maandag 28 augustus 2017

Nessun Dorma - kortfilm


Deze fascinerende kortfilm van de Britse cultcineast Ken Russell maakt deel uit van Aria (1987), een film met tien verschillende segmenten die telkens geregisseerd werden door een andere regisseur, onder wie ook Nicholas Roeg, Jean-Luc Godard, Bruce Beresford, Robert Altman en Derek Jarman. Elk van de segmenten is gebaseerd op een opera.

Het segment van Ken Russell is een artistieke visualisering van Nessun Dorma: de laatste aria in Giacomo Puccini's opera Turandot. Het verhaal van de kortfilm draait om een jonge vrouw (gespeeld door Linzi Drew) die na een auto-ongeval geopereerd wordt in het ziekenhuis en tijdens de operatie visioenen krijgt over een vreemd ritueel waarin mensen die er uitzien als antieke Egyptenaren sierraden aanbrengen op haar lichaam. De sierraden worden aangebracht op dezelfde plekken als de wonden die de vrouw opliep tijdens het auto-ongeval...

Symboliek

De hermetische symboliek in deze kortfilm is vatbaar voor diverse interpretaties. Wij zagen vooral een saturnische symboliek, met verwijzingen naar de planeet Saturnus (let op de planeetringen rond de hals van de vrouw in het begin van de korfilm), waarbij de vrouw gekroond wordt als een koningin die wellicht verwijst naar de planeet Venus. In antieke mythes en religies worden Saturnus en Venus immers vaak voorgesteld als een koppel, met Saturnus als de heerser en Venus als zijn koningin. De sierraden staan misschien symbool voor de levenswekkende, elektromagnetische krachten van de hemellichamen. De zwaargewonde vrouw krijgt trouwens elektrische shocks op de operatietafel, om haar leven te redden. En op de motorkap van haar gecrashte auto zien we de beeltenis van een feniks: een mythologisch dier dat uit zijn as herrijst en symbool staat voor hergeboorte, alsook voor Saturnus en de zon. De feniks werd door de oude Egyptenaren Bennu genoemd en verwees naar de zonnegod Ra of Osiris, die oorspronkelijk symbool stond voor Saturnus. Venus was zijn gemalin. In de kortfilm is de hoofdchirurg identiek aan de Egyptische farao in het visioen van de vrouw, wat zou kunnen betekenen dat Saturnus het leven redt van de verongelukte vrouw.

De kortfilm bevat ook verwijzingen naar het Alziende Oog in de antieke Egyptische mythologie, wat ook te maken zou kunnen hebben met Saturnus, vermits deze geringde planeet lijkt op een oog en in de oudheid vaak voorgesteld werd als een oog in de hemel. De lamp boven de operatietafel heeft visuele kenmerken die herinneren aan de drie-eenheid van Saturnus, Venus en Mars in antieke mythes en religies. De oude Grieken noemden planeten overigens asteres planetai: sterren die zwerven, waar ons woord planeet vandaan komt. Zij wisten dus dat planeten in feite afkoelende sterren zijn. Vandaar ook dat Saturnus en Venus in de oudheid vaak voorgesteld werden als sterren of zonnen, wat in de kortfilm van Russell weerspiegeld wordt door stervormige lichtreflecties.

Wie meer wil weten over deze oeroude symboliek kan hier een interessante documentaire bekijken over de plausibele theorie dat de meeste antieke mythes en religies in wezen een gelijkaardig verhaal vertellen over een tijd waarin de planeten Saturnus, Venus en Mars zich veel dichter bij de aarde bevonden dan vandaag.

De tekst van Puccini's aria Nessun Dorma zou in dit licht kunnen geïnterpreteerd worden als de stem van Saturnus, die zich richt tot zijn geliefde Venus:

Niemand slape, niemand slape
Ook jij niet, o prinses
In jouw kille kamer
Kijk naar de sterren
die trillen van liefde
en van hoop!

Maar mijn geheim is verborgen in mij
En niemand zal mijn naam kennen!
Nee, nee! Op jouw mond zal ik het verklappen
wanneer het licht zal stralen!

En mijn kus zal de stilte doen smelten
die jou de mijne zal maken!

Niemand zal zijn naam kennen
En wij moeten, helaas, sterven, sterven!

Ga weg, o nacht!
Ga onder, sterren!
Ga onder, sterren!
Bij de dageraad zal ik overwinnen!
Zal ik overwinnen! Zal ik overwinnen!




(Klik op de playbutton en dan rechtsonder bij instellingen op 480p voor hogere beeldkwaliteit)


Genre: muziekfilm / drama / mythologie

Geen opmerkingen:

Een reactie posten