Onze favoriete
historische drama's

                           

Reeds als kind, toen wij 's weekends graag naar films op tv keken, waren wij in de ban van historische drama's, omdat ze ons als het ware met een tijdreis transporteerden naar verre, fascinerende oorden en culturen in een avontuurlijk verleden. Sommige van die films zijn ons altijd bijgebleven, andere historische drama's hebben we nadien in de loop der jaren ontdekt. Hieronder vindt u een lijst met onze favorieten, waarbij we ons beperkt hebben tot films of series die zich afspelen in een ver verleden. Daarom vermelden we hieronder géén films die zich afspelen nà de Tweede Wereldoorlog. We hebben ook geen rekening gehouden met westerns, gangsterfilms, politiefilms, spionagefilms, (tragi)komedies of animatiefilms die zich afspelen in een ver verleden, noch met geschiedkundige documentaires, omdat die genres op zich vormen. Oorlogsfilms vernoemen we wél (hoewel die ook een genre op zich vormen), want oorlogen zijn letterlijk en bij uitstek historische drama's. 

We hebben gekozen voor kwaliteitsvolle historische drama's, ongeacht of ze zijn gebaseerd op historische feiten dan wel goeddeels verzonnen verhalen vertellen die zich afspelen in een ver verleden. 

TOP 30

per historische periode 

in chronologische volgorde van de films

Klik op de foto's om ze te vergroten en klik nogmaals voor het maximale formaat 

Prehistorie

La guerre du feu van Jean-Jacques Annaud uit 1981: gebaseerd op de gelijknamige roman uit 1911 van de Belg J.-H. Rosny aîné (pseudoniem van Joseph Henri Honoré Boex), is La guerre du feu een geloofwaardige, sfeervolle, spannende, kortom meeslepende reconstructie van de bikkelharde overlevingsstrijd in de prehistorie, met geslaagde vertolkingen van de acteurs, die hun motoriek en mimiek baseerden op richtlijnen van de zoöloog en antropoloog Desmond Morris (auteur van The Naked Ape) en hun spraak ontleenden aan speciaal voor de film door romanschrijver Anthony Burgess ontwikkelde primitieve taalvormen. De mooie beelden van de indrukwekkende landschappen werden goeddeels gefilmd in nationale parken in Canada, de Schotse Hooglanden en Kenia. De knappe sfeerversterkende muziek is van Phillipe Sarde. 

Oudheid

Cleopatra van Joseph L. Mankiewicz uit 1963: een boeiende, tragiromantische dramatisering van de complexe en bewogen relatie tussen drie wereldberoemde historische figuren: de Egyptische koningin Cleopatra VII, de Romeinse keizer Julius Caesar en de Romeinse generaal Marcus Antonius, met indrukwekkende decors en kostuums, en veelzijdige vertolkingen van hoofdrolspelers Elizabeth Taylor als Cleopatra (lees ons In Memoriam over Taylor hier), Rex Harrison als Julius Caesar, en Richard Burton als Marcus Antonius. Bekijk de hele film hier. 

The Fall of the Roman Empire van Anthony Mann uit 1964: een sfeervol in beeld gebracht historisch drama in grandioze Technicolor, over de machtsstrijd aan de top van het Romeinse Rijk, met prachtige decors en historische kostuums. De hoofdrollen worden vertolkt door Stephen Boyd als de trouwe generaal Gaius Livius, Alec Guinness als de oude keizer Marcus Aurelius, Sophia Loren als de minzame keizersdochter Lucilla, James Mason als de wijze Griekse ex-slaaf en adviseur Timonides, en Christopher Plummer in zijn gluiperige glansrol als de gefrustreerde en ambitieuze keizerszoon Commodus. Dit is één van de favoriete films van de Amerikaanse meestercineast Martin Scorsese en was ook één van de inspiratiebronnen voor Ridley Scotts Gladiator (zie verder). Bekijk The Fall of the Roman Empire hier.

Faraon van Jerzy Kawalerowicz uit 1966: gebaseerd op de gelijknamige roman uit 1895 van de Poolse auteur Bolesław Prus, is Faraon een eigenzinnig en visueel verbluffend historisch drama over de machtsstrijd tussen de Egyptische prins Ramses XIII (gespeeld door Jerzy Zelnik) en de Egyptische hogepriesters. De oorspronkelijke bioscoopversie duurt zo'n 3 uur, maar is van begin tot eind een fascinerende kijkervaring dankzij onder meer raadselachtige plotelementen, de knappe fotografie en het briljante production design met magnifieke decors, historische kostuums en make-up in doordachte kleuren.

