Slaaf van de tijdsgeest

Belle  van Amma Asante     ★★½

We schrijven het jaar des Heeren 1769: Groot-Brittannië rules the waves en is daarbij niet vies van slavenhandel. Belle (als kind gespeeld door Lauren Julien-Box), het buitenechtelijke dochtertje van een Britse marineofficier en een zwarte slavin, wordt na de dood van haar moeder meegenomen naar het landgoed Kenwood House in Hampstead Village op het Engelse platteland. Daar wordt het mokkakleurige meisje door haar vader onder voogdijschap geplaatst van zijn oom William Murray (Tom Wilkinson) en diens vrouw (gespeeld door Emily Watson). Murray is als Lord Chief Justice (hoofd van de rechtbanken) één van de invloedrijkste mannen van het land. Belle leert echter meteen dat ze als bastaard en mulattin niet van dezelfde rechten geniet als Elizabeth Murray (Sarah Gadon), het blanke achternichtje van Murray. Toch worden de meisjes goede vriendinnen.

  

Belle wordt door haar vader toevertrouwd aan de familie Murray.

Exotische bloem  

Flash forward: Belle is opgegroeid tot een nuchtere, welopgevoede jongedame (gespeeld door de Britse actrice Gugu Mbatha-Raw) wanneer ze verneemt dat haar vader overleden is en haar een fortuin van 2.000 pond per jaar naliet. Daarmee is ze in één klap veel rijker dan Elizabeth, wier eigen vader haar in de steek liet en geen toelage gunt. Toch mag Belle vanwege de toenmalige racistische mores nog steeds niet samen met haar familie aan tafel zitten wanneer er op een avond gentleman suitors komen dineren. Na het diner vervoegt ze de gasten in het salon, waar één van de jongemannen haar vergelijkt met een exotische bloem. Zijn broer reageert neerbuigend: "One does not make a wife of the rare and exotic. One samples it on the cotton fields of the Indies. Then finds a pure English rose to decorate ones home." Ook hun moeder (gespeeld door Miranda Richardson) waarschuwt: "You shall refrain from any intercourse with the negro."

Gugu Mbatha-Raw (links) als Belle en Sarah Gadon als Elizabeth.

De enige die geen punt maakt van Belle's huidskleur is John Davinier (Sam Reid): een jonge advocaat die in de leer gaat bij Lord Chief Justice Murray. Wanneer Murray uitspraak moet doen in een rechtszaak over een moorddadig geval van slavenhandel (het zogenaamde Zong massacre), geraakt hij in conflict met John en Belle...

Tom Wilkinson als Lord Chief Justice William Murray.

Keurslijf

Losjes gebaseerd op het leven van de echte Dido Elizabeth Belle (1761-1804) en geïnspireerd door een schilderij met een dubbelportret van Belle en Elizabeth Murray dat tot 1922 in Kenwood House hing, is Belle een interessante studie van de hypocriete moraal in een elitair milieu waar de waarde van een mens afgemeten wordt aan zijn of haar geld, sociale status en... huidskleur. Niet alleen Belle, maar ook de lelieblanke Elizabeth die wanhopig dingt naar de gunst van mannen -"we are but their property"- zit gevangen in het krappe keurslijf van de 18de-eeuwse tijdsgeest. Zelfs Murray, die als Lord Chief Justice wikt en weegt tussen rechtvaardigheid en de commerciële belangen van de lucratieve slavenhandel, heeft weinig bewegingsruimte.

Dubbelportret van de echte Belle en Elizabeth.

Klassiek

Verzorgd in beeld gebracht, slaagde de Britse cineaste en voormalige actrice van Ghanese afkomst Amma Asante er in om als regisseuse van Belle een mooi historisch kostuumdrama te maken. De film, die vorig jaar in de VS een verrassende zomerhit was, verschaft niet alleen historische duiding over een keerpunt in de Britse slavenhandel, maar zoomt ook in op de complexe romantische aspiraties van jongedames in de 18de eeuw. Dat is mee te danken aan de kunstige dialogen, die even zwierig zijn als de hoepeljurken van Belle en Elizabeth. 

Ook de cast presteert behoorlijk. Met uitzondering van Sam Reid, die met zijn gekwelde, zielige 'hondenblik' als de jonge advocaat John Davinier maar één gelaatsuitdrukking lijkt te kennen. 

Gugu Mbatha-Raw en Sam Reid.

Verwacht geen grote verrassingen in Belle, want het scenario (geschreven door de Brits-Nigeriaanse scenariste Misan Sagay) is heel klassiek. Een beetje meer zwarte humor (pun intended), spanning en onvoorspelbaarheid, zoals in Stanley Kubricks briljante historisch kostuumdrama Barry Lyndon, kortom een beetje meer 'peper' zou deze brave Belle geen kwaad gedaan hebben. 

JN.

Belle (Groot-Brittannië-2013): in de bioscoop vanaf 3 juni 2015.

Met: Gugu Mbatha-Raw, Tom Wilkinson, Sarah Gadon, Sam Reid, Emily Watson en Miranda Richardson.  

Genre: historisch drama/ romantiek

Klik op de oranje link voor de trailer: Belle - trailer