Onze favoriete 

road movies

                       

      

Een road movie kan gedefinieerd worden als een film die (goeddeels) draait om een reis of trip van één of meerdere personages, die onderweg dingen meemaken die een impact (kunnen) hebben op hen (waardoor het niet alleen gaat om een geografische reis of trip maar vaak ook om een emotionele reis of trip).  

Rekening houdend met deze definitie, hebben wij hieronder onze favoriete road movies opgelijst, ook al horen sommige films in onze selectie nog meer thuis in één of meer andere genres. 

Daarbij hebben we echter géén films gekozen waarin het gaat om:

- een zeereis, zoals bijvoorbeeld het meeslepende zeemansavontuur Mutiny on the Bounty uit 1962 (bekijk de hele film hier) en de briljante horrorthriller Jaws uit 1975 over de jacht op een moorddadige grote witte haai (lees onze recensie hier), omdat road movies doorgaans begrepen worden als films die (goeddeels) draaien om een reis of trip te land (met inbegrip van films waarin de reis of trip te land gedeeltelijk op een rivier verloopt);

- een ruimtereis, zoals bijvoorbeeld het magistrale sciencefictionepos 2001: A Space Odyssey uit 1968 (lees onze recensie hier en bekijk de trailer hier) en de briljante sciencefiction-horrorthriller Alien uit 1979 (lees onze recensie hier), omdat ook zulke films niet draaien om een reis of trip te land.

Evenmin hebben we rekening gehouden met documentaires, omdat zij een apart genre vormen en omdat het aantal boeiende documentaires over reizen of trips te talrijk is.

Oorlogsfilms en westerns vormen ook genres op zich, maar onderstaande lijst met onze favoriete road movies bevat toch enkele oorlogsfilms en westerns omdat elk van die films draait om een reis of trip en tot op zekere hoogte ook aanvoelt als een road movie.       

Vermits we onze lijst hebben beperkt tot een Top 25, haalden sommige nochtans uitstekende road movies onze selectie net niét, zoals onder meer (in chronologische volgorde) The Treasure of the Sierra Madre uit 1948 (één van onze favoriete westerns), de tekenfilm The Jungle Book uit 1967 (bekijk een filmfragment hier), Butch Cassidy and the Sundance Kid uit 1969 (één van onze favoriete westerns; bekijk een filmfragment hier), Jeremiah Johnson uit 1972 (één van onze favoriete westerns; bekijk de hele film hier), My Name Is Nobody uit 1973 (één van onze favoriete westerns en tevens één van onze favoriete komedies; bekijk de hele film hier), de tragikomische road movie The Last Detail uit 1973, 48 Hrs. uit 1982 (één van onze favoriete komedies), de avontuurlijke romantische komedie Romancing the Stone uit 1984, het gezinsdrama Paris, Texas uit 1984 (bekijk de hele film hier), de road action-thriller The Hitcher uit 1986 (één van onze favoriete films over seriemoorden), Midnight Run uit 1988 (één van onze favoriete komedies), de komedie Three Fugitives uit 1989, Dances with Wolves uit 1990 (één van onze favoriete westerns; bekijk een filmfragment hier en de hele film hier), O Brother, Where Art Thou? uit 2000 (één van onze favoriete komedies), Sideways uit 2004 (één van onze favoriete komedies), Apocalypto uit 2006 (één van onze favoriete historische drama's), True Grit uit 2010 (één van onze favoriete westerns; lees onze recensie hier en bekijk de trailer hier), The Revenant uit 2015 (één van onze favoriete westerns; lees onze recensie hier en bekijk de trailer hier) en de road action-thriller Mad Max: Fury Road uit 2015 (bekijk de trailer hier),    

Welaan dan, genoeg getalmd, hieronder vindt u de road movies die onze Top 25 wél haalden:

TOP 25

in

chronologische volgorde

Pinocchio

- 1940 -

Gebaseerd op het sprookje Le avventure di Pinocchio uit 1883 van de Italiaanse schrijver Carlo Collodi, is Pinocchio een briljante tekenfilm van de befaamde Amerikaanse animatiestudio Walt Disney Productions. Het meeslepende verhaal volgt de avontuurlijke lotgevallen van het titelpersonage: de kleine houten marionet Pinocchio, die door een goede fee tot leven gewekt wordt, nadien de wijde wereld intrekt en samen met de goedhartige krekel Jiminy Cricket allerlei spannende (en zelfs gruwelijke) avonturen beleeft terwijl Pinocchio's bezorgde maker en vader -de Italiaanse houtbewerker en speelgoedmaker Geppetto- op zoek gaat naar zijn verloren zoontje... Dit is één van de beste en mooiste tekenfilms aller tijden, dankzij de onweerstaanbare combinatie van humor, drama en spanning, het prachtige teken- en schilderwerk (let bijvoorbeeld op de sfeervolle decors en het schitterende, sfeerversterkende spel van licht en schaduw), enkele erg leuke liedjes (zoals Give a Little Whistle, Hi-Diddle-Dee-Dee en I've Got No Strings) en de betoverende atmosfeer. Bekijk de hele film hier.

Jiminy Cricket (links) en Pinocchio.

La strada

- 1954 -

Deze boeiende road movie van de kunstzinnige Italiaanse cineast Federico Fellini (één van onze favoriete regisseurs) is in wezen een ontroerend psychosociaal drama over armoede, exploitatie, eenzaamheid, het verlangen naar liefde, jaloezie en spijt. De hoofdrollen worden met brio vertolkt door de Mexicaans-Amerikaanse karakteracteur Anthony Quinn als de brute Italiaanse krachtpatser Zampanò, die zijn brood verdient als een rondreizende boeienkoning, en de Italiaanse actrice Giulietta Masina (Fellini's echtgenote) als het simpele kindvrouwtje Gelsomina, die door haar arme moeder uit geldnood verkocht wordt aan Zampanò als diens hulpje. Terwijl het duo misfits samen rondtrekt, wordt de goedhartige Gelsomina brutaal behandeld door de egocentrische Zampanò... La strada won destijds een rist internationale prijzen, waaronder de Oscar voor beste niet-Engelstalige film en de Zilveren Leeuw op het Filmfestival van Venetië, dankzij het boeiende verhaal, de meeslepende vertolkingen van Quinn en Masina, de kleurrijke nevenpersonages, de sfeervolle zwart-wit fotografie met locatie-opnames in Italië, de authentiek ogende mise-en-scène, de toepasselijke muziek van Nino Rota, en vooral de weemoedige, bitterzoete 'circusatmosfeer' die het rondreizende artiestenduo Zampanò en Gelsomina omhult terwijl zij onderweg zijn naar één van de aangrijpendste slotscènes in de filmgeschiedenis. In die onvergetelijke scène blijkt dat ook de brute Zampanò een hart heeft... Bekijk de hele film hier. 

