Onze favoriete 

komedies

                               

Sinds de uitvinding van het medium film behoren komedies tot de populairste filmgenres. Denk bijvoorbeeld aan de oude stille zwart-wit films met destijds razend populaire lolbroeken zoals Charlie Chaplin, Buster Keaton, Roscoe Arbuckle, Harold Lloyd (lees ons biografische portret hier) of het geniale komische duo Stan Laurel en Oliver Hardy (die beiden behoren tot onze favoriete acteurs). Of denk aan latere komische klassiekers zoals Some Like It Hot (1959) van Billy Wilder, Dr. Strangelove (1964) van Stanley Kubrick (onze favoriete regisseur), Young Frankenstein (1974) van Mel Brooks, Monty Python and the Holy Grail (1975) van Terry Gilliam en Terry Jones, Annie Hall (1977) van Woody Allen (bekijk de hele film hier), The Blues Brothers (1980) van John Landis en When Harry Met Sally (1989) van Rob Reiner (bekijk de hele film hier), om maar enkele voorbeelden te noemen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de geslaagde humoristische cartoons en komische of tragikomische animatiefilms, die we hieronder in onze Top 35 van onze favoriete komedies hebben genegeerd omdat het onbegonnen werk zou zijn om te kiezen uit de talrijke schitterende cartoons en animatiefilms. 

In de loop der jaren zijn er echter veel meer flauwe of ronduit slechte komedies gemaakt. De Amerikaanse acteur Bruce Willis legde ons in een interview (lees het hier) ooit uit: "Mensen laten lachen is verdomd moeilijk!" Daarom nemen wij alvast onze hoed af voor de scenaristen, regisseurs, acteurs en technische ploegen die onze favoriete komedies inblikten.  

TOP 35

in chronologische volgorde 

Sherlock Jr. van Buster Keaton uit 1924: een schitterende stille kortfilm in zwart-wit, waarin de Amerikaanse regisseur Buster Keaton zelf de hoofdrol speelt als een filmprojectionist die in slaap valt en droomt dat hij de beroemde detective Sherlock Holmes is. Behalve Keatons typische deadpan humor, slapstick en gevaarlijke stunts, bevat deze tijdloze komedie ook ingenieuze visuele effecten en montagetechnieken die bijdragen tot een surrealistische atmosfeer. Naar eigen zeggen vond Woody Allen inspiratie in Sherlock Jr. voor zijn eigen romantische komedie The Purple Rose of Cairo uit 1985. Begrijpelijk, want Sherlock Jr. is één van de meest originele, creatieve en vernieuwende komedies in de filmgeschiedenis. Bekijk de hele film hier.

City Lights van Charlie Chaplin uit 1931: een briljante, door Chaplin zelfgeschreven en geregisseerde romantische tragikomedie in zwart-wit, waarin hij naar goede gewoonte ook zelf de hoofdrol vertolkt als de iconische anonieme zwerver, die deze keer verliefd wordt op een jonge, blinde bloemenverkoopster, gespeeld door Virginia Cherrill. Chaplin trakteert u onder meer op de grappigste boksmatch aller tijden. Ook Harry Meyers schittert in zijn bijrol als een drankzuchtige miljonair. Onbegrijpelijk dat dit meesterwerk destijds door de Oscarjury compleet genegeerd werd. Lees onze recensie van City Lights hier.

The Music Box van James Parrott uit 1932: een hilarische kortfilm in zwart-wit, met het geniale komische duo Stan Laurel en Oliver Hardy (die behoren tot onze favoriete acteurs) als onhandige verhuizers die het werkwoord 'stuntelen' tot absurde hoogte opvoeren terwijl zij wanhopig proberen om een bestelde pianola af te leveren. Bekijk de hele film hier.

My Fair Lady van George Cukor uit 1964: een heerlijke musical (gebaseerd op het toneelstuk Pygmalion uit 1912 van George Bernard Shaw), met schitterende hoofdrollen van Audrey Hepburn als het volkse bloemenmeisje Eliza Doolittle, Rex Harrison als de snobistische taalprofessor Henry Higgins, en Stanley Holloway als Eliza's drankzuchtige en opportunistische vader Alfred P. Doolittle. Deze humoristische musical won maar liefst 8 Oscars: voor beste film, beste regie, beste acteur Rex Harrison, beste camerawerk, beste muziek, beste geluid, beste art direction en decors, en beste kostuums. Bekijk de hele film hier.

