Een saaie feministische reboot

Boston Strangler  van Matt Ruskin     ★★

In 1962 ontdekt de Amerikaanse journaliste Loretta McLaughlin (gespeeld door de Engelse actrice Keira Knightley) frappante gelijkenissen tussen drie moorden die in juni 1962 gepleegd werden in de Amerikaanse stad Boston:

- alle slachtoffers zijn alleenstaande oudere vrouwen;

- elk van hen werd in hun eigen woning gewurgd;

- de politie ontdekt geen sporen van inbraak, wat doet vermoeden dat de vrouwen hun moordenaar binnenlieten.

Vanwege deze en andere gelijkenissen tussen de moorden, meent Loretta dat hier een sluwe seriemoordenaar aan het werk is. Ze werkt als lifestylejournaliste op de redactie van het dagblad Boston Record-American, maar droomt ervan om een volwaardige onderzoeksjournaliste te worden. Daarom meldt Loretta haar hypothese over een seriemoordenaar aan hoofdredacteur Jack MacLaine (Chris Cooper) en vraagt zij hem om verder onderzoek naar de moorden te mogen doen en er een artikel over te mogen schrijven. Jack weigert. Maar na een vierde moord, die Loretta's theorie lijkt te bevestigen, geeft Jack eindelijk toestemming aan haar om de zaak verder uit te spitten. Dat levert een ophefmakende primeur op de voorpagina van de Boston Record-American op, waarin Loretta als eerste waarschuwt dat de moorden wellicht het werk zijn van een seriemoordenaar die zij in haar vervolgartikels de pakkende bijnaam The Boston Strangler (De Wurger van Boston) geeft.

Keira Knigthley als journaliste Loretta McLaughlin
en Chris Cooper als hoofdredacteur Jack MacClaine.  

Terwijl Loretta samen met haar collega Jean Cole Harris (Carrie Coon) verder onderzoek doet naar de moorden en verdachten, vallen er nog meer gewurgde slachtoffers in en rond Boston. Daar zitten vanaf de zevende moord echter ook jonge vrouwen tussen, wat niet strookt met de eerdere zes moorden. Bovendien krijgt Loretta's echtgenoot James (Morgan Spector) er stilaan genoeg van dat zijn vrouw hun huwelijks- en gezinsleven in toenemende mate opoffert voor haar journalistieke ambities en obsessie met het moordmysterie...

Carrie Coon als Jean en Keira Knightley als Loretta.

Girl power?

Geschreven en geregisseerd door de Amerikaan Matt Ruskin, die zich baseerde op historische feiten rond het journalistieke onderzoek van de echte Loretta McClaughlin naar 13 moorden die plaatsvonden tussen juni 1962 en januari 1964, is de nieuwe film Boston Strangler (2023) een feministische reboot van het misdaaddrama The Boston Strangler van Richard Fleischer uit 1968 waarin Tony Curtis en Henry Fonda de hoofdrollen speelden. 

Tony Curtis in The Boston Strangler uit 1968.

Fleischers oorspronkelijke versie is sfeervol en creatief in beeld gebracht, met realistische locatie-opnames in Boston en een veelvuldig gebruik van split screens (meerdere kleine beeldkaders in het grote beeldkader), en focust op het politieonderzoek, op de angst van de Bostonianen en op de schizofrene verkrachter en lustmoordenaar Alberto DeSalvo (gespeeld door Tony Curtis). Dit herinnert aan de invloedrijke psychosociale misdaadklassieker M: Eine Stadt sucht einen Mörder uit 1931 van de Oostenrijkse meestercineast Fritz Lang (één van onze favoriete films over seriemoorden; bekijk de hele film hier), waarin de Duitse hoofdstad Berlijn in de greep is van de koortsachtige zoektocht naar een seriemoordenaar die het op kinderen gemunt heeft, vertolkt door Peter Lorre in zijn memorabele doorbraakrol.

The Boston Strangler van Richard Fleisher uit 1968
maakt een uitstekend narratief en sfeerversterkend gebruik van split screens.

Net als M en Fleischers The Boston Strangler, bevat ook Ruskins Boston Strangler montages die de collectieve angst en het politieonderzoek naar verdachten in beeld brengen, maar Ruskins film draait vooral rond Loretta's moeizame journalistieke zoektocht naar de waarheid terwijl zij als vrouw van zich afbijt in haar destijds door mannen gedomineerde wereldje (de redactie van de Boston Record-American, politiekantoren, plaatsen delict).

Wat Loretta en Jean in Boston Strangler uiteindelijk blootleggen met hun onderzoek (nee, dat verklappen we niet) ligt wellicht dichter bij de historische waarheid dan Fleischers film over de seriemoordenaar, hoewel we, intussen zo'n 60 jaar na de moorden, waarschijnlijk nooit zullen weten hoe de vork precies in de steel zat. En Keira Knightley acteert verdienstelijk in haar hoofdrol als Loretta. 

Anderzijds komt geen enkele ander personage voldoende uit de verf. Bovendien wrijft Ruskins reboot het feministische zout te gretig in de 'patriarchale' wonde door te vaak en soms te nadrukkelijk te focussen op Loretta's streven naar emancipatie, terwijl de film nooit echt spannend wordt, waardoor Boston Strangler te woke-moralistisch aanvoelt en na een tijdje begint te vervelen. In dit verband is de film trouwens ook misleidend door de indruk te wekken dat Loretta McClaughlin uitsluitend typisch vrouwelijke lifestyle-artikels mocht schrijven voor de Boston Record-American alvorens ze in 1962 over de Boston Strangler begon te schrijven, terwijl zij in werkelijkheid reeds in de jaren vijftig tal van misdaadartikels en rechtbankreportages schreef voor het dagblad. 