        

Anthony Quinn en Giulietta Masina in La strada.

The Night of the Hunter 

- 1955 -

Gebaseerd op een scenario van de getalenteerde Amerikaanse schrijver en filmrecensent James Agee, naar de gelijknamige roman uit 1953 van Davis Grubb (die zich liet inspireren door historische feiten rond de échte seriemoordenaar Harry Powers), is The Night of the Hunter een sfeervolle, spannende en briljant in beeld gebrachte misdaadthriller en poëtische road movie onder regie van Charles Laughton, met oogstrelende expressionistische zwart-wit opnames van cameraman Stanley Cortez, mooie sfeerversterkende muziek (zoals de hypnotische liedjes Lullaby en Pretty Fly van Walter Schumann en de traditionele hymne Leaning on the Everlasting Arms) en een charismatische glansrol van Hollywoodster Robert Mitchum als de predikende crimineel en seriemoordenaar Harry Powell (één van de beste movie villains aller tijden), die een eenzame weduwe huwt (aanhankelijk vertolkt door Shelley Winters) en haar twee jonge kinderen hardnekkig achtervolgt tijdens de Grote Depressie om een gestolen buit geld te bemachtigen... Dit fascinerende regiedebuut van de succesvolle Engelse acteur Charles Laughton was destijds een financiële flop en werd bekritiseerd door heel wat toenmalige filmrecensenten, waarna Laughton geen enkele film meer regisseerde. Doodzonde, want The Night of the Hunter is een uniek meesterwerk dat intussen terecht beschouwd wordt als een briljante cultklassieker. Deze fascinerende road movie  behoort tevens tot onze favoriete films over seriemoorden en tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre). Bekijk een filmfragment hier.

Een sfeervol shot uit The Night of the Hunter.

The Searchers

- 1956 -

Gebaseerd op een boeiend scenario van Frank S. Nugent, naar de gelijknamige roman uit 1954 van Alan Le May, is The Searchers een epische, visueel verbluffende en erg invloedrijke western van Hollywoodveteraan John Ford (dé westernregisseur bij uitstek) over de jarenlange avontuurlijke trektochten van de racistische oorlogsveteraan Ethan Edwards (charismatisch vertolkt door westernicoon John Wayne) en zijn jongere adoptieneef Martin Pawley (met brio gespeeld door Jeffrey Hunter) terwijl zij samen op zoek gaan naar Ethans nichtje Debbie, die ontvoerd werd door Comanche-indianen... Dankzij het meeslepende verhaal, dat avontuur, drama, humor en een vleugje romantiek combineert, de mooie landschappen, het oogstrelende camerawerk van Winton C. Hoch in het indrukwekkende breedbeeldformaat VistaVision, en de boeiende, veelzijdige vertolkingen van hoofdrolspelers John Wayne en Jeffrey Hunter, alsook van Vera Miles als Martins love interest Laurie, is The Searchers één van de beste westerns aller tijden. Bekijk een documentaire over regisseur John Ford hier.    

Het iconische, vaak geïmiteerde shot in de slotscène van The Searchers.

One-Eyed Jacks

- 1961 -

Deze beklijvende wraakwestern was de enige film die Marlon Brando (één van de knapste acteurs aller tijden en tevens onze favoriete acteur) zelf regisseerde. Hij speelt ook zelf de hoofdrol als de complexe antiheld Rio alias "The Kid" (één van de beste movie villains aller tijden): een Amerikaanse bandiet die in 1880 samen met zijn oudere partner in crime en mentor Dad Longworth (ook één van de beste movie villains aller tijden), gespeeld door Karl Malden (één van onze favoriete acteurs), een bankoverval pleegt in Mexico. Het duo slaat met hun buit op de vlucht, terwijl ze op de hielen gezeten worden door de Mexicaanse Rurales (bereden politie). Onderweg wordt Rio in de steek gelaten door Dad Longworth, die er met hun buit van doorgaat op hun enige resterende paard, waardoor Rio gearresteerd wordt door de Rurales en opgesloten wordt in een Mexicaanse gevangenis. Na vijf jaar van ontberingen als gevangene, ontsnapt Rio samen met zijn celgenoot Chico Modesto (Larry Duran) uit de gevangenis. Rio zint op wraak tegen Dad Longworth en gaat samen met Chico op zoek naar de verrader. Dit is het begin van een bewogen reis, waarin ook andere personages een cruciale rol spelen: de bandieten Bob Amory en Harvey Johnson (gespeeld door Ben Johnson en Sam Gilman), Dad Longworths nieuwe Mexicaanse echtgenote Maria (Katy Jurado) en haar mooie dochter Louisa (gevoelig vertolkt door Pina Pellicer, die eind 1964 zelfmoord pleegde). Hoewel wisselvallig op visueel vlak, is One-Eyed Jacks toch één van onze favoriete westerns dankzij de onvoorspelbare en meeslepende plot, de veelzijdige en geloofwaardige uitdieping van de karakters van de zeven voormelde personages, met topvertolkingen van Brando, Malden, Duran, Johnson, Gilman, Jurado en Pellicer, alsook geslaagde bijrollen van Mina Martinez, Timothy Carey, Margarita Cordova en Míriam Colón, en de ontroerende tragiromantische subplot rond de complexe relatie tussen Rio en Louisa die na verloop van tijd centraal komt te staan, waardoor One-Eyed Jacks niet alleen een avontuurlijke road movie en intense wraakwestern is, maar ook een aangrijpend psychosociaal romantisch drama. Jammer dat deze nochtans uitstekende film destijds flopte aan de kassa, waarna Brando nooit meer in de regiestoel zat. Bekijk de hele film hier.

Marlon Brando in zijn veelzijdige glansrol als Rio alias "The Kid" in One-Eyed Jacks.