Oliver! van Carol Reed uit 1968: gebaseerd op de gelijknamige theatermusical van Lionel Bart uit 1960, is deze tragikomische musical volgens ons de beste verfilming van de wereldberoemde roman Oliver Twist van Charles Dickens uit 1838 over de onfortuinlijke Engelse weesjongen die in slechte handen valt. De jonge acteur Mark Lester speelt de bedeesde titelheld Oliver. Ron Moody schittert in zijn glansrol als de gluiperige schurk Fagin (één van de beste movie villains aller tijden). En Oliver Reed speelt met brio de genadeloze boef Bill Sikes. Mede dankzij de sfeervolle mise-en-scène en heerlijke muzikale nummers en choreografieën, won Oliver! 6 Oscars: voor beste film, beste regisseur, beste geadapteerde muziek, beste geluid, beste art direction en een ere-Oscar voor de Canadese choreografe Onna White. Ron Moody kon zijn Oscarnominatie in de categorie 'beste acteur' echter niét verzilveren, hoewel hij die Oscar nochtans dubbel en dik verdiende (lees daarover meer hier). Bekijk een filmfragment hier.

Willy Wonka & the Chocolate Factory van Mel Stuart uit 1971: een humoristische en muzikale jeugdfilm over een populaire wereldwijde prijskamp van de titelheld Willy Wonka. Hij is de enigmatische eigenaar van een succesvolle snoepfabriek die in slechts vijf van zijn talloze chocoladerepen een vergulde inkomkaart verstopt die aan vijf kinderen (de gelukkige vinders) voor het eerst toegang verschaft aan zijn geheimzinnige snoepfabriek... Gene Wilder schittert in zijn veelzijdige glansrol als de onvoorspelbare Willy Wonka. Samen met een goede casting voor de overige kleurrijke personages en het surrealistische, Alice-in-Wonderland-achtige production design levert dat familievertier voor het hele gezin op. Onder de humor gaat trouwens ook scherpe maatschappijkritiek schuil, want het meeslepende scenario van Roald Dahl (gebaseerd op diens eigen kinderboek Charlie and the Chocolate Factory) neemt onder meer verwende en ongehoorzame kinderen, geld- en vraatzucht, onze koopzieke consumptiemaatschappij en de kloof tussen arm en rijk op de korrel. Vergeet de wisselvallige verfilming van het kinderboek door Tim Burton in 2005 (met Johnny Depp als Willy Wonka) en maak eens tijd om Mel Stuarts veel betere eerste verfilming uit 1971 te (her)bekijken.

Amarcord van Federico Fellini uit 1973: in deze melancholische Italiaanse tragikomedie, die zich afspeelt in de late jaren 30 en gebaseerd is op Fellini's eigen herinneringen aan zijn jeugd in het Italiaanse kuststadje Rimini, voert Fellini (één van onze favoriete regisseurs) kleurrijke, onvergetelijke personages op en mijmert hij over lust en liefde, eenzaamheid en gemeenschapszin, de gesel van het fascisme, de katholieke moraal en de tand des tijds. Giuseppe Rotunno zorgde voor het mooie camerawerk en Nino Rota voor de sfeervolle muziek. Amarcord (tevens één van onze favoriete films tout court, ongeacht het genre) won destijds terecht de Osar voor beste anderstalige film. Bekijk een filmfragment hier en de hele film hier.