I, Claudius van Herbert Wise uit 1976: gebaseerd op een scenario van Jack Pullman naar de gelijknamige historische roman van Robert Graves uit 1934, is I, Claudius een boeiende tv-serie van de BBC waarin de stotterende en kreupele Romeinse keizer Claudius I (Derek Jacobi in zijn doorbraakrol) met lange flashbacks terugblikt op zijn bewogen leven als de kleinzoon van de machtige en gewetenloze aristocrate Livia (glansrol van Siân Phillips) die haar echtgenoot keizer Augustus (Brian Blessed) en diens entourage manipuleert om haar eigen belangen en die van haar zoon Tiberius (George Baker) vooruit te helpen. Hoewel in deze serie vooral gepraat wordt en het camerawerk vrij saai is, waardoor de serie te veel aanvoelt als een toneelstuk, blijf je toch geboeid kijken dankzij de plotwendingen en de degelijke vertolkingen van de hoofdrolspelers, onder wie ook John Hurt in zijn doorbraakrol als de waanzinnige troonopvolger Caligula, Margaret Tyzack als de strenge moeder van Claudius, en Christopher Biggins als de troonopvolger Nero.

        
Gladiator van Ridley Scott uit 2000: hoewel dit goeddeels fictieve actiedrama, over de wrede lotgevallen van een Romeinse generaal die door slavenhandelaars verkocht wordt aan een gladiatorentrainer, na verloop van tijd wat sensatiezuchtig en commercieel aanvoelt, is Gladiator toch een stevige aanrader dankzij onder meer het uitstekende eerste deel van de film, met één van de indrukwekkendste veldslagen in de filmgeschiedenis, het sfeervolle en visueel verbluffende camerawerk, het schitterende production design met prachtige decors en mooie historische kostuums, de sfeerversterkende muziek van Hans Zimmer, en de degelijke vertolkingen van Russell Crowe als generaal Maximus, Richard Harris als keizer Marcus Aurelius, Connie Nielsen als de keizersdochter Lucilla, Oliver Reed als de gladiatorentrainer Proximo, en vooral Joaquin Phoenix (één van onze favoriete acteurs; lees ons biografische portret van Phoenix uit 2014 hier) in zijn charismatische en veelzijdige vertolking van de gefrustreerde en ambitieuze keizerszoon Commodus (één van de beste movie villains aller tijden), onder regie van de getalenteerde cineast Ridley Scott (één van onze favoriete regisseurs; lees ons biografische portret van Scott uit 2013 hier).

Hero van Yimou Zhang uit 2002: dit visueel verbluffende krijgskunstenepos is tot op heden de duurste Chinese film ooit en speelt zich af in China in de 3de eeuw voor Christus. Het scenario is (zeer) losjes gebaseerd op historische feiten en draait rond de naamloze titelheld (glansrol van Jet Li) die naar verluidt een trio moordenaars uitschakelde die gezworen hadden de koning van Qin (gespeeld door Daoming Chen) te zullen vermoorden. Daarom mag de naamloze held op audiëntie bij de koning in diens zwaar beveiligde paleis, waar de held met lange flashbacks vertelt hoe hij tijdens zijn spectaculaire gevechten de moordenaars Hemel (Donnie Yen), Vliegende Sneeuw (Maggie Cheung) en Gebroken Zwaard (Tony Leung) versloeg, waarbij ook een bitterzoete tragiromantische subplot aan bod komt over de rol van de jonge, mooie krijgskunstenpupil Maan (met brio gespeeld door Ziyi Zhang, één van de mooiste filmgodinnen aller tijden; lees ons biografische portret van Ziyi Zhang uit 2013 hier)... Dit avontuurlijke en onvoorspelbare epos omvat briljant in beeld gebrachte actiescènes met spectaculaire krijgskunsten, verrassende plotwendingen, topvertolkingen van de hoofdrolspelers, een visueel betoverende fotografie onder leiding van cameraman Christopher Doyle, een briljant production design met prachtige decors, historische kostuums en make-up, mooie, sfeervolle muziek van Dun Tan en een vakkundige montage van Angie Lam, onder de kunstzinnige regie van de Chinese visuele tovenaar par excellence Yimou Zhang (één van onze favoriete regisseurs). Hero behoort tevens tot onze favoriete road movies.

Troy van Wolfgang Petersen uit 2004: gebaseerd op de wereldberoemde antieke Griekse epen Ilias en Odyssee, is Troy een avontuurlijk drama over de legendarische Trojaanse oorlog tussen de Grieken en Trojanen, met knappe decors en kostuums, opwindende oorlogsscènes en degelijke vertolkingen van onder anderen Brad Pitt als de Griekse held Achilles, Eric Bana als de Trojaanse prins Hektor, Brian Cox als de Griekse koning Agamemnon, Brendan Gleeson als de Spartaanse koning Menelaos, Peter O'Toole als de Trojaanse koning Priamos, Diane Kruger als de Spartaanse prinses Helena, Sean Bean als de Griekse held Odysseus, en Orlando Bloom als de Trojaanse prins Paris.