         

Lawrence of Arabia

- 1962 -

Een episch en magistraal in beeld gebracht woestijnavontuur van de Engelse cineast David Lean, verpakt in een biopic en historisch drama over het veelzijdige Britse titelpersonage Thomas Edward Lawrence, schitterend vertolkt door Peter O'Toole, terwijl hij als een eigenzinnige Britse legerluitenant tijdens de Eerste Wereldoorlog vanuit de Egyptische hoofdstad Caïro bewogen woestijntochten onderneemt in onder meer Jordanië, Syrië en Saoedi-Arabië. Gefilmd door de briljante cameraman Freddie Young in het panoramische breedbeeldformaat Super Panavision 70, is Lawrence of Arabia een visueel meesterwerk, met oogstrelende woestijnbeelden en indrukwekkende oorlogsscènes (waarin honderden figuranten meespelen), mooie historische kostuums, sfeervolle muziek van Maurice Jarre, geslaagde bijrollen van een gevoelige Omar Sharif als de loyale Arabier Sherif Ali en van een grappige Anthony Quinn als de trotse bedoeïne Auda Abu Tayi, een briljante montage van Anne V. Coates (zoals de iconische match cut tussen het shot van Lawrence die een brandende lucifer uitblaast en het shot van de opkomende woestijnzon in dit filmfragment), onder de geniale regie van David Lean (één van onze favoriete cineasten), op basis van een genuanceerd, diepgravend scenario van Robert Bolt en Michael Wilson, waarin gradueel onthuld wordt dat onder de flamboyante uitstraling en avontuurlijke ambities van de hoogmoedige titelheld Lawrence in wezen een eenzame en onbegrepen misfit met onverwerkte jeugdtrauma's schuilgaat die misbruikt wordt voor militaire, politieke en economische doeleinden. Dit maakt van Lawrence of Arabia niet alleen één van de beste historische drama's en antikoloniale oorlogsfilms, maar ook één van de beste biopics en karakterstudies aller tijden, waardoor dit avontuur tevens behoort tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre). Bekijk de hele film hier.

Peter O'Toole in zijn doorbraakrol als het complexe titelpersonage in Lawrence of Arabia.

The Good, the Bad and the Ugly

- 1966 -

Deze schitterende spaghettiwestern (oorspronkelijke Italiaanse titel: Il buono, il brutto, il cattivo) van de invloedrijke Italiaanse cineast Sergio Leone volgt de tragikomische en spannende avonturen van de drie titelpersonages, schitterend vertolkt door Clint Eastwood als de 'goede' antiheld "Blondie", Eli Wallach als de 'lelijke' maar sympathieke Mexicaanse schurk Tuco Ramirez (één van de beste movie villains aller tijden) en Lee Van Cleef als de 'slechte' moordenaar Sentenza alias "Angel Eyes", terwijl het trio, tegen de achtergrond van de Amerikaanse Burgeroorlog, elkaar de loef probeert af te steken in hun bewogen zoektocht naar een grote lading goud... In deze veelzijdige western kwam de theatrale filmstijl van Sergio Leone (één van onze favoriete regisseurs) voor het eerst voluit tot zijn recht. Twee jaar voordien had hij die filmstijl reeds getoond in zijn allereerste, vernieuwende, succesvolle en uiterst invloedrijke spaghettiwestern A Fistful of Dollars (1964), waarmee hij het vermoeide westerngenre destijds een stevig adrenalineshot gaf dat bestond uit een geniale cocktail van inhoudelijke en stilistische elementen die Leone ook combineerde en nog beter uitwerkte in The Good, the Bad and the Ugly: een originele en kunstzinnige begingeneriek; knap camerawerk en dito montage, zoals de afwisseling van wide shots en extreme close-ups (één van Leone's handelsmerken); de nadruk op beelden en sfeer in plaats van op het verhaal en de dialogen; een boeiend en subversief scenario met een sjofele, naamloze en trigger happy antiheld, schitterend vertolkt door een zwijgzame, charismatische Clint Eastwood, die de grens tussen goed en kwaad doet vervagen, waardoor het in wezen gaat om een 'anti-western' die zich afzet tegen de simplistische heroïek in de klassieke westerns uit Hollywood; scènes waarin de spanning langzaam opgebouwd wordt, telkens gevolgd door explosief geweld; zwarte humor; een in het oog springende garderobe (zoals de poncho van de door Eastwood gespeelde antiheld); een gritty, realistisch ogend production design met geloofwaardige decors; en briljante muziek van Leone's huiscomponist Ennio Morricone (luister naar die muziek hier). Dat levert samen met de memorabele vertolkingen van de drie hoofdrolspelers een heel opwindende, bijna surrealistische stijloefening op, die van The Good, the Bad and the Ugly één van de beste westerns aller tijden maakt en verklaart waarom Quentin Tarantino (ook één van onze favoriete regisseurs) deze western meermaals uitriep tot zijn favoriete film. Bekijk de knappe begingeneriek hier, de hele film hier en een documentaire over regisseur Sergio Leone hier.

Clint Eastwood, Eli Wallach en Lee Van Cleef in The Good, the Bad and the Ugly.

Little Big Man

- 1970 -

Een schitterende, avontuurlijke en tragikomische, maar ook aangrijpende 'anti-western' uit 1970 van de veelzijdige Amerikaanse cineast Arthur Penn (lees ons In Memoriam hier), naar de gelijknamige roman uit 1964 van Thomas Berger, met Dustin Hoffman in de titelrol als de 121 jaar oude blanke Amerikaan Jack Crabb alias "Little Big Man", die in 1970 met lange flashbacks terugblikt op zijn bewogen leven. Zo zien we door zijn ogen hoe zijn ouders in 1859 vermoord worden door Pawnee-indianen, waarna hij als 10-jarige jongen geadopteerd wordt door Cheyenne-indianen, later uitgroeit tot de jonge would-be-revolverheld "the Soda Pop Kid", avontuurlijke trektochten beleeft, nadien achtereenvolgens een dronkaard, pelsjager en kluizenaar wordt, en getuige is van genocidale slachtpartijen tegen de indianen door de Amerikaanse 7de Cavalerie onder leiding van de infame generaal-majoor George Armstrong Custer (met brio gespeeld door Richard Mulligan)... Little Big Man behoort tot onze favoriete westerns, dankzij het meeslepende verhaal, de geslaagde combinatie van avontuur, humor, drama en tragiek, de veelzijdige topvertolking van hoofdrolspeler Dustin Hoffman, de geloofwaardige mise-en-scène, de sfeervolle buitenopnames (gefilmd in onder meer de Amerikaanse staat Montana en in Canada), de overtuigende ouderdomsgrime voor Dustin Hoffman als de stokoude Jack Crabb, en de geslaagde bijrollen van onder anderen Carole Androsky als Jacks oudere zuster Caroline, Chief Dan George als het goedhartige Cheyenne-opperhoofd Old Lodge Skins, Cal Bellini als de Cheyenne-indiaan Younger Bear, Martin Balsam als de charlatan Allardyce T. Meriweather, Jeff Corey als de legendarische gokker en revolverheld Wild Bill Hickok, Thayer David als de strenge christelijke geestelijke Reverend Silas Pendrake en Faye Dunaway als diens seksueel gefrustreerde vrouw, Kelly Jean Peters als de Zweedse vrouw Olga, en Richard Mulligan als de ijdele en onuitstaanbare generaal-majoor Custer. Bekijk de hele film hier.  

