Claustrofobisch geworstel

Foxcatcher  van Bennett Miller     ★★★

Gebaseerd op feiten, begint dit psychosociaal sportdrama in 1987: drie jaar nadat de Amerikaan Mark Schultz (gespeeld door Channing Tatum) Olympisch worstelkampioen werd. Samen met zijn oudere broer David (Mark Ruffalo), ook een worstelkampioen, bereidt Mark zich voor op het WK en op de komende Olympische Spelen in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul. Op een dag wordt Mark uitgenodigd op de Foxcatcher Farm: het riante landgoed van John E. du Pont (Steve Carell) in Philadelphia. Als telg van de Amerikaanse familie Du Pont is John schatrijk. Naast een paardenfokker, ornitholoog en zelfverklaarde patriot, is John ook een groot liefhebber van de worstelsport. Hij doet Mark een onweerstaanbaar voorstel: als de worstelaar bereid is om te verhuizen naar een chalet op het landgoed van Du Pont om er te trainen als lid van Johns worstelteam, mag Mark er oefenen met zelfgekozen sparringpartners en krijgt hij 25.000 dollar per jaar. Mark stemt in met het aanbod en probeert zijn broer David te overhalen om ook lid te worden van Team Foxcatcher. Maar David weigert. Bovendien blijkt Du Pont een veeleisende, bezitterige mecenas die stilaan een wig drijft tussen de worstelbroers...

Steve Carell als John E. du Pont (links) en Channing Tatum als Mark Schultz.

Beklemmend

Foxcatcher houdt het midden tussen een biografisch familiedrama over twee broers wier leven bijna uitsluitend in het teken van sport staat (denk aan Martin Scorsese's boksbiopic Raging Bull), een psychosociaal portret van een excentrieke multimiljonair (denk aan Scorsese's biopic Aviator) en een tragische zedenschets met homo-erotische ondertoon over obsessie, jaloezie en bezitsdrang (denk aan de biopic Behind the Candelabra). 

Naast het degelijke camerawerk, vallen vooral de verdienstelijke acteerprestaties op. Channing Tatum speelt de worstelscènes als een afgetrainde atleet en heeft de juiste, ietwat dommige uitstraling als de dociele, manipuleerbare Mark. Ook Mark Ruffalo dompelde zich onder in de worstelsport en overtuigt in zijn vertolking van de meer ervaren broer David. Maar het is vooral Steve Carell die uitblinkt als de creepy John E. du Pont, bij wie onmiskenbaar een vijs los zit. Carell is bijna onherkenbaar vanwege een neusprothese en zijn beheerste, ingehouden vertolking die fans van zijn komische films zal verrassen en aantoont dat hij ook dramatische rollen aankan.

Steve Carell.

Het scenario (van E. Max Frye en Dan Futterman) focust van meet af aan op de gespannen driehoeksverhouding tussen Mark, David en John, waarbij voortdurend een onbehaaglijk gevoel van verborgen verdriet op de achtergrond meespeelt. Mark en David hadden een moeilijke jeugd, maar ook rijkeluiszoon John heeft littekens op zijn ziel. Zo probeert John tevergeefs om de goedkeuring van zijn snobistische moeder (bijrolletje van Vanessa Redgrave) te krijgen, maar zij kijkt nu eenmaal neer op de worstelsport. John is een tragische, trieste figuur, wiens eenzaamheid in de verf gezet wordt met veelzeggende stiltes terwijl hij zich in zijn reusachtige landhuis lijkt af te vragen hoe hij iets te betekenen kan hebben...

Channing Tatum (links) en Mark Ruffalo.

De claustrofobische atmosfeer die Mark en David op het domein van Du Pont ervaren, wordt versterkt door muziek die een toepasselijk gevoel van beklemming oproept. Die muziek is echter vaak te prominent aanwezig en gaat samen met de niet altijd even efficiënte montage in sommige scènes ten koste van de dramatische opbouw. Hierdoor missen de sportieve wedstrijdscènes spanning en geraak je als kijker soms ook moeilijk betrokken bij de dramatische lotgevallen en emoties van de drie hoofdpersonages. Hier viel meer uit te halen.

JN.

Foxcatcher (USA-2014): in de bioscoop sinds 25 februari 2015.

Met: Channing Tatum, Steve Carell en Mark Ruffalo.

Genre: biopic / psychosociaal drama / sport / misdaad

Klik op de oranje link voor de trailer: Foxcatcher - trailer