Horen, zien en zwijgen

The Conversation  van Francis Ford Coppola      ★★★★

Harry Caul (glansrol van Gene Hackman) is een expert in het bespioneren van andere mensen. In opdracht van particulieren, bedrijven en overheidsinstanties, gebruikt hij allerlei moderne technieken om mensen stiekem te observeren, te fotograferen, af te luisteren en hun communicaties te registreren en te analyseren. Zijn indiscreet voyeurisme ten opzichte van andermans privacy staat in schril contrast met zijn eigen gesloten en paranoïde karakter. Harry leeft als een zwijgzame en schijnbaar apathische kluizenaar. Hij vergrendelt zijn appartement met vier sloten en een alarmsysteem, houdt zijn telefoonnummer geheim en deelt zijn privéleven en gevoelens met niemand, zelfs niet met de vrouw met wie hij af en toe naar bed gaat. Wanneer hij niet aan het werk is in zijn observatiewagen of in de sobere loft waar zijn apparatuur staat, zit hij moederziel alleen in zijn woonkamer en speelt hij saxofoon op de tonen van zijn jazzplaten.     

Op een dag krijgt Harry de opdracht om een jong koppel af te luisteren en hun gesprek op te nemen. Wanneer hij de bandopname analyseert, begint hij te vermoeden dat het koppel wellicht gevaar loopt. Hoewel Harry doorgaans volstrekt emotieloos met zijn werk omgaat -"It's just a business", zegt hij- begint zijn geweten te knagen...

Gene Hackman als het eenzame en paranoïde hoofdpersonage Harry Caul.

Big Brother is watching you

In het spoor van andere 'voyeuristische' meesterwerken, zoals Peeping Tom van Michael Powell en Emeric Pressburger (bekijk het begin hier), Rear Window van Alfred Hitchcock, Blow-Up van Michelangelo Antonioni (bekijk de hele film hier) en Blow Out van Brian De Palma (bekijk de hele film hier), is The Conversation een fascinerende psychosociale mysteriethriller uit 1974, die focust op de eenzaamheid, paranoia en machteloosheid van het individu in een panoptische Big Brother-maatschappij die steeds meer begint te lijken op de dystopische nachtmerrie in de profetische roman 1984 van George Orwell.

Uitstekende vertolkingen

Gene Hackman (één van onze favoriete acteurs) zet een bewonderenswaardige acteerprestatie neer als de vereenzaamde en verbitterde Harry, die zichzelf van binnen opvreet terwijl de ware toedracht achterhaalt van het mysterieuze gesprek in de filmtitel The Conversation. 

John Cazale (ook één van onze favoriete acteurs) als Harry's assistent, Allen Garfield als Harry's extraverte concurrent, en Harrison Ford als de gluiperige assistent van Harry's opdrachtgever vertolken bijrollen en doen dat ook uitstekend.

Beklemmend minimalisme

Voor zijn strakke regie van The Conversation kon Francis Ford Coppola (één van onze favoriete cineasten) terugvallen op zijn zelfgeschreven minimalistisch scenario, waarin vrijwel niets afleidt van de gedetailleerde, langzaam opgebouwde karakterstudie van het hoofdpersonage Harry. De intimistische dialogen, sobere fotografie (onder leiding van cameraman Bill Butler), mooie jazzy muziek (van filmcomponist David Shire) en briljante montage (door Walter Murch en Richard Chew, bekroond met een BAFTA Award) creëren een droefgeestige atmosfeer die bijdraagt tot het gevoel van beklemming en onderhuidse spanning in deze eigenzinnige filmparel die destijds de Gouden Palm won op het Filmfestival van Cannes. 

JN.

The Conversation (USA-1974): beschikbaar op dvd en blu-ray disc.

Met: Gene Hackman, John Cazale, Harrison Ford, Cindy Williams, Frederic Forrest, Allen Garfield en Robert Duvall.

Genre: psychosociale thriller / mysterie / existentieel drama / misdaad

Klik op de oranje link voor een filmfragment: The Conversation - fragment