Dustin Hoffman als de jonge Jack Crabb
alias "Little Big Man" alias "the Soda Pop Kid"
in Little Big Man.

 Deliverance

- 1972 -

Deze intense overlevingsthriller van de Engelse regisseur John Boorman volgt vier bevriende Amerikaanse zakenmannen -gespeeld door Burt Reynolds, Jon Voight, Ned Beatty en Ronny Cox- terwijl zij per kano de Cahulawassee-rivier afvaren in de wildernis van Appalachia. Wat een fijne vakantietrip had moeten worden, ontaardt echter in een verschrikkelijke nachtmerrie... De efficiënte spanningsopbouw, bijvoorbeeld in de beruchte verkrachtingsscène ("squeal like a pig!"), en de uitstekende vertolkingen van de cast, onder wie ook Bill McKinney en Herbert Coward als een onvergetelijk duo smerige en kwaadaardige hillbillies, resulteert in één van de beste thrillers in de filmgeschiedenis. De beroemde scène in het begin van de film waarin de door Ronny Cox gespeelde zakenman een spontaan gitaarduel verliest tegen de inbred-plattelandsjongen en briljante banjospeler Lonnie (gespeeld door Billy Redden) zorgde ervoor dat de meeslepende bluegrass banjo-compositie Duelling Banjos van Arthur "Guitar Boogie" Smith uit 1954 in de versie van Eric Weissberg en Steve Mandell uitgroeide tot een hit in 1973. Bekijk die scène hier.

Burt Reynolds in Deliverance.

Badlands

- 1973 -

Een als road movie en misdaaddrama verpakte ode aan liefde en vrijheid van de Amerikaanse cultcineast Terrence Malick (één van onze favoriete regisseurs), met lyrische beelden, betoverende muziek van Carl Orff en gevoelige vertolkingen van Martin Sheen (als één van de beste movie villains aller tijden) en Sissy Spacek in hun memorabele hoofdrollen als een jong, smoorverliefd koppel op de vlucht voor de lange arm van de wet... Badlands is een visueel meesterwerk dat tevens behoort tot onze favoriete films over seriemoorden en tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre). Bekijk een interview met Martin Sheen en Sissy Spacek over Badlands hier en een compilatievideo met betoverende beelden uit de oogstrelende films van Terrence Malick hier.

Sissy Spacek als het naïeve en verliefde tienermeisje in Badlands.

 

Paper Moon 

- 1973 - 

Gebaseerd op een uitstekend scenario van Alvin Sargent, naar de roman Addie Pray uit 1971 van Joe David Brown, is Paper Moon een schitterende tragikomische road movie van de Amerikaanse regisseur Peter Bogdanovich, met onvergetelijke vertolkingen van Ryan O'Neal (lees ons In Memoriam hier) en zijn destijds nog piepjonge dochtertje Tatum O'Neal als een hilarisch duo kibbelende oplichters, heerlijke bijrollen van Madeline Kahn en P.J. Johnson, oogstrelende zwart-wit beelden (vaak in deep focus) van cameraman László Kovács, een knap production design van Polly Platt (die ook de vintage kostuums ontwierp) en toepasselijke oude swing jazz-deuntjes op de soundtrack, die samen het tijdperk van de Grote Depressie in de jaren dertig overtuigend tot leven wekken. Tatum O'Neal werd terecht de jongste Oscarwinnaar ooit dankzij haar schitterende filmdebuut in Paper Moon, maar zij kreeg de verkeerde Oscar: ze werd bekroond in de categorie 'beste vrouwelijke bijrol', terwijl zij nochtans de hoofdrol speelt in Paper Moon (lees onze bloemlezing van deze en andere blunders in de geschiedenis van de Oscars hier). Paper Moon is niet alleen één van onze favoriete road movies, maar behoort tevens tot onze favoriete komedies en tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre). Lees onze recensie hier, bekijk de trailer hier, een filmfragment hier en beluister de mooie muziek hier.

Tatum O'Neal en Ryan O'Neal in Paper Moon.

Barry Lyndon

- 1975 -

Gebaseerd op de schelmenroman The Luck of Barry Lyndon uit 1844 van de Engelse schrijver William Makepeace Thackeray, is Barry Lyndon een boeiend en oogstrelend historisch kostuumdrama van de Amerikaanse meestercineast Stanley Kubrick (onze favoriete regisseur) over de bewogen levenswandel van het opportunistische Ierse titelpersonage Redmond Barry "Lyndon", ingetogen vertolkt door de Amerikaanse acteur Ryan O'Neal (lees ons In Memoriam hier), die in het midden van de 18de eeuw na zijn eerste grote teleurstelling in de liefde op pad trekt door Europa en onderweg allerlei avonturen beleeft terwijl hij fortuin en bevestiging zoekt... Voor het briljante camerawerk gebruikten regisseur Stanley Kubrick en cameraman John Alcott onder meer zeer lichtgevoelige cameralenzen (die de Duitse firma Zeiss ontwikkelde voor het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA) om donkere binnenscènes te kunnen filmen bij natuurlijk kaarslicht. Samen met de verzorgde beeldcomposities, fotogenieke landschappen, mooie decors, prachtige historische kostuums en pruiken, kunstzinnige make-up, hemelse klassieke muziek van o.a. Händel, Schubert, Bach, Mozart en Vivaldi, en gechoreografeerde bewegingen van de personages resulteert dit in een reeks sfeervolle en visueel verbluffende tableaux vivants die zo weggelopen lijken uit 18de-eeuwse schilderijen. Reden genoeg om Barry Lyndon ook op te nemen in onze selectie van visuele meesterwerken en in onze lijst met onze favoriete historische drama's. Bekijk een filmfragment hier en een documentaire over regisseur Stanley Kubrick hier.