Paper Moon van Peter Bogdanovich uit 1973: een briljante tragikomische road movie in zwart-wit, die zich afspeelt in het Midwesten van Amerika tijdens de bittere jaren van de Grote Depressie, met Ryan O'Neil (lees ons In Memoriam hier) en zijn nog piepjonge dochter Tatum O'Neal als een onvergetelijk duo oplichters, heerlijke bijrollen van Madeline Kahn en P.J. Johnson, oogstrelende beelden (vaak in deep focus) van cameraman László Kovács, een sfeervol production design dat het tijdperk van de Grote Depressie geloofwaardig tot leven wekt en mooie oude swing jazz deuntjes op de toepasselijke soundtrack. Tatum O'Neal won een Oscar voor haar schitterende vertolking en werd daarmee de jongste Oscarwinnaar ooit (lees daarover meer hier). Paper Moon behoort tevens tot onze favoriete road movies en tot onze favoriete films tout court (ongeacht het genre). Lees onze recensie hier, bekijk de trailer hier en bekijk een filmfragment hier.

My Name Is Nobody van Tonino Valerii en Sergio Leone uit 1973: een zeer vermakelijke spaghettiwestern, geproduceerd en gecoregisseerd door Sergio Leone (één van onze favoriete cineasten), met glansrollen van de Amerikaanse Hollywoodveteraan Henry Fonda als een oude revolverheld en vooral van de Italiaanse acteur Terence Hill (één van de knapste acteurs aller tijden) die de show steelt in zijn grappige titelrol als de jonge, nonchalante, koelbloedige en uiterst roekeloze antiheld zonder naam. De schitterende muziek is van Ennio Morricone en behoort tot het beste wat de Italiaanse maestro ooit componeerde (lees daarover meer hier). My Name Is Nobody behoort tevens tot onze favoriete westerns. Bekijk de hele film hier.

The Return of the Pink Panther van Blake Edwards uit 1975: de 4de film in de komische Pink Panther-franchise, met de onnavolgbare Engelse acteur Peter Sellers in zijn iconische hoofdrol als de stuntelende Franse politiedetective Inspector Jacques Clouseau. Lees ons biografische portret van de Amerikaanse regisseur Blake Edwards hier.

Annie Hall van Woody Allen uit 1977: een intelligente en invloedrijke romantische komedie waarin de joods-Amerikaanse regisseur Woody Allen zelf de grappige hoofdrol speelt als de pessimistische en neurotische joodse komiek Alvy Singer, die een bewogen romantische relatie begint met het sympathieke titelpersonage Annie Hall, uitstekend vertolkt door Diane Keaton. Behalve vermakelijke dialogen, bevat deze existentiële tragikomedie ook heel wat creatieve filmtechnieken, zoals split screens, animatie, 'magisch realistische' flashbacks en het herhaald doorbreken van de 'vierde wand' (waarbij een personage in de camera kijkt en het publiek aanspreekt). Annie Hall won 4 Oscars: voor beste film, beste regisseur, beste scenario (van Woody Allen en Marshall Brickman) en beste actrice Diane Keaton. Bekijk een filmfragment hier en de hele film hier.

The King of Comedy van Martin Scorsese uit 1982: een scherpe tragikomedie over eenzaamheid en de schaduwzijden van roem en persoonsverheerlijking, met Robert De Niro (één van onze favoriete acteurs) in zijn briljante hoofdrol als de stalkende would be-komiek Rupert Pupkin (één van de beste movie villains aller tijden), Sandra Bernhard als Ruperts al even labiele partner in crime Masha, Jerry Lewis als de populaire komiek Jerry Langford, en Diahnne Abbott als Ruperts sympathieke date Rita, onder regie van de Amerikaanse meestercineast Martin Scorsese (één van onze favoriete regisseurs). Deze uitstekende film was één van de inspiratiebronnen voor de boeiende maatschappijkritische karakterstudie Joker (2019) van Todd Phillips. Bekijk The King of Comedy hier en lees ons biografische portret van regisseur Martin Scorsese hier. 

Tootsie van Sydney Pollack uit 1982: een meeslepende romantische komedie met Dustin Hoffman in zijn veelzijdige titelrol als een werkloze acteur die zich verkleedt en voordoet als vrouw om een rol in een tv-serie te bemachtigen, en met fijne bijrollen van Jessica Lange (die er een Oscar mee won), Charles Durning, Teri Garr, Bill Murray, George Gaynes, Sidney Pollack en Geena Davis. Bekijk de hele film hier.

