Horen, zien en zwijgen

The Conversation  van Francis Ford Coppola      ★★★★

Harry Caul (glansrol van Gene Hackman) is een expert in het bespioneren van andere mensen. In opdracht van particulieren, bedrijven en overheidsinstanties gebruikt hij de modernste technieken om mensen te observeren, te fotograferen en af te luisteren. Zijn indiscreet voyeurisme ten opzichte van andermans privacy staat in schril contrast met zijn eigen gesloten en paranoïde karakter. Harry leeft als een zwijgzame kluizenaar. Hij vergrendelt zijn appartement met vier sloten en een alarmsysteem, houdt zijn telefoonnummer geheim en deelt zijn privéleven en gevoelens met niemand, zelfs niet met de vrouw met wie hij af en toe naar bed gaat. Als hij niet aan het werk is in de sombere loft waar zijn apparatuur staat, zit hij moederziel alleen in zijn woonkamer en speelt hij saxofoon op de tonen van zijn jazzplaten.     

Op een dag krijgt Harry de opdracht om een jong koppel af te luisteren en hun gesprek op te nemen. Wanneer hij de bandopname analyseert, begint hij te beseffen dat het koppel wellicht gevaar loopt. Hoewel Harry doorgaans volstrekt emotieloos met zijn werk omgaat -"It's just a business", zegt hij- begint zijn geweten te knagen en weigert hij de tape aan zijn opdrachtgever te overhandigen...

Gene Hackman.

Big Brother is watching you

In het spoor van andere 'voyeuristische' meesterwerken, zoals Peeping Tom van Michael Powell en Emeric Pressburger (bekijk het begin hier), Rear Window van Alfred Hitchcock, Blow-Up van Michelangelo Antonioni (bekijk de hele film hier) en Blow Out van Brian De Palma (bekijk de hele film hier), is The Conversation een fascinerende, briljant gemonteerde psychosociale thriller over eenzaamheid, paranoia en de machteloosheid van het individu in een Big Brother-maatschappij die steeds meer begint te lijken op de Orwelliaanse nachtmerrie in de profetische roman 1984.

Gene Hackman zet een bewonderenswaardige acteerprestatie neer als de vereenzaamde en verbitterde Harry die zichzelf van binnen opvreet terwijl hij de ware toedracht achterhaalt van het mysterieuze gesprek in de filmtitel. Ook John Cazale als Harry's medewerker, Allen Garfield als Harry's extraverte concurrent en Harrison Ford als de gluiperige assistent van Harry's opdrachtgever acteren uitstekend.

Voor zijn strakke regie kon Francis Ford Coppola terugvallen op een zelfgeschreven minimalistisch scenario waarin vrijwel niets afleidt van de gedetailleerde, langzaam opgebouwde karakterstudie van het hoofdpersonage Harry. De intimistische dialogen, sobere fotografie en mooie jazzy soundtrack creëren een melancholische atmosfeer die bijdraagt tot het gevoel van beklemming en onderhuidse spanning in deze eigenzinnige filmparel.

JN.

The Conversation (USA-1974): beschikbaar op dvd en blu-ray disc.

Met: Gene Hackman, John Cazale, Harrison Ford, Cindy Williams, Frederic Forrest, Allen Garfield en Robert Duvall.

Genre: psychosociale thriller / existentieel drama / misdaad

Klik op de oranje link voor een filmfragment: The Conversation - fragment

Gene Hackman als de eenzame afluisterexpert Harry Caul.