Rome van bedenkers John Milius, William J. MacDonald en Bruno Heller uit 2005 (1ste seizoen) en 2007 (2de seizoen): een meeslepende tv-serie over de avontuurlijke lotgevallen van twee bevriende Romeinse soldaten (gespeeld door Kevin McKidd en Ray Stevenson) ten tijde van Julius Caesar (Ciarán Hinds) en Pompeius (Kenneth Cranham) en nadien ten tijde van de machtsstrijd tussen enerzijds Octavianus (vertolkt door Max Pirkis en later door Simon Woods) en anderzijds Pompeius en Marcus Antonius (James Purefoy) terwijl deze laatste een romantische relatie begint met de Egyptische koningin Cleopatra VII (Lindsey Marshal). De degelijk acterende ensemblecast omvat ook Polly Walker als de manipulatieve aristocrate Atia, Kerry Condon als Atia's dochter Octavia, Indira Varma als de soldatenvrouw Niobe, Lindsay Duncan als de onfortuinlijke Servilia (minnares van Julius Caesar) en Tobias Menzies als haar zoon Brutus. Het boeiende scenario brengt niet alleen aandacht op voor allerlei politieke, militaire, financiële en romantische intriges, maar ook voor het vrij realistisch in beeld gebracht dagelijks leven van doorsnee Romeinen en hun slaven. 
      

Middeleeuwen

Throne of Blood van Akira Kurosawa uit 1957: gebaseerd op het wereldberoemde toneelstuk Macbeth van William Shakespeare (uit circa 1606) en op stilistische elementen uit het traditionele Japanse nogaku-theater (dat dateert van de middeleeuwen), is Throne of Blood een beklemmend en visueel verbluffend historisch drama dat zich afspeelt in het middeleeuwse Japan en draait rond een complot van generaal Washizu (Toshiro Mifune) en zijn ambitieuze en manipulatieve vrouw (gespeeld door Isuzu Yamada) tegen de feodale heer Tsuzuki (Takamaru Sasaki)... Dit is één van de beste filmadaptaties van Macbeth, dankzij de boeiende plot, de sfeervolle zwart-wit fotografie onder leiding van cameraman Asakazu Nakai, het knappe production design met geloofwaardige decors en magnifieke historische kostuums, de beklijvende vertolkingen, de opwindende gevechten (let op de fameuze slotsequentie met échte vliegende pijlen!), de sfeervolle muziek van Masaru Sato en de vakkundige regie en montage van Akira Kurosawa (één van onze favoriete regisseurs). De vaak betoverende scènes (zoals de mistige woudscène met een orakel, alsook de scène waarin de generaalsvrouw wanhopig bloed van haar handen probeert te wassen en de scène waarin de bomen van het Spinnenwebwoud tot leven lijken te komen) maken van Throne of Blood een onvergetelijke film die waarschuwt voor jaloezie, ambitie, machtswil, manipulatie, bedrog, verraad, oorlog, karma en wroeging.

              

The Name of the Rose van Jean-Jacques Annaud uit 1986: een uitstekende, want sfeervolle en spannende verfilming van de gelijknamige bestseller uit 1980 van de Italiaanse schrijver en semioticus Umberto Eco over een reeks mysterieuze moorden in een afgelegen middeleeuwse abdij, met een realistisch production design dat de middeleeuwen treffend tot leven wekt, knappe sfeerversterkende muziek van James Horner, een goede casting voor de kleurrijke personages en een charismatische glansrol van Sean Connery als de intelligente franciscaanse monnik William of Baskerville die de moorden probeert op te lossen. Bekijk de hele film hier, een making-of documentaire hier en ons achtergrondartikel over de boeiende aristotelische dimensie van de plot hier.

House of Flying Daggers van Yimou Zhang uit 2004: dit visueel betoverende, tragiromantische krijgskunstenavontuur speelt zich af in China in de 9de eeuw tijdens de Tang dynastie. Een rebellenbeweging, die zich het House of Flying Daggers noemt, voert strijd tegen de corrupte en repressieve overheid om de arme Chinese bevolking te helpen. Twee politiesoldaten (met brio vertolkt door Andy Lau en Takeshi Kaneshiro) krijgen de opdracht om de onbekende leider van de rebellenbeweging op te sporen en te doden. In een bordeel confronteren ze een blinde danseres (glansrol van Ziyi Zhang) die vermoedelijk deel uitmaakt van de rebellen... Deze oogstrelende film is een lust voor het oog en het hart, met een onvoorspelbare en mooie tragiromantische plot, briljant in beeld gebrachte en vakkundig gemonteerde krijgskunsten (zoals de betoverende dans- en vechtsequentie in het bordeel), een verzorgd production design met prachtige decors en historische kostuums, uitstekende vertolkingen en sfeervolle muziek, onder de vakkundige regie van Yimou Zhang (één van onze favoriete cineasten). House of Flying Daggers behoort tevens tot onze favoriete road movies. Bekijk de trailer hier, ons achtergrondartikel over Ziyi Zhang als één van de mooiste filmgodinnen aller tijden hier en ons biografische portret van Ziyi Zhang uit 2013 hier.  

