 |
Het achterste van hun tong zullen de voormalige CEO's van
failliete zombiebanken zoals Lehman Brothers, Merrill Lynch en Bear Stearns wellicht nooit laten zien. Daarvoor hebben ze te veel op hun kerfstok. De Amerikaanse financiële thriller Margin Call uit 2011 licht alvast een tipje van de sluier op en biedt
meer inzicht in de wijze waarop de frauduleuze praktijken in financiële centra zoals Wall Street en de City of London vroeg of laat onvermijdelijk imploderen.
Ratten op een zinkend schip
Ratten op een zinkend schip
 |
| Stanley Tucci als risk manager Eric Dale. |
We zien hoe Eric
Dale (gespeeld door Stanley Tucci), hoofd van de afdeling risk management in een gigantische
investeringsbank, na bijna twintig jaar trouwe dienst ontslagen wordt. Vlak
voor hij het kantoorgebouw verlaat, geeft Eric een usb-stick aan de veel jongere risico-analist Peter Sullivan (Zachary Quinto). "Take a look at it", zegt Eric. "Be carefull." Het blijkt geen loze waarschuwing, want
Peter ontdekt dat de gegevens op de usb-stick aantonen dat de 107 jaar oude
bank virtueel bankroet is omdat er op de balans veel meer aflopende leningen staan dan reële activa...
Als de prognoses van Eric kloppen, kan de bank haar margin calls niet meer betalen en staat ze dus op het punt om astronomische verliezen te lijden. In haar val zou de bank ook heel wat andere financiële instellingen meesleuren en dat zou onvermijdelijk ten koste gaan van de spaarcenten, beleggingen en pensioenen van tal van doorsneeburgers.
"Look at these people", mijmert Peter terwijl hij door het raam van een taxi naar de mensen op straat staart: "Wandering around with absolutely no idea what's about to happen..."
Als de prognoses van Eric kloppen, kan de bank haar margin calls niet meer betalen en staat ze dus op het punt om astronomische verliezen te lijden. In haar val zou de bank ook heel wat andere financiële instellingen meesleuren en dat zou onvermijdelijk ten koste gaan van de spaarcenten, beleggingen en pensioenen van tal van doorsneeburgers.
"Look at these people", mijmert Peter terwijl hij door het raam van een taxi naar de mensen op straat staart: "Wandering around with absolutely no idea what's about to happen..."
 |
| Zachary Quinto als junior risk analyst Peter Sullivan. |
Damage control
 |
Paul Bettany als senior salesman Will Emerson.
Kevin Spacey als head of trading Sam Rogers.
|
Peter brengt senior salesman Will Emerson (Paul Bettany) meteen op de hoogte van de nakende catastrofe, die op zijn beurt head of trading Sam Rogers (Kevin Spacey) verwittigt. Zelfs CEO John Tuld (een charismatische Jeremy Irons) wordt per helikopter ingevlogen.
Wat volgt is zelfzuchtige, gewetenloze damage control, waarbij elk personeelslid zich vastklampt aan zijn/haar eigen positie en de potentiële verliezen koortsachtig afgewenteld worden op de klanten van de bank. "I've been with this company for ten years and I've seen things you wouldn't believe", geeft Will toe. "When all is said and done, they do not lose money. They don't mind that everybody else does, but they don't lose."
Sam lijkt één van de weinige kaderleden die met zijn geweten worstelt over deze aanpak van de crisis. Toch zwicht ook hij uiteindelijk voor de financiële wortel die de sluwe, door de wol geverfde CEO John Tuld hem voorhoudt. Op de valreep geeft Sam aan zijn afdeling de opdracht om alle toxische mortgage-backed securities te verkopen, met rampzalige gevolgen voor de kopers van deze junk bonds. Als puntje bij paaltje komt, blijkt Sam uiteindelijk meer wakker te liggen van zijn zieke hond dan van het lot van zijn trouwe klanten...
Sneeuwbal
Margin Call is het trefzekere filmdebuut van de Amerikaan J.C. Chandor, wiens vader overigens veertig jaar bij Merrill Lynch gewerkt heeft. Chandors uitstekende scenario en zijn strakke, minimalistische regie dragen bij tot de spanning van het financieel drama dat langzaam maar zeker aanzwelt als een steeds grotere wordende sneeuwbal die naar beneden rolt van een torenhoge, onbetaalbare schuldenberg. De uitgepuurde dialogen geven blijk van een toepasselijk sarcasme over het ontstellende gebrek aan ethiek en verantwoordelijkheidszin in de financiële wereld. "I made nearly 250.000 dollars last year", pocht Seth. "Fuck. For what? I push numbers around on a computerscreen. A bunch of glorified crack addicts, really, they take that information, they pretend to understand it, and they bet it against some other jock half way around the world who, you know, if he wasn’t doing this, he'd be in an OTB somewhere putting it all on number seven. At the end of the day one guy wins, one guy loses."