48 Hrs. van Walter Hill uit 1982: een vermakelijke buddy cop-komedie, met meeslepende vertolkingen van Eddie Murphy (in zijn eerste filmrol) als een grappige crimineel en Nick Nolte als een ruwe no nonsense politiedetective die met elkaar opgescheept zitten tijdens hun bewogen jacht op een ontsnapte moorddadige gangster, met brio gespeeld door James Remar.

Terms of Endearment van James L. Brooks uit 1983: een schitterende psychosociale tragikomedie (naar de gelijknamige roman uit 1975 van Larry McMurtry) over romantische perikelen en familieproblemen, met briljante dialogen en onvergetelijke topvertolkingen van Shirley MacLaine, Debra Winger en Jack Nicholson (één van onze favoriete acteurs). Dat leverde 5 Oscars op: voor beste film, beste regisseur, beste geadapteerd scenario (van regisseur James L. Brooks), beste actrice Shirley MacLaine en beste mannelijke bijrol van Jack Nicholson. Bekijk een filmfragment hier.

Trading Places van John Landis uit 1983: een amusante maatschappijkritische komedie die de financiële elite op de korrel neemt, met een memorabele glansrol van Eddie Murphy als een zwarte dakloze en overtuigende vertolkingen van Dan Aykroyd, Jamie Curtis, Ralph Bellamy, Don Ameche en Denhom Elliott.

The Breakfast Club van John Hughes uit 1985: een uitstekende, door regisseur John Hughes zelfgeschreven coming-of-age-tragikomedie over vijf schijnbaar incompatibele scholieren die elkaar beter leren kennen tijdens een bewogen strafstudie, met meeslepende vertolkingen van Judd Nelson als de provocatieve rebel John Bender, Molly Ringwald als de rijke, populaire maar verwende en snobistische prom queen Claire, Anthony Michael als de betweterige maar eenzame nerd Brian, Emilio Estevez als de stoere maar getroebleerde atleet Andrew, en Ally Sheedy als de introverte misfit Allison. Paul Gleason is briljant in zijn bijrol als de onuitstaanbare onderdirecteur Richard Vernon. De soundtrack bevat het onvergetelijke popnummer Don't You (Forget About Me) van de Schotse new wave-groep Simple Minds, dat mede dankzij de release van The Breakfast Club destijds een wereldwijde hit werd. Bekijk een filmfragment hier.

After Hours van Martin Scorsese uit 1985: een gitzwarte, surrealistische tragikomedie, met Griffin Dunne in de hoofdrol als een onfortuinlijke New Yorker die de slechtste nacht van zijn leven meemaakt. Bekijk de hele film hier en lees hier ons biografische portret van regisseur Martin Scorsese (één van onze favoriete cineasten). 

Peggy Sue Got Married van Francis Ford Coppola uit 1986: een fijne, bitterzoete tragikomedie, geschreven door het echtpaar Jerry Leichtling en Arlene Sarner, onder regie van de veelzijdige cineast Francis Ford Coppola (één van onze favoriete regisseurs). Het boeiende verhaal draait rond de existentiële vraag wat je als gedesillusioneerde, ongelukkig getrouwde vrouw zou doen met je leven indien je weer een tienermeisje zou kunnen zijn. Zou je iets veranderen...? Kathleen Turner blinkt uit in haar veelzijdige en gevoelige titelrol van Peggy Sue, die met een tijdreis terugkeert naar haar jeugd als schoolmeisje. En Nicolas Cage gaat voluit in zijn prettig gestoorde vertolking van Peggy Sue's jeugdliefde en toenmalige schoolgenoot Charlie. De vraag is echter of Peggy Sue tijdens haar tijdreis trouw zal blijven aan Charlie, vermits zij uit een toekomst komt waarin zij al een teleurstellend huwelijk met Charlie achter de kiezen heeft... Bekijk een filmfragment hier.

Planes, Trains & Automobiles van John Hughes uit 1987: een zeer grappige road movie met briljante vertolkingen van John Candy en Steve Martin (die beiden behoren tot onze favoriete acteurs) als twee incompatibele mannen die tegen wil en dank met elkaar opgescheept zitten terwijl zij beiden thuis proberen te geraken maar met allerlei ongelukkige omstandigheden af te rekenen krijgen... Planes, Trains & Automobiles is tevens één van onze favoriete road movies.