16de eeuw

Ran van Akira Kurosowa uit 1985: dit visueel verbluffende familiedrama en anti-oorlogsepos speelt zich af in het 16de-eeuwse Japan en is losjes gebaseerd op het leven van de toenmalige Japanse krijgsheer Môri Motonari en op William Shakespeare's wereldberoemde toneelstuk King Lear uit circa 1605. Het boeiende scenario (geschreven door regisseur Akira Kurosowa, in samenwerking met Hideo Oguni en Masato Ide) draait rond een oude Japanse krijgsheer (gespeeld door Tatsuya Nakadai) die zijn rijk verdeelt tussen zijn drie volwassen zonen en die zijn oudste zoon aanduidt als zijn opvolger aan het hoofd van de familieclan. Dat zorgt voor allerlei intriges en conflicten. Een oorlog lijkt stilaan onvermijdelijk en de clan dreigt uiteen te vallen... Ran kwam uit in 1985 en was destijds de duurste Japanse film ooit, vanwege onder meer de bouw van twee kastelen en de enscenering van grootschalige oorlogsscènes met ruim 200 paarden en zo'n 1.400 handgemaakte soldatenkostuums voor de talrijke figuranten. De magistrale fotografie is het werk van de cameramannen Asakazu Nakai, Takao Saitô en Shôji Ueda, in nauwe samenwerking met de regisseur. Kurosowa (één van onze favoriete regisseurs) droeg ook zijn steentje bij tot het briljante production design, de indrukwekkende decors, de oogstrelende, Oscarwinnende historische kostuums en de expressieve grime. De sfeervolle muziek werd gecomponeerd door Tôru Takemitsu. Tot slot zorgde Kurosowa zelf voor de montage. De film is naar ons gevoel wat te lang en soms te langzaam, maar niettemin een tijdloos meesterwerk dat waarschuwt voor de (zelf)destructieve, waanzinnige gevolgen van ambitie, machtswil, jaloezie, verraad, trots, hoogmoed, wraak en oorlogsgeweld. Vandaar de filmtitel, want Ran is het Japanse woord voor Chaos. Bekijk een compilatie van visueel betoverende beelden uit de film hier.

Apocalypto van Mel Gibson uit 2006: dit historisch drama over de traditionele Mayacultuur speelt zich rond 1502 af op het Midden-Amerikaanse schiereiland Yucatán en evolueert naar een spannende achtervolgingsthriller door de jungle, met naturalistische vertolkingen van de goeddeels Mexicaanse en indiaanse cast, onder wie hoofdrolspelers Rudy Youngblood als een sympathieke jager en Raoul Trujillo als de meedogenloze hoofdman van een vijandige Maya-stam. Regisseur Mel Gibson en zijn technische ploeg tonen hun visuele flair met sfeervolle en vakkundig gemonteerde beelden, waaronder heel wat knappe actiescènes in de jungle. Ook de sequenties die zich afspelen in een grote Maya-stad (mogelijk Chichén Itzá) maken veel indruk dankzij de realistische decors, de knappe kostuums, sierraden, tatoeages en make-up van de lokale aristocratie en priesterklasse, en de bloedstollende mensenoffers op de top van een grote piramide.

The Other Boleyn Girl van Justin Chadwick uit 2008: gebaseerd op een boeiend scenario van Peter Morgan, naar de gelijknamige roman uit 2001 van Philippa Gregory, is The Other Boleyn Girl een meeslepend tragiromantisch kostuumdrama over de intriges aan het hof van de Engelse koning Henry VIII (gespeeld door Eric Bana), met geloofwaardige decors en mooie kostuums, en een charismatische topvertolking van Nathalie Portman in haar beklijvende titelrol als de manipulatieve jonge aristocrate Anne Boleyn die riskante verleidingsstrategieën gebruikt om in de gunst van de koning te komen...