Ich habe es nicht gewüstt
Ich habe es nicht gewüstt
 |
| Jeremy Irons steelt de show als de gewetenloze CEO. |
Net zoals Richard Fuld -de voormalige CEO van het bankroete Lehman Brothers op wie het personage van Jeremy Irons in Margin Call losjes gebaseerd is- altijd heeft ontkend dat hij op de hoogte was van de onverantwoorde risico's die zijn bank nam, zo suggereert ook Chandor in zijn film dat de huidige financiële crisis moeilijk te voorspellen was door de bankiers die de crisis veroorzaakten. Margin Call stelt de banken voor als complexe financiële machines waarvan de afzonderlijke radertjes niet weten hoe ze op elkaar ingrijpen. "I frankly don't even know what it is that you guys do", zegt Will tegen Peter en Seth. En CEO John Tuld beweert: "It wasn't brains that got me here, I can assure you of that."
Sorry Chandor, maar I don't buy that. Ik vind dat sugar coating. Intelligent, in de zin van wijs, kan je de meeste bankiers inderdaad niet noemen. Maar ze zijn wel degelijk slim, berekenend en doortrapt; alleszins niet dom, naïef of onschuldig. Uit de bewijzen die in de nasleep van de financiële crisis in 2008, onder meer tijdens hoorzittingen met de CEO's van Goldman Sachs, Lehman Brothers en andere bankreuzen, naar boven kwamen, blijkt immers dat deze big shots veel meer wisten dan ze willen toegeven. De bonzen van zulke, in gevaarlijke derivatives grossierende zombiebanken weten maar al te goed waarmee ze al decennia bezig zijn. Ze beseffen ook welke enorme risico's ze nemen. Vandaar immers dat ze zich langs alle kanten indekken met credit default swaps en put options, en hun crappy assets doorverkopen aan nietsvermoedende klanten. Wanneer dat ook misloopt en ze de boomerang in hun eigen gezicht terugkrijgen, dan hebben de verantwoordelijken hun eigen aandelen vaak reeds verkocht en worden ze zelden persoonlijk aansprakelijk gesteld, laat staan gestraft. Intussen hebben ze zelf fortuinen verdiend aan hun salarissen, bonussen en beleggingen. In het slechtste geval, wanneer hun portfolio waardeloos is geworden, worden grote banken zoals Goldman Sachs bovendien too big to fail geacht en krijgen ze van de overheid miljarden aan quasi renteloze en door de belastingbetaler gedekte bail outs. Après nous le déluge is hun harteloze mentaliteit. Hit and run. Gelegaliseerde bankovervallers zijn het. Financiële terroristen. Verkopers van luchtkastelen, die niets van reële waarde produceren en als financiële parasieten teren op andermans arbeid en productiviteit. Groothandelaars van met gebakken lucht opgeblazen fata morgana's. De facto: ordinaire dieven. En die bottom line komt niet genoeg tot uiting in Margin Call, evenmin als de cruciale, nefaste rol van centrale banken zoals de Federal Reserve Bank en de Europese Centrale Bank, die de rentevoeten kunstmatig laag houden, duizenden miljarden dollars uit het niets creëren en dat intrinsiek waardeloze fiatgeld in het systeem blijven pompen om het frauduleuze piramidespel van onze terminale monetaire economie voor instorting te behoeden en draaiend te houden. Uitstel van executie, want hun ponzi scheme is mathematisch gedoemd tot implosie. En dat dit perfide systeem intussen per definitie inflatoir is, het fiatgeld devalueert en dag na dag ten koste gaat van de koopkracht van de man en vrouw in de straat, zal de centrale bankiers en hun omgekochte of gechanteerde marionetten in de politiek worst wezen. Want hun schaapjes zijn al lang op het droge...