Barry Lyndon begint met dit oogstrelende tableau vivant.

Apocalypse Now 

- 1979 -

Losjes gebaseerd op de roman Heart of Darkness uit 1899 van de Pools-Britse schrijver Joseph Conrad, is de originele bioscoopversie (en dus niet de veel te lange Redux-versie) van Apocalypse Now een briljant, visueel verbluffend en meeslepend anti-oorlogsepos van de Amerikaanse cineast Francis Ford Coppola (één van onze favoriete regisseurs), oogstrelend in beeld gebracht door de geniale Italiaanse cameraman Vittorio Storaro, met Martin Sheen in zijn beklijvende hoofdrol als de cynische Amerikaanse legerkapitein Willard, die tijdens de Vietnamoorlog in opdracht van de Amerikaanse legerleiding samen met de vierkoppige bemanning van een patrouilleboot vanuit Zuid-Vietnam een lange rivier opvaart tot in de jungle van Cambodja om daar op zoek te gaan naar de muitende en enigmatische Amerikaanse kolonel Walter E. Kurtz (één van de beste movie villains aller tijden), charismatisch vertolkt door Marlon Brando (één van de knapste acteurs aller tijden en tevens onze favoriete acteur)... Ook Albert Hall, Frederic Forrest, Sam Bottoms en een nog piepjonge Laurence Fishburne leveren boeiende acteerprestaties als de vier bemanningsleden van de patrouilleboot die kapitein Willard moeten begeleiden tijdens zijn geheime missie. Daarnaast zijn er uitstekend vertolkte bijrollen van Robert Duvall als de flamboyante luitenant-kolonel William "Bill" Kilgore ("I love the smell of napalm in the morning") en Dennis Hopper (één van onze favoriete acteurs) als een geflipte fotograaf ("Do you know that 'if' is the middle word in life? If you can keep your head when all about you are losing theirs and blaming it on you; if you can trust yourself when all men doubt you"). Samen met de realistische mise-en-scène die (hoewel gefilmd op de Filipijnen) de Vietnamoorlog geloofwaardig evoceert, het sfeervolle camerawerk, de geniale montage (met onder meer heel wat suggestieve en symbolische dissolves) en de schitterende muziek, waaronder de nummers The End van The Doors, (I Can't Get No) Satisfaction van The Rolling Stones, Suzie Q van Flash Cadillac, Surfin' Safari van The Beach Boys, alsook gitaarmuziek à la Jimi Hendrix van Randy Hansen en natuurlijk de opwindende Walkürenritt uit de opera Die Walküre van Richard Wagner tijdens de iconische helikopteraanval op een Vietnamees kustdorpje, resulteert dat volgens ons in de beste oorlogsfilm aller tijden, waarin avontuur, actie, humor en drama afgewisseld worden met scherpzinnige filosofische bespiegelingen over de vage grens tussen Goed en Kwaad. Zo wordt kapitein Willard tijdens zijn bewogen en surrealistische boottocht geconfronteerd met (en medeplichtig aan) oorlogsgruwelen, vaart hij ook figuurlijk stroomopwaarts naar de Heart of Darkness in zijn eigen ziel en blijkt hij uiteindelijk meer gemeen te hebben met (en begrip op te kunnen brengen voor) de rebelse en meedogenloze kolonel Kurtz dan verwacht, waardoor dit fascinerende meesterwerk niet alleen onze favoriete oorlogsfilm en één van onze favoriete road movies is, maar tevens behoort tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre). Apocalypse Now won terecht de Gouden Palm voor beste film op het Filmfestival van Cannes. Bekijk een filmfragment hier en commentaar van Martin Sheen op zijn aangrijpende openingsscène hier. 

Martin Sheen in Apocalypse Now.

Mad Max

- 1979 -

Deze sfeervolle, opwindende en erg invloedrijke road action-sciencefictionfilm van de Australische regisseur George Miller speelt zich af in een nabije dystopische toekomst in het quasi wetteloze wasteland van het post-apocalyptische Australië, met de perfecte gecaste, nog jonge en destijds vrijwel onbekende Australische acteur Mel Gibson (één van de knapste acteurs aller tijden) in zijn iconische doorbraakrol als de zwijgzame titelheld "Mad" Max Rockatansky: een moedige politieagent die meegesleept wordt in een levensgevaarlijk kat-en-muisspel met een criminele motorbende onder leiding van de barbaarse sociopaat Toecutter, charismatisch vertolkt door de Brits-Australische acteur Hugh Keays-Byrne. De film begint met een intense, ruim 12 minuten durende car chase, waarin het geflipte (wellicht gedrogeerde) bendelid "The Nightrider" en zijn sletterige liefje, memorabel vertolkt door Vincent Gil en Lulu Pinkus, in een gestolen politiewagen achtervolgd worden door Max en zijn collega's van de plaatselijke snelwegpolitie. De toon is meteen gezet: dit wordt een spannende road action-achtervolgingsthriller... De charmante echtgenote van Max, Jessie, wordt overtuigend gespeeld door de Australische actrice Joanne Samuel. Ook enkele andere bijrollen beklijven, met name die van Tim Burns als het jonge, gluiperige bendelid Johnny the Boy, Geoff Parry als het geblondeerde, kortharige bendelid Bubba (de 'luitenant' van bendeleider Toecutter), Steve Bisley als de verbeten politiemotard Goose (een collega van Max), en Steve Millichamp en John Ley als het tragikomische politieduo Roop en Charlie (ook collega's van Max). Het meeslepende scenario (geschreven door regisseur George Miller en James McCausland, naar een verhaal van George Miller en Byron Kennedy), de spannende auto- en motorachtervolgingen op de uitgestrekte Australische snelwegen, met spectaculaire stunts en met dynamisch camerawerk van David Eggby, de knappe montage van Cliff Hayes en Tony Paterson, de creatieve kostumering (waaronder het iconische lederen politie-uniform van Max), de briljante sfeerversterkende muziek van Brian May en de memorabele vertolkingen droegen vanaf 1979 bij tot het wereldwijde succes van Mad Max als een instantklassieker en uiterst lucratieve kaskraker (destijds de meest winstgevende film aller tijden), die in de loop der jaren navolging kreeg met drie succesvolle sequels van George Miller: Mad Max 2: The Road Warrior uit 1981, Mad Max Beyond Thunderdome uit 1985 en Mad Max: Fury Road uit 2015 (bekijk de trailer hier). In de loop van dit jaar volgt een door Miller geregisseerde prequel op Mad Max: Fury Road, getiteld Furiosa: A Mad Max Saga, over de voorgeschiedenis van het vrouwelijke personage Imperator Furiosa. Bekijk de eerste Mad Max hier.

Mel Gibson in zijn doorbraakrol als de titelheld in Mad Max.

Tess

- 1979 -

Deze sfeervolle en gevoelige verfilming van de mooie feministische roman Tess of the d'Urbervilles: A Pure Woman uit 1891 van de Engelse schrijver Thomas Hardy, onder regie van de Poolse cineast Roman Polanski (één van onze favoriete regisseurs), is een aangrijpend psychosociaal portret van de arme en onfortuinlijke titelheldin Tess, die in het victoriaanse tijdperk tragiromantische lotgevallen ondergaat op het Engelse platteland; een tijdloos kostuumdrama over armoede, trots, idealisme, hoop, onschuld, verleiding, teleurstelling en vooral liefde, de schoonheid van de natuur en zelfrespect. Het tragische titelpersonage Tess wordt ingetogen vertolkt door de beeldschone Duitse actrice Nastassja Kinski (één van de mooiste filmgodinnen aller tijden), waarvoor zij destijds bekroond werd met een Golden Globe in de categorie 'Nieuwe Vrouwelijke Ster van het Jaar'. Ook haar belangrijkste tegenspelers zitten goed in hun rol: Peter Firth heeft de juiste, ietwat pedante uitstraling als de jonge, idealistische en poëtische boer Angel; Leigh Lawson is perfect gecast als de rijke en arrogante verleider Alec Stokes-d'Urberville; en John Collin schittert in zijn tragikomische bijrol als de drankzuchtige vader van Tess. Andere troeven van deze filmparel zijn het uitstekende scenario, de oogstrelende fotografie van cameramannen Ghislain Cloquet en Geoffrey Unsworth, de realistische en sfeervolle mise-en-scène, het intimistische production design, de mooie en authentiek ogende historische kostuums, de fijne muziek van Philippe Sarde, het toepasselijke langzame montageritme en de briljante regie van meesterverteller Roman Polanski. De film won drie Oscars: voor beste fotografie, beste art direction en beste kostuumontwerp. Tess behoort tevens tot onze favoriete historische drama's. Bekijk een filmfragment hier.

Nastassja Kinski als het tragische titelpersonage in Tess.

Come and See

- 1985 -

Geïnspireerd door historische feiten, is Come and See (oorspronkelijke Russische titel: Idi i smotri) een aangrijpend Sovjet-Russisch anti-oorlogsdrama van Elem Klimov, die niet alleen in de regiestoel zat maar samen met de Wit-Russische auteur Ales Adamovitsj ook het scenario schreef. Het onthutsende verhaal speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog in het door de Duitsers bezette Wit-Rusland, waar de naïeve 15-jarige dorpsjongen Flyora en het tienermeisje Glasja (doorleefd vertolkt door de jonge hoofdrolspelers Aleksei Kravchenko en Olga Mironova) op de vlucht slaan voor de horror en waanzin van het gruwelijke oorlogsgeweld en beide tieners zwaar getraumatiseerd geraken door wat zij onderweg meemaken. Dit is één van de beste, meest poëtische maar ook meest meedogenloze oorlogsdrama's in de filmgeschiedenis. Een absolute aanrader, maar niet voor gevoelige zielen... Come and See behoort tevens tot onze favoriete historische drama's. Bekijk de trailer hier en de hele film hier.

Aleksei Kravchenko en Olga Mironova in Come and See.

Planes, Trains & Automobiles

- 1987 -

Geregisseerd door de Amerikaan John Hughes op basis van zijn eigen scenario, is Planes, Trains & Automobiles één van de grappigste road movies aller tijden en daarom ook één van onze favoriete komedies, dankzij het meeslepende tragikomische verhaal en de briljante vertolkingen van Steve Martin en John Candy (die beiden behoren tot onze favoriete acteurs) als twee incompatibele mannen die tegen wil en dank met elkaar opgescheept zitten terwijl zij beiden thuis proberen te geraken maar onderweg met allerlei ongelukkige omstandigheden af te rekenen krijgen...

John Candy en Steve Martin in Planes, Trains & Automobiles.

Wild at Heart

- 1990 -

Deze romantische road movie en misdaadthriller van de Amerikaanse cultcineast David Lynch (één van onze favoriete regisseurs), die niet alleen in de regiestoel zat maar ook zelf het scenario schreef (gebaseerd op de roman Wild at Heart: The Story of Sailor and Lula van Barry Gifford), draait rond het smoorverliefde en vrijgevochten Amerikaanse koppel Sailor Ripley (met intens brio gespeeld door Nicolas Cage) en Lula Fortune (met gevoelige intensiteit vertolkt door Laura Dern), die samen op de vlucht slaan terwijl Lula's stikjaloerse moeder Marietta (briljant vertolkt door Diane Ladd) niet alleen Marietta's sympathieke vrijer Johnnie Farragut (een ontroerende Harry Dean Stanton) maar ook de meedogenloze gangster Marcellus Santos (een charismatische J.E. Freeman) inschakelt om de tortelduifjes op te sporen en Lula terug thuis bij haar Boze Moeder te brengen. Onderweg ontmoeten Sailor en Lula tal van bizarre personages, zoals de gluiperige misdadiger Bobby Peru (één van de beste movie villains aller tijden), gespeeld door Willem Dafoe... Wild at Heart won destijds de Gouden Palm voor beste film op het Filmfestival van Cannes, dankzij de unieke en invloedrijke surrealistische stijl van regisseur David Lynch, waarmee hij onder meer gitzwarte humor en shockerend geweld combineert in een bevreemdende setting  die zweeft tussen droom en nachtmerrie, de boeiende vertolkingen van de cast, onder wie ook Calvin Lockhart als de gangster Reggie, Grace Zabriskie als de zwaar gestoorde psychopate Juana Durango (ook één van de beste movie villains aller tijden), Isabella Rossellini als Sailors oude kennis Perdita Durango, en Sheryl Lee als het sprookjesachtige personage de Goede Heks, de beklijvende sfeerschepping, het knappe camerawerk van Frederick Elmes, de mooie muziek van Angelo Badalamenti en de betoverende liefdesballade Wicked Game van Chris Isaak, het sfeerversterkende sound design, de creatieve montage van Duwayne Dunham en de compromisloze regie van David Lynch. Bekijk de trailer hier.

