toegeven aan de ontluikende verliefdheid die zij voor Daniel begint te voelen...

Luke Kirby en Michelle Williams.

Shouldvitation

Margot twijfelt of haar huwelijk
wel 'spannend' genoeg is...

Take This Waltz is een boeiend romantisch drama over verliefdheid, Weltschmerz en het onverzoenbare verlangen naar geborgenheid en avontuur tegelijk. 

Margot is voortdurend onderhevig aan twijfels die samengevat kunnen worden met het begrip shouldvitation: een neologisme van Daniel, dat neerkomt op een halfslachtige uitnodiging (invitation) voor iets dat in de smaak zou (should) kunnen vallen,  zoals bijvoorbeeld: "We zouden eens samen iets moeten gaan drinken". 

Lou is weliswaar een ongecompliceerde echtgenoot met een hoog knuffelgehalte, maar hij vergeet dat een huwelijk boeiend genoeg moet blijven om duurzaam te kunnen zijn. 

In het gezelschap van Daniel daarentegen krijgt Margot de prikkels die zij bij haar man mist...

Margot heeft last van fobofobie.

Michelle Williams speelt als de gevoelige, rusteloze Margot een gelijkaardig personage als de teleurgestelde jonge vrouw die zij met brio in het mooie tragiromantisch drama Blue Valentine uit 2010 speelde (lees onze recensie hier en bekijk de trailer hier). Met een andere, minder ontwapenende actrice in de rol van Margot zouden we wellicht naar het scherm geroepen hebben:"Stom kieken! Blijft bij uwe vent!" Maar Williams slaagt er in om bij de kijker begrip te wekken voor haar complexe personage. Seth Rogen is perfect gecast als de zachtaardige echtgenoot Lou. En Luke Kirby heeft de juiste ambivalente uitstraling voor zijn rol van de scherpzinnige maar ook ietwat gluiperige verleider Daniel.

Kunstenaar Daniel oefent een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit op Margot.

Madame Bovary

De Amerikaanse filmrecensent Richard Brody noemde Take This Waltz in het tijdschrift The New Yorker "een vehemente pseudo-Nietzscheaanse film" die rond de macht en aantrekkingskracht van uiterlijke schoonheid zou draaien. Hoewel Take This Waltz in een collectieve douchescène inderdaad het contrast tussen jonge en oude lichamen toont en daarmee de vergankelijkheid thematiseert, hadden wij echter nooit de indruk dat deze film over uiterlijkheden ging. Integendeel: de onmiskenbaar vrouwelijke toets van regisseuse Sarah Polley, die ook zelf het scenario schreef, zorgt vooral voor intieme, contemplatieve, bitterzoete momenten. En de problematische driehoeksverhouding in Take This Waltz heeft meer gemeen met de complexe relationele dynamiek in films zoals The Deep Blue Sea (2011) van Terence Davies (lees onze recensie hier en bekijk de trailer hier) en Unfaithful (2002) van Adrian Lyne dan met de meer fysieke, oppervlakkige ontrouw van de overspelige partner in pakweg Sunrise (1927) van F.W. Murnau (bekijk de hele film hier) of Fatal Attraction (1987) van Adrian Lyne. Bovendien begrijpen wij niet wat de filosofie van Friedrich Nietzsche hiermee te maken zou hebben: Take This Waltz gaat immers meer over kwetsbaarheid en hunkering dan over macht; meer over de onvervulde verlangens van een verveelde jongedame à la Madame Bovary (het titelpersonage in de beroemde roman van Gustave Flaubert) dan over Nietzsche's zelfzekere Übermensch. En, tussen haakjes, volgens Nietzsche is er overigens geen sprake van een tegenstelling tussen het uiterlijke en het innerlijke: schijn en zijn vallen in zijn filosofie volledig samen.

Dromen

De filmtitel Take This Waltz is ontleend aan Leonard Cohens gelijknamige ballade, die op zijn beurt gebaseerd is op het surrealistische, dromerige gedicht Kleine Weense Wals van Federico García Lorca, waarin de Spaanse dichter mijmert over liefde, dood en verlangen. 

In de film wordt het scherpe contrast tussen zoete dromen en de prozaïsche werkelijkheid geïllustreerd met een beklijvende sequentie waarin Daniel en Margot samen genieten van een hypnotiserend ritje in een ronddraaiende kermisattractie, tot de molen tot stilstand komt en schelle lichten de betovering verbreken. En de slotscène suggereert dat de film misschien, net als Mulholland Drive (2001) van David Lynch (één van onze favoriete films), goeddeels een droom was waarin Margot fantaseert over wat zou kunnen zijn. Dat zou tevens enkele vreemde kronkels in Take This Waltz verklaren, zoals een erotische montage die niet helemaal in de lijn ligt van Margots karakter. Een andere mogelijkheid is dat Margot, spijts de nieuwe wending in haar leven, eindigt hoe zij begon: onbevredigd.

Maar hoe je Take This Waltz ook interpreteert, de conclusie is duidelijk: liefde is een werkwoord, en dromen worden vroeg of laat ingehaald door de werkelijkheid.

JN.

Take This Waltz (Canada/Spanje/Japan-2011): in de bioscoop vanaf 19 september 2012.
Met: Michelle Williams, Seth Rogen en Luke Kirby.

Genre: romantisch drama

Klik op de oranje link voor de trailer: Take This Waltz - trailer