18de eeuw

Mutiny on the Bounty van Lewis Milestone uit 1962: gebaseerd op historische feiten die verwerkt werden in de gelijknamige roman uit 1932 van Charles Nordhoff en James Norman Hall, is Mutiny on the Bounty een avontuurlijk drama dat de ontberingen reconstrueert van de bemanning op het Engelse zeilschip HMAV Bounty dat onder leiding van de tirannieke kapitein William Bligh (Trevor Howard) en de sympathieke eerste luitenant Fletcher Christian (Marlon Brando) in 1787 koers zet naar het exotische Polynesische eiland Tahiti in de Stille Zuidzee. Tijdens de lange en uitputtende zeereis lopen de spanningen aan boord hoog op... Geschreven door scenarist Charles Lederer en gefilmd in Technicolor, is dit het soort van geloofwaardig historisch zeemansavontuur dat je als kijker het gevoel geeft dat je mee inscheept aan boord van een 18de-eeuws schip (waarvoor een levensgrote replica van de HMAV Bounty gebouwd werd, die tijdens de filmopnames daadwerkelijk naar Tahiti zeilde) en dat je op sleeptouw neemt naar verre horizonten die tot de verbeelding spreken, met charismatische topvertolkingen van Trevor Howard als de onuitstaanbare kapitein Bligh (één van de beste movie villains aller tijden), Marlon Brando (één van de knapste acteurs aller tijden en tevens onze favoriete acteur) als de eigenzinnige luitenant Fletcher, en de bevallige Frans-Polynesische actrice Tarita Teriipaia als Fletchers gevoelige Tahitiaanse love interest prinses Maimiti. Tarita leerde Brando voor het eerst kennen op de set en trouwde met hem na afloop van de filmopnames. Bekijk de hele film hier.

Barry Lyndon van Stanley Kubrick uit 1975: gebaseerd op de schelmenroman The Luck of Barry Lyndon uit 1844 van de Engelse schrijver William Makepeace Thackeray, is Barry Lyndon een door regisseur Stanley Kubrick zelfgeschreven en magistraal in beeld gebracht kostuumdrama over de bewogen levenswandel van het opportunistische Ierse titelpersonage, ingetogen vertolkt door Ryan O'Neil, die in het midden van de 18de eeuw allerlei avonturen beleeft en fortuin zoekt. Voor de oogstrelende fotografie gebruikten Kubrick (onze favoriete regisseur) en cameraman John Alcott onder meer zeer lichtgevoelige cameralenzen (die de Duitse firma Zeiss ontwikkelde voor het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA) om donkere binnenscènes te kunnen filmen bij natuurlijk kaarslicht. Samen met de briljante cadrage, fotogenieke landschappen, sfeervolle decors, prachtige kostuums en pruiken, kunstzinnige make-up, hemelse klassieke muziek van onder anderen Händel, Schubert, Bach, Mozart en Vivaldi, en gechoreografeerde bewegingen van de personages resulteert dit in een reeks visueel verbluffende tableaux vivants die zo weggelopen lijken uit 18de-eeuwse schilderijen. Barry Lyndon behoort tevens tot onze favoriete road movies. Bekijk een filmfragment hier en een documentaire over regisseur Stanley Kubrick hier.

  

Amadeus van Miloš Forman uit 1984: gebaseerd op een uitstekend scenario van Peter Shaffer, naar zijn eigen gelijknamige toneelstuk uit 1979, is Amadeus een schitterende muzikale biopic over het leven en werk van de geniale klassieke componist Wolfgang Amadeus Mozart (titelrol van Tom Hulce), vertelt met lange flashbacks vanuit het perspectief van de jaloerse Italiaanse componist en rivaal Antonio Salieri (een veelzijdige glansrol van F. Murray Abraham als één de beste movie villains aller tijden). De film won maar liefst 8 Oscars: voor beste film, beste regisseur, beste geadapteerd scenario, beste acteur F. Murray Abraham, beste art direction, beste kostuums, beste geluid en beste grime. Ook de montage is briljant. Bekijk een filmfragment hier, een making-of documentaire hier en de hele film hier.

Dangerous Liaisons van Stephen Frears uit 1988: gebaseerd op een boeiend scenario van Christopher Hampton, die zich liet leiden door de Franse brievenroman Les Liaisons dangereuses uit 1872 van Pierre Choderlos de Laclos, is Dangerous Liaisons een meeslepend en verzorgd in beeld gebracht romantisch kostuumdrama dat lichtvoetig begint als een zwarte komedie over perfide machtsspelletjes in relaties maar gaandeweg evolueert naar een aangrijpende tragedie, met een mooi production design en topvertolkingen van hoofdrolspelers John Malkovich als Burggraaf de Valmont (één van de beste movie villains aller tijden), Michelle Pfeiffer (één van de mooiste filmgodinnen aller tijden) als Madame de Tourvel, en Glenn Close als Markiezin de Merteuil (ook één van de beste movie villains aller tijden). De film won drie Oscars: voor beste geadapteerd scenario, beste kostuums, en beste art direction en decors. Bekijk de trailer hier.  