Nicolas Cage en Laura Dern in Wild at Heart.

Unforgiven

- 1992 -

Gebaseerd op een scenario van David Webb Peoples, is Unforgiven een beklijvende 'anti-western' van en met Hollywoodveteraan Clint Eastwood, die de mythologie van de nobele revolverheld genadeloos doorprikt. De film won vier Oscars: voor beste film, beste regisseur, beste mannelijke bijrol (van Gene Hackman) en beste montage (van Joel Cox). Het verhaal draait rond de voormalige outlaw en killer William Munny (een veelzijdige glansrol van Clint Eastwood), die zijn zondige en gewelddadige levensstijl al jarenlang afgezworen heeft, maar uit geldnood toch samen met zijn vroegere partner in crime Ned Logan (briljant vertolkt door Morgan Freeman) en de jonge would be-revolverheld The Schofield Kid (Jaimz Woolvett) te paard op pad vertrekt naar het stadje Big Whiskey in Wyoming om daar in ruil voor een premie van 1.000 dollar twee cowboys te vermoorden die betrokken waren bij de verminking van de zachtaardige prostituee Delilah Fitzgerald (een gevoelige bijrol van Anna Thomson). Ook de provocatieve Engelse huurmoordenaar English Bob, één van de beste movie villains aller tijden (schitterend vertolkt door Richard Harris), reist naar Big Whiskey om de premie op te kunnen strijken. De hardvochtige sheriff van Big Whiskey, "Little" Bill Daggett, ook één van de beste movie villains aller tijden  (een charismatische Gene Hackman; één van onze favoriete acteurs), treedt echter genadeloos op tegen al wie zijn verbod op wapendracht in zijn stadje overtreedt... Sfeervol in beeld gebracht en met topvertolkingen van een goed deel van de cast, onder wie ook Saul Rubinek als de gluiperige biograaf W.W. Beauchamp, Frances Fisher als de wraaklustige prostituee Strawberry Alice, en Anthony James als de zelfzuchtige pooier en bordeelhouder Skinny Dubois, doet Unforgiven nadenken over de vage grens tussen Goed en Kwaad in het Wilde Westen en over de (zelf)destructieve gevolgen van wraaklust, alcoholmisbruik, geldzucht, hoogmoed en geweld. Als zodanig zet deze boeiende film de simplistische heroïek in de meeste klassieke westerns op losse schroeven. Unforgiven is niet alleen één van onze favoriete road movies, maar behoort tevens tot onze favoriete westerns en tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre). Bekijk de trailer hier en een filmfragment hier.

William Munny begraaft zijn vrouw in Unforgiven.

Dumb & Dumber

- 1994 -

Geschreven en geregisseerd door de Amerikaanse broers Peter en Bobby Farrelly, is Dumb and Dumber een hilarische komedie over de titelpersonages Lloyd en Harry, gespeeld door Jim Carrey en Jeff Daniels: een duo bevriende, onvoorstelbaar domme maar goedhartige, bijna kinderlijke losers, die samen op een avontuurlijke road trip vertrekken van de stad Providence aan de Amerikaanse oostkust naar het mondaine skioord Aspen in de staat Colorado om een koffertje te overhandigen aan de mooie jongedame Mary Swanson, vertolkt door Lauren Holly, op wie zowel Lloyd als Harry heimelijk verliefd zijn. Onderweg krijgt het stuntelende duo te maken met onder anderen de criminelen Joe "Mental" Mentalino (Mike Starr) en J.P. Shay (Karen Duffy), die het koffertje in handen willen krijgen... Dankzij de 'foute', doelbewust puberale, maar onweerstaanbare humor en de onvergetelijke vertolkingen van Jim Carrey en Jeff Daniels als het domste duo in de filmgeschiedenis, is Dumb and Dumber een uiterst vermakelijke road movie die tevens behoort tot onze favoriete komedies. Bekijk een filmfragment hier.

Jim Carrey (links) en Jeff Daniels als de prettig gestoorde titelpersonages in Dumb and Dumber.

The Lord of the Rings

trilogie

- 2001, 2002 en 2003 -

Deze epische, meeslepende, visueel verbluffende en uiterst invloedrijke verfilming van de gelijknamige, wereldberoemde romantrilogie uit de jaren vijftig van de Engelse schrijver J.R.R. Tolkien is een onvergetelijk avontuur, dankzij de betoverende sfeer die de Nieuw-Zeelandse regisseur Peter Jackson en zijn ploeg creëerden met indrukwekkende landschappen, magnifieke decors, mooie kostuums, realistische rekwisieten, dynamisch camerawerk, baanbrekende special effects, prachtige muziek van Howard Shore (bekijk een analyse van die muziek hier) en bezielde acteerprestaties van de talrijke ensemblecast (bijvoorbeeld van Christopher Lee, één van onze favoriete acteurs, als de boze tovenaar Saruman, één van de beste movie villains aller tijden). Als kijker vergeet je dat je naar fantasy-fictie zit te kijken en krijg je echt het gevoel dat je samen met de hobbit Frodo (doorleefd vertolkt door Elijah Wood) en zijn kompanen door het mythische Middle-earth trekt om de kwaadaardige One Ring te vernietigen. Deze ambitieuze trilogie behoort tevens tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre).

Dit indrukwekkende shot uit The Lord of the Rings-trilogie
toont  de donkere toren Barad-dûr met het Oog van Sauron (links)
en de vulkaan Mount Doom in "the Black Land" Mordor.