Dirty Rotten Scoundrels van Frank Oz uit 1988: een hilarische en onvoorspelbare komedie over de concurrerende bedriegers Freddy Benson en Lawrence Jamieson (die behoren tot de beste movie villains aller tijden), schitterend vertolkt door Steve Martin (één van onze favoriete acteurs) en Michael Caine. Bekijk een filmfragment hier.

Without a Clue van Thom Eberhardt uit 1988: een geslaagde parodie op de samenwerking tussen de beroemde detective Sherlock Holmes en zijn sidekick dokter Watson uit de populaire detectiveromans van Arthur Conan Doyle, met hilarische vertolkingen van Michael Caine als een domme, drankzuchtige en arrogante versie van Sherlock Holmes, en Ben Kingsley (één van onze favoriete acteurs) als de intelligente dokter Watson die voortdurend overhoop ligt met zijn onuitstaanbare partner in crime solving... Bekijk de hele film hier.

Midnight Run van Martin Brest uit 1988: een grappige road movie en misdaadkomedie, gebaseerd op een scenario van George Gallo, met meeslepende vertolkingen van: Charles Grodin als de goedhartige boekhouder Jonathan "The Duke" Mardukas, die 15 miljoen dollar stal van een maffiabaas in Chicago; Robert De Niro (één van onze favoriete acteurs) als de no-nonsense premiejager Jack Walsh, die Jonathan moet opsporen en terug naar Chicago brengen; John Ashton als de concurrerende premiejager Marvin Dorfler; Dennis Farina als de opvliegende maffiabaas Jimmy Serrano, wiens geld gestolen werd door Jonathan; en Joe Pantoliano als de bail bondsman Eddie Moscone, die de premiejagers inhuurt. Bekijk de hele film hier.

     

When Harry Met Sally van Rob Reiner uit 1989: een schitterende en uiterst invloedrijke romantische komedie over relatieproblemen, op basis van een uitstekend scenario van Nora Ephron, met hilarische dialogen, een slimme montage en onvergetelijke glansrollen van hoofdrolspelers Billy Crystal als Harry, Meg Ryan als Sally, Bruno Kirby als Harry's beste vriend en Carrie Fisher als Sally's beste vriendin. De soundtrack bevat mooie oude jazzdeuntjes. Bekijk de trailer hier, een filmfragment hier en de hele film hier.

The War of the Roses van Danny DeVito uit 1989: een schitterende zwarte relatiekomedie met topvertolkingen van Michael Douglas en Kathleen Turner als een antagonistisch koppel dat verwikkeld geraakt in een bittere vechtscheiding die volledig uit de hand loopt, waardoor zij behoren tot de beste movie villains aller tijden. Bekijk een filmfragment hier.

Falling Down van Joel Schumacher uit 1993: een meeslepende en maatschappijkritische zwarte komedie die evolueert naar een psychosociale misdaadthriller, met een schitterende tragikomische vertolking van Michael Douglas als de gescheiden, werkloze en verbitterde militair ingenieur William "D-Fense" Foster (één van de beste movie villains aller tijden), wiens stoppen doorslaan, en een geslaagde bijrol van Robert Duvall als een oude politieagent die op het punt staat om op pensioen te gaan wanneer hij te horen krijgt dat een boze blanke man amok maakt in Los Angeles... Bekijk een filmfragment hier.

Dumb & Dumber van Bobby en Peter Farrelly uit 1994: 'foute' (lees: puberale) maar onweerstaanbare humor in deze onnavolgbare road movie met Jim Carrey en Jeff Daniels in hun hilarische titelrollen als het domste duo in de filmgeschiedenis. Dumb & Dumber is tevens één van onze favoriete road movies.