Crouching Tiger, Hidden Dragon van Ang Lee uit 2000: gebaseerd op de gelijknamige roman (uit 1941-1942) van de Chinese schrijver Du Lu Wang (pseudoniem van Baoxiang Wang), is Crouching Tiger, Hidden Dragon een oogstrelend tragiromantisch krijgskunstenavontuur dat zich afspeelt in China in de 18de eeuw tijdens de Qing dynastie. De boeiende en spannende plot, de knappe en poëtisch gechoreografeerde krijgskunstenscènes, de topvertolkingen van hoofdrolspelers Yun-Fat Chow, Michelle Yeoh, Ziyi Zhang (één van de mooiste filmgodinnen aller tijden; lees ons biografische portret uit 2013 hier), Chen Chang en Pei-Pei Cheng, de indrukwekkende landschappen (gefilmd in onder meer de Gobiwoestijn), het mooie camerawerk, de historische kostuums en decors, de sfeervolle muziek en de vakkundige montage en regie resulteren in een trendsettende filmparel die veel invloed had op latere krijgskunsten- en actiefilms.

 19de eeuw

The Duellists van Ridley Scott uit 1977: losjes gebaseerd op het kortverhaal The Duel uit 1908 van Joseph Conrad, is The Duellist het briljante langspeelfilmdebuut van de Engelse regisseur Ridley Scott (één van onze favoriete cineasten; lees ons biografische portret van Scott uit 2013 hier). Dit koortsige historisch drama, geschreven door scenarist Gerald Vaughan-Hughes en gefilmd door cameraman Frank Tidy, is een sfeervol, realistisch geënsceneerd, oogstrelend in beeld gebracht, diepgravend en fascinerend psychosociaal dubbelportret van twee trotse Franse officieren in het Napoleontische leger, met brio vertolkt door Keith Carradine en Harvey Keitel (één van onze favoriete acteurs), die verwikkeld geraken in een jarenlange reeks zenuwslopende duels op leven en dood... Bekijk de trefzekere openingssequentie hier.

Tess van Roman Polanski uit 1979: deze sfeervolle en gevoelige verfilming van de mooie feministische roman Tess of the d'Urbervilles: A Pure Woman van Thomas Hardy uit 1891 is een aangrijpend psychosociaal portret van de arme en onfortuinlijke titelheldin Tess, ingetogen vertolkt door de beeldschone Duitse actrice Nastassja Kinski (één van de mooiste filmgodinnen aller tijden), die in het victoriaanse tijdperk tragiromantische lotgevallen ondergaat op het Engelse platteland. De grootste troeven van deze filmparel zijn het uitstekende scenario, het oogstrelende camerawerk van Ghislain Cloquet en Geoffrey Unsworth, de realistische en sfeervolle mise-en-scène, het intimistische production design, de mooie en authentiek ogende historische kostuums, de geloofwaardige vertolkingen van hoofdrolspelers Nastassja Kinski, Leigh Lawson, Peter Firth en John Collin, de mooie muziek van Philippe Sarde, het toepasselijke langzame montageritme en de briljante regie van meesterverteller Roman Polanski (één van onze favoriete cineasten). Tess behoort tevens tot onze favoriete road movies. Bekijk een filmfragment hier.

12 Years a Slave van Steve McQueen uit 2013: gebaseerd op de autobiografische memoires uit 1853 van de zwarte Amerikaan Solomon Northup, volgt deze aangrijpende biopic de tragische lotgevallen van Northup (waardig vertolkt door Chiwetel Ejiofor) vanaf 1841 als slaaf van racistische blanken, onder wie de drankzuchtige, machtsgeile en gewelddadige plantage-eigenaar Edwin Epps (een intense Michael Fassbender) die zijn onfortuinlijke slavin Patsey (briljant vertolkt door Lupita Nyong'o in haar doorleefde en Oscarwinnnende doorbraakrol) misbruikt als zijn seksuele lustobject, waardoor Epps in conflict komt met zijn jaloerse, al even harteloze echtgenote Mary (een schitterende, ijskoude bijrol van Sarah Paulson). De film is geloofwaardig geënsceneerd -onder meer op antebellum plantages in Louisiana- en knap in beeld gebracht, met sfeervolle opnames van zonsondergangen, desolate mangroven en met Spaans mos behangen treurwilgen die het trieste bestaan van de slaven weerspiegelen. Kortom, 12 Years a Slave is wellicht de meest realistische en dus confronterende verfilming van de toenmalige slavernij in de VS. Lees onze recensie hier en bekijk de trailer hier. 