Hero

- 2002 -

Dit visueel verbluffende krijgskunstenepos van de Chinese cineast Yimou Zhang (één van onze favoriete regisseurs) is tot op heden de duurste Chinese film ooit en speelt zich af in China in de derde eeuw voor Christus. Het scenario is (zeer) losjes gebaseerd op historische feiten en draait rond de naamloze titelheld (glansrol van Jet Li) die naar verluidt een trio moordenaars uitschakelde die gezworen hadden de koning van Qin (gespeeld door Daoming Chen) te zullen vermoorden. Daarom mag de naamloze held op audiëntie bij de koning in diens zwaar beveiligde paleis, waar de held met lange flashbacks vertelt hoe hij op reis ging om de moordenaars Hemel (Donnie Yen), Vliegende Sneeuw (Maggie Cheung) en Gebroken Zwaard (Tony Leung) te verslaan, waarbij in het onvoorspelbare verhaal ook een bitterzoete tragiromantische subplot aan bod komt over de rol van de jonge, mooie krijgskunstenpupil Maan (gespeeld door Ziyi Zhang, één van de mooiste filmgodinnen aller tijden)... Dit avontuurlijke epos bevat briljant in beeld gebrachte actiescènes met spectaculaire krijgskunsten, verrassende plotwendingen, topvertolkingen van de hoofdrolspelers, betoverend camerawerk van de Australische cameraman Christopher Doyle, een oogstrelend production design in zinderende kleuren, met prachtige decors, historische kostuums en mooie make-up, sfeervolle muziek en een vakkundige montage onder de kunstzinnige regie van visuele tovenaar Yimou Zhang. Hero behoort tevens tot onze favoriete historische drama's. Bekijk een compilatievideo met betoverende shots uit Hero hier.

Ziyi Zhang en Maggie Cheung in Hero.

Kill Bill 1 & 2

- 2003 en 2004 -

De liefde voor cinema spat van het scherm in dit tweedelige, genrevernieuwende, even grappige als gewelddadige en schitterend in beeld gebrachte krijgskunsten- en wraakepos over de bloederige vendetta van de voormalige huurmoordenares Beatrix Kiddo (alias "Black Mamba", "The Bride" en "mommy"), met brio vertolkt door Uma Thurman, die de wereldbol afreist om onder het motto "Revenge is a dish best served cold" wraak te nemen op haar voormalige collega's (glansrollen van Michael Madsen, Lucy Liu, Daryl Hannah en Vivica A. Fox) en op hun baas Bill "Snake Charmer" (charismatisch vertolkt door David Carradine), die samen met de misdadige feeksen Sofie Fatale (Julie Dreyfus) en Gogo Yubari (Chiaki Kuriyama), de verkrachters Buck (Michael Bowen) en "Trucker" (Jonathan Loughran), de Japanse pedoseksuele Yakuza-baas Matsumoto (een in sfeervolle animestijl getekend personage), de onuitstaanbare stripclubeigenaar Larry Gomez (Larry Bishop) en de Mexicaanse pooier Esteban Vihaio (Michael Parks) behoren tot de meest markante anthologie van memorabele movie villains aller tijden. Dankzij het boeiende non-lineaire scenario, de verrassende plotwendingen, de onvergetelijke vertolkingen, de knap gemonteerde martial arts, de vermakelijke zwarte humor, het visueel verbluffende camerawerk van Robert Richardson, de schitterende muziek en de geslaagde combinatie van verschillende filmstijlen, met vele cinefiele knipoogjes, is dit unieke tweeluik één van de meest originele, dynamische en meeslepende stijloefeningen in de filmgeschiedenis, dat daarom ook behoort tot onze favoriete films aller tijden (ongeacht het genre).

Uma Thurman als de wraaklustige antiheldin in Kill Bill 1.

House of Flying Daggers

- 2004 -

Dit visueel betoverende, tragiromantische krijgskunstenavontuur van de Chinese cineast Yimou Zhang (één van onze favoriete regisseurs) speelt zich af in China in de 9de eeuw tijdens de Tang dynastie. Een rebellenbeweging, die zich het House of Flying Daggers noemt, voert strijd tegen de corrupte en repressieve overheid om de arme Chinese bevolking te helpen. Twee politiesoldaten (met brio vertolkt door Andy Lau en Takeshi Kaneshiro) krijgen de opdracht om de onbekende leider van de rebellenbeweging op te sporen en te doden. In een bordeel confronteren ze een blinde danseres (glansrol van Ziyi Zhang, één van de mooiste filmgodinnen aller tijden), die verdacht wordt van betrokkenheid bij de rebellen... Dit avontuurlijke en poëtische drama is een lust voor het oog en het hart, met een onvoorspelbare en mooie tragiromantische plot, briljant in beeld gebrachte en vakkundig gemonteerde krijgskunsten (zoals de betoverende dans- en vechtscène in het bordeel), een verzorgd production design met prachtige decors en historische kostuums, uitstekende vertolkingen en sfeervolle muziek. House of Flying Daggers behoort tevens tot onze favoriete historische drama's. Bekijk de trailer hier.

Ziyi Zhang in House of Flying Daggers.

No Country for Old Men

- 2007 -

Een intense neo-western en misdaadthriller van de Amerikaanse broers Joel en Ethan Coen (een geniaal duo dat behoort tot onze favoriete regisseurs), met Josh Brolin in zijn geloofwaardige vertolking van het Texaanse hoofdpersonage Llewelyn Moss, die anno 1980 in de Texaanse woestijn nabij de Rio Grande toevallig een hoop drugsgeld ontdekt maar op de vlucht moet slaan voor de meedogenloze en onberekenbare huurmoordenaar Anton Chigurh (één van de beste movie villains aller tijden), onnavolgbaar vertolkt door Javier Bardem, terwijl zij beiden op de hielen gezeten worden door de oude Texaanse sheriff Ed Tom Bell, ingetogen gespeeld door Tommy Lee Jones... No Country for Old Men behoort tevens tot onze favoriete westerns en tot onze favoriete films over seriemoorden. Bekijk de trailer hier, een filmfragment hier, een making-of-documentaire hier en lees ons biografische portret van de gebroeders Coen hier.

Javier Bardem steelt de show als de enigmatische huurmoordenaar Anton Chigurh in No Country for Old Men.

Joeri Naanai