Op filmtechnisch vlak valt weinig aan te merken op deze reboot. Het vakkundige camerawerk (met vaak schaarse belichting), het sfeervolle production design en de dito art direction (met een somber en vaal kleurenpalet), de vintage kleding, oude wagens en rekwisieten uit de jaren zestig wekken de tijd van toen geloofwaardig tot leven en doen denken aan de geslaagde sfeerschepping in het briljante (ook op historische feiten gebaseerde) journalistieke seriemoordenmysterie Zodiac (2007) van David Fincher dat ook begint in de jaren zestig (één van onze favoriete films over seriemoorden, alsook één van onze favoriete politiefilms en één van onze favoriete films tout court; bekijk de hele film hier).

Alessandro Nivola speelt de politiedetective Conley in Boston Strangler. 

Naast de journalistieke insteek en de sfeerschepping, heeft Ruskins Boston Strangler nog meer gemeen met Zodiac. Twee in het oog springende voorbeelden, die naast overeenkomsten ook contrasten tussen beide films illustreren:

- Loretta's aanvaringen met de politie en met haar echtgenoot James als gevolg van haar eigenzinnige en hardnekkige speurwerk naar de identiteit van de Boston Strangler herinneren aan de zware psychosociale prijs die de journalistieke cartoonist Robert Graysmith (gespeeld door Jake Gyllenhaal) in Zodiac betaalt voor zijn jarenlange, obsessieve zoektocht naar de identiteit van de beruchte seriemoordenaar met de bijnaam The Zodiac Killer. Als kijker begrijp je waarom sommige personages in Zodiac, zoals Roberts echtgenote (die hem aanvankelijk steunt in zijn moordonderzoek), na verloop van tijd genoeg krijgen van zijn langdurige obsessie ten koste van onder meer zijn eigen gezin, temeer omdat Robert thuis, in aanwezigheid van zijn vrouw, een onheilspellend telefoontje krijgt van een anonieme hijger die wel eens de Zodiac Killer zou kunnen zijn omdat intussen publiek bekend geraakt is dat Robert onderzoek doet naar de identiteit van de moordenaar. In Boston Strangler krijgen Loretta en haar echtgenoot James thuis ook telefoontjes van een anonieme hijger, die wel eens de Boston Strangler zou kunnen zijn omdat Loretta in haar onthullende persartikels over haar moordonderzoek haar naam als auteur vermeldde. Dit maakt James (net als Roberts vrouw in Zodiac) vanzelfsprekend bezorgd, omdat Loretta's arbeidsintensieve en tijdrovende verslaggeving over de moorden en verdachten niet alleen ten koste gaat van hun huwelijks- en gezinsleven maar ook gevaren oplevert voor henzelf en voor hun drie kinderen. Toch suggereert Boston Strangler dat James een ouderwetse paternalist is, die zijn vrouw weliswaar aanvankelijk (in de eerste helft van de film) steunt en aanmoedigt in haar verslaggeving over de moorden maar uiteindelijk zijn ware 'vrouwonvriendelijke' gelaat toont door zijn steun na verloop van tijd in te trekken. Dit bevestigt de feministische toonaard van de film;

- de sequentie in Boston Strangler waarin Loretta de verdachte Daniel Marsh (Ryan Winkles) opzoekt bij hem thuis vertoont frappante gelijkenissen met de sequentie in Zodiac waarin Robert Graysmith de verdachte Bob Vaughn (Charles Fleischer) bij hem thuis opzoekt, met dat verschil echter dat de sequentie in Zodiac één van de spannendste in de filmgeschiedenis is terwijl de veel kortere sequentie in Boston Strangler abrupt eindigt alvorens ze spannend had kunnen worden.

Ook in andere opzichten speelt Boston Strangler vaak leentjebuur bij Zodiac. Maar, voor zover u dat nog niet begrepen zou hebben: Zodiac is een véél betere film dan Boston Strangler.

Andere inspiratiebronnen waaraan Boston Strangler schatplichtig lijkt, zijn de op historische feiten gebaseerde journalistieke drama's All the President's Men van Alan J. Pakula uit 1976 (over het politieke Watergate-schandaal) en Spotlight van Tom McCarthy uit 2015 (over pedoseksuele priesters in Boston; lees onze recensie hier). Maar ook aan die films kan Boston Strangler niet tippen, omdat Ruskin voorrang gaf aan zijn feministische portret van Loretta en daardoor vergat om zijn moordmysterie met voldoende spanning te injecteren.

Kortom, Boston Strangler is een goedbedoelde hommage aan Girl power, die als film echter power mist.

Er zijn veel betere films over seriemoorden, zoals de aanraders in onze Top 45 van beklijvende films over seriemoorden. 

JN. 

Boston Strangler (USA-2023): te streamen via de sectie ST★R van de streamingdienst Disney+ sinds 17 maart 2023. 

Met: Keira Knightley, Carrie Coon, Chris Cooper, Alessandro Nivola, David Dastalmachian, Morgan Spector, Greg Vrotsos en Ryan Winkles. 

Genre: biopic / historisch drama / misdaadmysterie