Tien redenen om Alien op het grote scherm te zien
                                                                                           

1. Alien, een nagelbijtende sciencefiction-thriller van de Britse regisseur Ridley Scott uit 1979, werd opgenomen op Panavision widescreen 70 milimeter-pelicule. Dit filmformaat is dubbel zo groot als de doorsnee filmpelicule. Daardoor ziet de film er op het grote scherm ook twee keer zo scherp en helder uit, en benadert de beeldkwaliteit die van digitale opnames.

2. Omdat Alien opgenomen werd op breedbeeldformaat, gaat ongeveer 50 procent van het beeld verloren als u de film op een televisiescherm bekijkt. Zelfs op breedbeeldtelevisies gaat vaak een deel van het beeld verloren. En bij een volledige weergave ziet men zwarte randen boven- en onderaan het tv-scherm en is het beeld dus kleiner dan het scherm, wat ten koste gaat van details.

3. Dankzij het breedbeeldformaat was Ridley Scott in staat om in elke hoek van het scherm details te tonen die bijdragen tot de sfeerschepping in de film en niet te zien zijn op een doorsnee tv-scherm.

4. Heel wat van de baanbrekende special effects die in Alien te zien zijn, werden bereikt met behulp van maquettes en decors, veeleer dan met truukjes in de montagekamer. Die special effects –en met name het angstaanjagende ruimtewezen- zien er op het grote doek veel realistischer en dus ook angstwekkender uit dan op een tv-scherm.      

5. Het claustrofobische gevoel van beklemming dat Scott zorgvuldig opbouwt in Alien gaat gedeeltelijk verloren als je de film in je woonkamer bekijkt. De donkere omgeving en het gebrek aan afleiding in de cinema maken een bioscoopzaal de ideale plek voor het bekijken van een spannende film.

6. Alien kwam ruim dertig jaar geleden uit. De geluidsweergave van films was destijds nog niet fundamenteel anders dan toen de eerste geluidsfilm een halve eeuw voordien uitkwam. Vandaag is Alien voorzien van een hypermodern digitaal THX ‘surround’ geluid, dat de kijker als het ware 'omhult' en onderdompelt in de film. Dit maakt de film indrukwekkender en angstaanjagender dan de oorspronkelijke versie. En om ten volle van die betere geluidskwaliteit te genieten, moet u in de bioscoop zijn, waar men beschikt over een veel betere geluidsinstallatie dan bij u thuis.

7. In zijn biografie van Ridley Scott beschrijft Paul M. Sammon de aandacht die de regisseur had voor het cultiveren van het ‘cinematografisch ongemak’ van de kijker door in Alien lange, rustige scènes plots te onderbreken met schelle geluiden of heftig bewegende beelden. Deze angstaanjagende effecten komen het best tot hun recht op een groot scherm en met een professionele geluidsweergave. In de cinema dus.       

8. Ridley Scotts bijzondere combinatie van sciencefiction en horror was een mijlpaal in de filmgeschiedenis. Alien moet je op het grote witte doek zien om de angst en spanning te voelen die het publiek voelde toen de film twee jaar na Star Wars van George Lucas uitkwam.       

9. Scott heeft voor Alien uitzonderlijk veel aandacht besteed aan de vormgeving van zijn film. Hij deed daarvoor onder meer een beroep op production designer Ron Cobb en op de Zwitserse surrealist H.R. Giger, die bijdroegen tot het ontwerp van het memorabele ruimtewezen. Ook het ruimteschip Nostromo met zijn sombere, industriële interieur ziet er veel realistischer uit dan de decors in om het even welke andere sciencefiction-film uit die periode. Zelfs tot op de dag van vandaag is niemand erin geslaagd om die tastbare, geloofwaardige indruk van een futuristisch maar tevens functioneel ruimteschip te evenaren. En de details die daartoe bijdragen komen pas echt tot hun recht op het grote scherm. 

10. Het hele ritueel van 'naar de cinema gaan' -kaartje kopen, popcorn eten, op café napraten over de film...- is veel fijner dan in je eentje voor de tv te zitten.

Kortom, het loont de moeite om Alien ergens op een groot scherm te zien (tijdens een retrospectieve of in een cultuurcentrum of filmhuis bijvoorbeeld). In afwachting kan u de dvd van de director's cut bekijken. Die bevat onder meer opnames die nooit eerder te zien waren, zoals een scène waarin Ripley (gespeeld door Sigourney Weaver) ontdekt hoe Dallas (Tom Skerritt) door de ruimtewezens gebruikt wordt voor hun voortplanting. In het beste geval krijgt u ooit de kans om de director's cut op een groot scherm te zien. Laat die kans niet liggen.

JN.

Alien: The Director's Cut (USA/Groot-Brittanië -1979): beschikbaar op dvd.
Met: Sigourney Weaver, Tom Skerritt, Harry Dean Stanton, Ian Holm en John Hurt.

Genre: sciencefiction / horror / tech-noir

Klik op de oranje links:

- voor een video-interview: Ridley Scott vertelt over Alien

- voor achtergrondinfo over de Blu-Ray-box Alien Anthology: Haarscherp griezelen

- voor de positie van Alien in de top tien van beste scifi-films: De 10 beste sciencefiction-films aller tijden

Een van de indrukwekkende decors in Alien.