Eerste helft van de 20ste eeuw

Lawrence of Arabia van David Lean uit 1962: gebaseerd op de autobiografie Seven Pillars of Wisdom uit 1922 van de Britse kolonel en diplomaat Thomas Edward Lawrence, is Lawrence of Arabia een episch en magistraal in beeld gebracht woestijnavontuur dat zich goeddeels afspeelt tijdens de Eerste Wereldoorlog in onder meer Caïro, Jordanië, Saoedi-Arabië, Syrië en Jeruzalem, gefilmd door cameraman Freddie Young in het panoramische breedbeeldformaat Super Panavision 70, met indrukwekkende oorlogsscènes (waarin honderden figuranten meespelen), sfeervolle muziek van Maurice Jarre, een schitterende vertolking van Peter O'Toole in de veelzijdige titelrol als Lawrence, een gevoelige Omar Sharif (lees ons In Memoriam hier) als de loyale Arabier Sherif Ali, een grappige Anthony Quinn als de trotse bedoeïne Auda Abu Tayi, een briljante montage van Anne V. Coates (zoals de iconische match cut tussen Lawrence die een brandende lucifer uitblaast en de opkomende woestijnzon in dit filmfragment), onder de geniale regie van David Lean (één van onze favoriete cineasten) op basis van een genuanceerd, diepgravend scenario van Robert Bolt en Michael Wilson, waarin gradueel onthuld wordt dat onder de flamboyante uitstraling en avontuurlijke ambities van de hoogmoedige titelheld Lawrence in wezen een eenzame en onbegrepen misfit met onverwerkte jeugdtrauma's schuilgaat die misbruikt wordt voor militaire, politieke en economische doeleinden. Dit maakt van Lawrence of Arabia niet alleen één van de beste historische avonturendrama's en antikoloniale oorlogsfilms, maar ook één van de beste biopics en karakterstudies aller tijden. De film won 7 Oscars: voor beste film, beste regisseur, beste acteur Peter O'Toole, beste mannelijke bijrol van Omar Sharif, beste scenario, beste kleurenfotografie, beste montage, beste muziek, beste geluid en beste art direction en decors. Lawrence of Arabia behoort tevens tot onze favoriete road movies en tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre). Bekijk de hele film hier. 

Picnic at Hanging Rock van Peter Weir uit 1975: gebaseerd op de gelijknamige roman uit 1967 van de Australische schrijfster Joan Lindsay, is Picnic at Hanging Rock een sfeervol en gevoelig in beeld gebracht tragiromantisch kostuumdrama en fascinerend mysterie over enkele Australische schoolmeisjes en hun lerares die in 1900 op Valentijnsdag spoorloos verdwijnen tijdens een schooluitstapje naar de imposante, ruim 6 miljoen jaar oude Hanging Rock in de Australische outback...

A Passage to India van David Lean uit 1984: gebaseerd op de gelijknamige roman van E.M. Forster uit 1924 en op het daaruit afgeleide toneelstuk van Santha Rama Rau uit 1960, is A Passage to India een fascinerend psychosociaal historisch drama dat zich afspeelt in de jaren 20 in Brits-Indië tijdens de opkomst van de Indiase onafhankelijkheidsbeweging en focust op de grote cultuurverschillen tussen de Britse kolonisators en de plaatselijke Indiase bevolking. Zo maken we kennis met de nieuwsgierige Engelse jongedame Adela Quested (briljant vertolkt door Judy Davis), die voor het eerst op bezoek is in India en daar stilaan ontluikende erotische verlangens voelt die haar doen twijfelen aan haar huwelijksplannen met de kurkdroge Britse magistraat van het (fictieve) koloniale stadje Chandrapore. Adela geraakt er bevriend met de sympathieke Indiase arts Aziz Ahmed (Victor Banerjee), die haar uitnodigt om samen met Adela's aanstaande schoonmoeder (een Oscarwinnende rol van Peggy Ashcroft) een uitstap te doen naar de afgelegen grotten van Marabar. Het bezoek aan de mysterieuze grotten loopt echter dramatisch af... Sensueel in beeld gebracht, ondersteund door sfeervolle, Osarwinnende muziek van Maurice Jarre en geregisseerd door de Engelse meestercineast David Lean (één van onze favoriete regisseurs), draait A Passage to India vooral rond de psychosociale evolutie van de hoofdpersonages, met boeiende vertolkingen van de cast, onder wie ook Alec Guinness als een wijze Indiase brahmaan en James Fox als een sympathieke Britse schoolopzichter. Dit resulteert in een unieke, genuanceerde en onvoorspelbare film over tijdloze en complexe thema's zoals racisme, religie, moraal, hypocrisie en de eeuwige strijd tussen enerzijds cultuurgebonden zeden, gewoonten, vooroordelen en inhibities en anderzijds oeroude, universele instincten en driften. Die strijd tussen verstand en gevoel wordt treffend geïllustreerd in dit briljante filmfragment, waarin Adela tijdens een fietstochtje een oude Indiase ruïne ontdekt... 