Fargo van Joel en Ethan Coen uit 1996: een briljante zwarte misdaadkomedie die pendelt tussen spanning en humor, met knap camerawerk van Roger Deakins, sfeervolle muziek van Carter Burwell en tragikomische topvertolkingen van Francis McDormand, William H. Macy (als één van de beste movie villains aller tijden), Steve Buscemi (ook als één van de beste movie villains aller tijden), Peter Stormare (ook als één van de beste movie villains aller tijden), Harve Presnell, Kristin Rudrüd en John Carroll Lynch, onder de geniale regie van de gebroeders Coen (een duo dat behoort tot onze favoriete cineasten), die zelf het schitterende scenario schreven. De film won 2 Oscars: voor beste scenario en voor beste actrice Frances McDormand. Fargo is tevens één van onze favoriete politiefilms en één van onze favoriete films tout court (ongeacht het genre). Bekijk een filmfragment hier en lees ons biografische portret van de gebroeders Coen hier.

There's Something About Mary van Bobby en Peter Farrelly uit 1998: een romantische komedie met allerlei 'foute' maar hilarische grappen en geslaagde vertolkingen van onder anderen Ben Stiller (lees ons biografische portret hier), Cameron Diaz en Matt Dillon (als één van de beste movie villains aller tijden).

The Big Lebowski van Joel en Ethan Coen uit 1998: een schitterende komedie in neo noir detectiveverpakking, zelf geschreven door de gebroeders Coen (die behoren tot onze favoriete regisseurs), met onvergetelijke glansrollen van Jeff Bridges als de flegmatieke antiheld Jeffrey "The Dude" Lebowski, John Goodman als de opvliegende (zelfverklaarde) Vietnamveteraan Walter, Steve Buscemi als de dociele en zwijgzame bowlingmaat Donny, en John Turturro (één van onze favoriete acteurs) als de onuitstaanbaar arrogante bowler en pederast Jesus Quintana (één van de beste movie villains aller tijden). Bekijk een filmfragment hier en lees ons biografische portret van de gebroeders Coen hier.

American Beauty van Sam Mendez uit 1999: een schitterende, knap in  beeld gebrachte existentiële tragikomedie (over opgekropte frustraties), die evolueert naar een beklijvend psychosociaal drama, met glansrollen van Kevin Spacey en Annette Bening, en overtuigende bijrollen van Thora Birch, Chris Cooper, Wes Bentley, Mena Suvari, Peter Gallagher en Allison Janney.

Meet the Parents van Jay Roach uit 2000: een uitstekende psychosociale relatiekomedie, waarin hoofdrolspeler Ben Stiller (lees ons biografische portret hier) de show steelt als de goedhartige verpleger Gaylord "Greg" Focker die met zijn verloofde Pam (Teri Polo) voor het eerst op bezoek gaat bij haar ouders. Gregs aanstaande schoonvader Jack, gespeeld door Robert De Niro (één van onze favoriete acteurs), is echter een strenge en wantrouwige ex-CIA-agent, die bovendien nog steeds bevriend is met Pams pedante ex-vrijer Kevin (een met geslaagde, kurkdroge humor vertolkte bijrol van Owen Wilson).

O Brother, Where Art Thou? van Joel en Ethan Coen uit 2000: een mooie tragikomische road movie die zich afspeelt anno 1937 in de Amerikaanse staat Mississippi, op basis van een zelfgeschreven scenario van de gebroeders Coen (een duo dat behoort tot onze favoriete regisseurs), met een ontwapenende hoofdrol van George Clooney als een moderne Odysseus, knap camerawerk van Roger Deakins en een schitterende soundtrack met zalige bluegrass-, country-, blues- en folknummers. Lees ons biografische portret van de gebroeders Coen hier. 

Sideways van Alexander Payne uit 2004: een tragikomische, bitterzoete road movie met schitterende vertolkingen van Paul Giamatti als een depressieve would be-schrijver en wijnliefhebber, en Thomas Haden Church als zijn happy-go-lucky beste vriend en rokkenjager, die samen een bewogen en zelfconfronterende rondreis maken langs de Californische wijngaarden.

  

  

Bridesmaids van Paul Feig uit 2011: Kristen Wiig (die ook meeschreef aan het scenario), Melissa McCarthy en Maya Rudolph stelen de show met hun hilarische vertolkingen in deze geslaagde psychosociale komedie over de uit de hand gelopen voorbereidingen van een huwelijk.

Joeri Naanai.