Dog eat dog

Animal Kingdom  van David Michôd     ★★★★

De openingsscène van Animal Kingdom (2010) zet meteen de toon van deze grauwe en beklemmende misdaadthriller: de 17-jarige Joshua Cody (gespeeld door James Frecheville) zit in zijn woning in de Australische stad Melbourne apathisch naar de tv te kijken terwijl zijn moeder naast hem op de sofa in coma ligt na een (zoveelste?) overdosis heroïne. Enkele uren nadat zijn moeder naar het ziekenhuis overgebracht is, verneemt Joshua dat zij overleden is. Hij blijft verweesd achter in de gezinswoning, tot zijn grootmoeder Janine "Smurf" Cody (schitterend vertolkt door Jacki Weaver) hem komt ophalen om voortaan bij haar te wonen.

Joshua kijkt naar de tv, terwijl zijn moeder in coma ligt na haar overdosis heroïne.

Ten huize van oma Cody -een dubieuze vrouw waarvoor Joshua's moeder hem gewaarschuwd had- ontbreekt het echter ook aan een opvoedkundig verantwoorde familiemoraal. En dat is nog zacht uitgedrukt: Janine's drie zonen Darren, Craig en Andrew zijn immers professionele criminelen. Oma Cody blijkt daar overigens niet meteen wakker van te liggen. Integendeel: als een onvervalste Ma Baker doet zij er alles aan om om haar kroost uit de gevangenis te houden; alles, behalve hen op het rechte pad brengen...

V.l.n.r.: Luke Ford, Sullivan Stapleton en Ben Mendelsohn als Darren, Craig en Andrew Cody.

Wanneer het  gewelddadige politieteam Gewapende Overvallen onder leiding van politiedetective Nathan Leckie (bijrol van Guy Pearce) steeds driester te werk gaat om de voortvluchtige Andrew "Pope" Cody -de oudste zoon van oma Smurf- te pakken te krijgen, komt de hele familie onder druk te staan. Joshua's nonkels beginnen eraan te twijfelen of hij zijn mond wel kan houden tegen de politie. Joshua voelt zich vooral bedreigd door de onberekenbare Pope en begint te vrezen voor zijn leven...

James Frecheville als Joshua Cody.

Survival of the fittest

Animal Kingdom is het trefzekere langspeelfilmdebuut van de Australische regisseur David Michôd. Het door Michôd zelfgeschreven scenario houdt de kijker van begin tot eind in de ban van het spannende familiedrama. Naast een rauwe misdaadthriller (waarin het geweld overigens meer gesuggereerd dan expliciet getoond wordt), is Animal Kingdom ook een fascinerende psychosociale studie van de interpersoonlijke dynamiek en machtsverhoudingen binnen een door en door disfunctionele familie die veel weg heeft van een roedel wilde honden.

Op het eerste zicht zijn de Cody's een solidaire, hiërarchisch opgebouwde clan, met oma Cody als de zorgzame en liefhebbende (incestueuze?) mater familias die de hele bende bijeen houdt. Maar wanneer gerecht en politie hen in het nauw drijven, komen er barsten in hun familiale loyauteit. De maskers vallen af en de Cody's blijken er in hun survival of the fittest niet voor terug te deinzen om ook elkaar een mes in de rug te steken. Pope profileert zich in de horde als de leider, die geen tegenstand duldt. Maar oma Smurf is de zwarte weduwe in het familiale web en ontpopt zich als de echte meester-manipulator die iedereen naar haar hand zet...

Ben Mendelsohn als 'clanleider' Pope.

Bad mother

De cast acteert uitstekend, met glansrollen van James Frecheville als de onderkoelde en (ogenschijnlijk) weerloze Joshua, Sullivan Stapleton als de hyperkinetische en aan zijn eigen spul verslaafde drugdealer Craig Cody, Ben Mendelsohn als de verontrustende sociopaat Pope, en vooral Jacki Weaver als de sluwe grootmoeder.

Jacki Weaver steelt de show als de sluwe mater familias.

Weaver, terecht bekroond met een Golden Globe voor haar opvallende bijrol in Animal Kingdom, geeft een ambivalente, duivelse draai aan haar personage en maakt van Janine "Smurf" Cody een even innemende als gewetenloze feeks: één van de beste movie villains aller tijden, die past in het rijtje van andere memorabele bad mothers in de filmgeschiedenis, zoals:

- Margaret Wycherly als de misdadige "Ma" Jarrett in de gangsterklassieker White Heat (1949) van Raoul Walsh;

- de wrede stiefmoeder van Assepoester in de tekenfilm Cinderella (1950) van de studio Walt Disney Productions;

- Anne Bancroft als de opdringerige en oppervlakkige Mrs. Robinson in de romantische coming-of-age-tragikomedie The Graduate (1967) van Mike Nichols;

- Shelley Winters in haar titelrol van de criminele Kate "Ma" Barker in het psychosociaal misdaaddrama Bloody Mamma (1970) van Roger Corman;

- Piper Laurie als de seksueel gefrustreerde, dominante en religieus fanatieke moederfiguur Margaret White (ook één van de beste movie villains aller tijden) in de briljante horrorthriller Carrie (1976) van Brian De Palma (één van onze favoriete horrorfilms; bekijk een making-of-documentaire hier);

- Faye Dunaway als de zelfzuchtige en opvliegende filmster en adoptiemoeder Joan Crawford in de psychosociale biopic Mommie Dearest (1980) van Frank Perry;

- Anne Ramsey als de onuitstaanbare moeder in de zwarte misdaadkomedie Throw Momma from the Train (1987) van en met Danny DeVito;

- Angelica Huston als de (incestueuze?) oplichtster in het neo noir oplichtersdrama The Grifters (1990) van Stephen Frears;

- en Meryl Streep als de manipulatieve senatrice in de psychologische politieke thriller The Manchurian Candidate (2004) van Jonathan Demme en 

JN.

Animal Kingdom (Australië-2010): beschikbaar op dvd vanaf 18 augustus 2011.
Met: James Frecheville, Jacki Weaver, Ben Mendelsohn, Sullivan Stapleton, Joel Edgerton, Luke Ford en Guy Pearce.

Genre: misdaadthriller / gangsterfilm / psychosociaal familiedrama

Klik op de oranje link voor de trailer: Animal Kingdom - trailer