Come and See van Elem Klimov uit 1985: dit Sovjet-Russische meesterwerk, met doorleefde vertolkingen van de jonge acteurs Aleksei Kravchenko en Olga Mironova in hun onvergetelijke hoofdrollen, speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog in het door de Duitse nazi's bezette Wit-Rusland en is één van de beste, aangrijpendste en meest meedogenloze anti-oorlogsdrama's in de filmgeschiedenis. Een absolute aanrader, maar niet voor gevoelige zielen... Come and See behoort tevens tot onze favoriete road movies. Bekijk de trailer hier en de hele film hier.

Schindler's List van Steven Spielberg uit 1993: gebaseerd op de roman Schindler's Ark uit 1982 van Thomas Keneally, is Schindler's List een aangrijpend holocaustdrama dat begint in 1939, aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog, met de door de Duitse nazi's georganiseerde vervolging van de joden in de Poolse stad Krakau, hun latere gedwongen verhuizing naar het joodse Getto van Krakau en hun deportatie naar het wrede werkkamp Płaszów, terwijl de opportunistische Duitse zakenman en industrieel Oskar Schindler (hoofdrol van Liam Neesom) profiteert van de goedkope joodse arbeid maar na verloop van tijd gewetenswroeging begint te krijgen... De cast omvat ook Ben Kingsley (één van onze favoriete acteurs) als Schindlers joodse boekhouder Itzhak Stern, Embeth Davidtz als de jonge jodin Helen Hirsch, en Ralph Fiennes in zijn charismatische glansrol als de machtsgeile nazi, kampcommandant en psychopaat Amon Göth (één van de beste movie villains aller tijden). De geloofwaardige enscenering en de knappe zwart-wit fotografie (onder leiding van de  Poolse cameraman Janusz Kamiński) wekken de toenmalige stad Krakau en het nabij gelegen werkkamp treffend tot leven. Het meeslepende scenario van Steven Zaillian, met een rist zenuwslopende scènes tijdens dewelke je als kijker sympathiseert met de doodsbange joodse slachtoffers, toont de gruwelen waartoe mensen in oorlogstijd in staat zijn en draagt bij tot het beklemmende karakter van dit onvergetelijke anti-oorlogsdrama van de succesvolle Hollywoodregisseur Steven Spielberg (één van onze favoriete cineasten). Schindler's List won 7 Oscars: voor beste film, beste regisseur, beste geadapteerd scenario, beste acteur Liam Neeson, beste mannelijke bijrol van Ralph Fiennes, beste camerawerk, beste muziek (van John Williams), beste montage (van Michael Kahn) en beste art direction en decors. Bekijk een filmfragment hier.     

The Pianist van Roman Polanski uit 2002: gebaseerd op de gelijknamige autobiografische memoires uit 1946 van de joodse pianist Władysław Szpilman, volgt The Pianist de tragische lotgevallen van de titelheld (doorleefd vertolkt door Adrien Brody in zijn Oscarwinnende hoofdrol) terwijl hij met de moed der wanhoop probeert te overleven gedurende de jarenlange Duitse bezetting van de Poolse stad Warschau tijdens de Tweede Wereldoorlog. Meesterverteller Roman Polanski (één van onze favoriete regisseurs) neemt zijn tijd om te tonen hoe de joodse inwoners van Warschau hun maatschappelijke marginalisering door de nazi's eerst relativeren en hopen dat de oorlog snel voorbij zal zijn. Dit maakt wat volgt, nl. de bikkelharde praktijk van de jodenvervolging en de ontberingen van het titelpersonage, des te onthutsend. Bekijk een filmfragment hier en de hele film hier.

There Will Be Blood van Paul Thomas Anderson uit 2007: deze briljante karakterstudie van de (fictieve) Amerikaanse olieprospector Daniel Plainview (één van de beste movie villains aller tijden), met brio gespeeld door Daniel Day-Lewis, begint in 1898, maar speelt zich goeddeels af van 1911 tot 1927. De film maakt vooral indruk dankzij de onvergetelijke, Oscarwinnende glansrol van Daniel Day-Lewis (één van onze favoriete acteurs) als het verbeten en misantropische hoofdpersonage Daniel Plainview. Extra troeven zijn onder meer de geslaagde bijrol van Paul Dano als een jonge, lijzige en onuitstaanbare pastoor, de geloofwaardige enscenering van het tijdperk waarin de Amerikaanse olie-industrie van de grond kwam, het knappe Oscarwinnende camerawerk van Robert Elswit, en de briljante experimentele soundtrack van Jonny Greenwood (lid van de rockband Radiohead). There Will Be Blood behoort tevens tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre).

Joeri Naanai