Wolves in the house
Sorry Chandor, maar I don't buy that. Ik vind dat sugar coating. Intelligent, in de zin van wijs, kan je de meeste bankiers inderdaad niet noemen. Maar ze zijn wel degelijk slim, berekenend en doortrapt; alleszins niet dom, naïef of onschuldig. Uit de bewijzen die in de nasleep van de financiële crisis in 2008, onder meer tijdens hoorzittingen met de CEO's van Goldman Sachs, Lehman Brothers en andere bankreuzen, naar boven kwamen, blijkt immers dat deze big shots veel meer wisten dan ze willen toegeven. De bonzen van zulke, in gevaarlijke derivatives grossierende zombiebanken weten maar al te goed waarmee ze al decennia bezig zijn. Ze beseffen ook welke enorme risico's ze nemen. Vandaar immers dat ze zich langs alle kanten indekken met credit default swaps en put options, en hun crappy assets doorverkopen aan nietsvermoedende klanten. Wanneer dat ook misloopt en ze de boomerang in hun eigen gezicht terugkrijgen, dan hebben de verantwoordelijken hun eigen aandelen vaak reeds verkocht en worden ze zelden persoonlijk aansprakelijk gesteld, laat staan gestraft. Intussen hebben ze zelf fortuinen verdiend aan hun salarissen, bonussen en beleggingen. In het slechtste geval, wanneer hun portfolio waardeloos is geworden, worden grote banken zoals Goldman Sachs bovendien too big to fail geacht en krijgen ze van de overheid miljarden aan quasi renteloze en door de belastingbetaler gedekte bail outs. Après nous le déluge is hun harteloze mentaliteit. Hit and run. Gelegaliseerde bankovervallers zijn het. Financiële terroristen. Verkopers van luchtkastelen, die niets van reële waarde produceren en als financiële parasieten teren op andermans arbeid en productiviteit. Groothandelaars van met gebakken lucht opgeblazen fata morgana's. De facto: ordinaire dieven. En die bottom line komt niet genoeg tot uiting in Margin Call, evenmin als de cruciale, nefaste rol van centrale banken zoals de Federal Reserve Bank en de Europese Centrale Bank, die de rentevoeten kunstmatig laag houden, duizenden miljarden dollars uit het niets creëren en dat intrinsiek waardeloze fiatgeld in het systeem blijven pompen om het frauduleuze piramidespel van onze terminale monetaire economie voor instorting te behoeden en draaiend te houden. Uitstel van executie, want hun ponzi scheme is mathematisch gedoemd tot implosie. En dat dit perfide systeem intussen per definitie inflatoir is, het fiatgeld devalueert en dag na dag ten koste gaat van de koopkracht van de man en vrouw in de straat, zal de centrale bankiers en hun omgekochte of gechanteerde marionetten in de politiek worst wezen. Want hun schaapjes zijn al lang op het droge...
Wolves in the house
 |
| Simon Baker en Demi Moore geven uitstekend gestalte aan het egocentrische opportunisme in de financiële sector. |
Margin Call stoot dus niet echt door naar de fundamentele oorzaken van de huidige, wereldwijde recessie. En dat maakt deze film minder relevant dan de ontluisterende documentaire Inside Job van Charles Ferguson uit 2010 (lees onze recensie hier en bekijk de trailer hier), waarin het moedwillige, criminele aspect van de bankenfraude wel, zij het ook slechts gedeeltelijk, wordt ontsluierd.
Toch is Margin Call een aanrader. De cast acteert verdienstelijk, met een kleine, maar memorabele glansrol voor Jeremy Irons als de manipulatieve CEO. Ook Simon Baker als head of securities Jared Cohen en Demi Moore als chief risk management officer Sarah Robertson maken het beste van hun bijrolletjes. Op de soundtrack staat mooie, ingetogen muziek van Nathan Larson, alsook het erg toepasselijk nummer Wolves van singer-songwriter Matthew Houck aka Phosphorescent: "Mama, there's wolves in the house..." En het is sowieso bewonderenswaardig dat een film waarin haast uitsluitend gepraat wordt, net als in het cynische verkopersdrama Glengarry Glen Ross, toch van begin tot eind blijft boeien.
JN.
Margin Call (USA-2011): in de bioscoop vanaf 25 januari 2012.
Met: Kevin Spacey, Zachary Quinto, Paul Bettany, Jeremy Irons, Penn Badgley, Stanley Tucci, Demi Moore en Simon Baker.
Genre: financiële thriller / psychosociaal drama / docudrama
Klik op de oranje links voor:
- de trailer: Margin Call - trailer
- de muziekvideo van Wolves door Phosphorescent: Wolves - music video
- onze recensie van Inside Job: De grootste bankoverval aller tijden
- de trailer: Inside Job - trailer
 |
Zachary Quinto.  V.l.n.r.: Zachary Quinto als Peter, en Penn Badgley als zijn collega Seth. 
Zachary Quinto.
  Jeremy Irons. |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten