La Vie en Rose van Olivier Dahan ★★★★
 |
"Non, je ne regrette rien", zong Édith Piaf vaak alvorens zij op 9 oktober 1963 haar laatste adem uitblies. Wie de biopic La Vie en Rose (originele Franse titel: La Môme) uit 2007 gezien heeft, begrijpt ook waarom de wereldberoemde Franse zangeres zonder spijt terugblikte op een leven dat weliswaar bol stond van miserie en tragiek, maar ook van levenslust, ambitie, vriendschap, muziek en bovenal…liefde.
 |
| De echte Édith Piaf. |
 |
| Marion Cotillard als Édith Piaf. |
Geen droge feiten maar emoties
Regisseur Olivier Dahan ontwikkelde samen met zijn co-scenariste Isabelle Sobelman en filmmonteur Richard Marizy in La Vie en Rose een complexe vertelstructuur die met flashbacks en flashforwards voortdurend laveert tussen cruciale fasen in Piafs jeugd vanaf 1918, haar steile klim naar het succes vanaf 1935, haar romantische affaire met de Franse bokskampioen Marcel Cerdan eind jaren 40, haar aftakeling en haar laatste levensjaren. Deze narratieve structuur draagt ertoe bij dat we als kijker in de loop van de film beginnen te beseffen hoe onlosmakelijk Piafs persoonlijke lotgevallen en haar toewijding als zangeres met elkaar verbonden waren. Een rechtlijnige, louter chronologische biografie zou wellicht een toegankelijkere film opgeleverd hebben, maar ook ten koste gegaan zijn van het doel dat regisseur Dahan voor ogen stond.
La Vie en Rose is immers geen biopic in de strikte zin van het woord. Zo is in de film bijvoorbeeld geen spoor te bekennen van de Italiaans-Franse zanger en filmster Yves Montand (één van onze favoriete acteurs), noch van tal van andere figuren die nochtans een belangrijke rol in Piafs leven speelden. De jonge, goedhartige prostituee Titine, die in de film wordt opgevoerd als een surrogaatmoeder van de piepjonge Piaf, is dan weer een (louter?) fictief personage. Als zodanig is de film een subjectieve interpretatie van Piafs leven en artistieke carrière, waarbij haar gereconstrueerde emoties fungeren als schakels tussen de verschillende filmscènes. Het resultaat is een fascinerende mozaïek van mijmeringen en herinneringen die ons een veel frappanter en inzichtelijker beeld geven van wat Piaf bezielde dan een louter op historische feiten gebaseerde film ooit gekund had.
 |
| La Vie en Rose toont hoe Édith Piafs privéleven en haar artistieke drijfveren onlosmakelijk met elkaar verbonden waren. |
Niemands dochter
Édith Piaf (geboortenaam: Édith Giovanna Gassion) zag het levenslicht op 19 december 1915 in de Franse hoofdstad Parijs. La Vie en Rose begint drie jaar later, in 1918.
De kleine Édith wordt verwaarloosd door haar moeder: een aan alcohol verslaafde straat- en kroegzangeres. Édiths vader -de arme acrobaat Louis (gespeeld door Jean-Paul Rouve)- dumpt haar dan maar in het bordeel van haar grootmoeder. Eén van de prostituees, Titine (gespeeld door Emmanuelle Seigner), ontfermt zich over de jonge Édith en zingt liedjes voor haar. Wat Édith in het bordeel meemaakt, zou zij decennia later laten meeklinken in Milord: een ballade die zij in 1959 in New York liet opnemen en waarin zij zingt: "Je suis q’une fille du port / Une ombre de la rue."
Édith heeft van jongsaf een zwakke gezondheid. “Van wie is dat meisje?” vraagt de dokter die haar in het bordeel onderzoekt. “Van niemand”, antwoordt haar harteloze grootmoeder. Een antwoord dat Édiths mistroostige jeugd treffend samenvat en een verklaring vormt voor haar onstilbare verlangen naar vriendschap en liefde dat zo kenmerkend was voor Piafs leven en voor haar muzikale repertoire. Of in de woorden van regisseur Dahan: “Zij voedde haar levensliederen met haar persoonlijke ervaringen.”
Wanneer Édith 10 jaar is, haalt haar vader Louis haar eindelijk op in het bordeel. Ze neemt in tranen afscheid van Titine: de enige tussen hemel en aarde die echt van haar houdt. Édith moet voortaan op straat met de hoed rondgaan om centjes te verdienen terwijl Louis zijn amateuristische acrobatenkunstjes vertoont. Het publiek is niet onder de indruk, en de 10-jarige Édith (met veel naturel gespeeld door Pauline Burlet) zingt dan maar een liedje. Ze blijkt een natuurtalent en de toeschouwers zijn gul met de centen. Voor het eerst in haar leven hoort zij haar vader trots zeggen: “Dat is mijn dochter.”
Van kleine mus tot wereldberoemde nachtegaal
 |
| Jean-Paul Rouve als Édiths vader en Pauline Burlet als de 10-jarige Édith. |
Van kleine mus tot wereldberoemde nachtegaal
In 1935 is Édith intussen 20 jaar. Vanaf die leeftijd wordt zij met brio gespeeld door Marion Cotillard, die voor haar hoofdrol in La Vie en Rose heel diep ging om haar personage als het ware van binnenuit te laten groeien tot zij er bijna mee samenviel. Een tour de force waarmee Cotillard bevestigde dat zij de method acting onder de knie heeft.
Samen met Édiths beste vriendin Mômone (schitterend vertolkt door Sylvie Testud) zwerft Édith door de straten van Parijs om er op de trottoirs en in de kroegen als zangeres haar kost te verdienen. De sfeer van het toenmalige Parijs wordt in de film treffend tot leven gewekt dankzij onder meer locatie-opnames in Parijs, vintage decors en kostuums, en sfeervol camerawerk. Ook op andere locaties dragen de sfeervolle mise-en-scène en fotografie bij tot een gevoel van authenticiteit.
 |
| Marion Cotillard als Édith en Sylvie Testud als Mômone. |
Terwijl Édith op straat staat te zingen, wordt zij ontdekt door de cabareteigenaar Louis Leplée (bijrol van de Franse topacteur Gérard Depardieu). Hij geeft haar de artiestennaam La Môme Piaf (de kleine mus) en zet haar op het podium van zijn Parijse cabaret. Piafs eerste optreden daar is meteen een groot succes.
 |
| Gérard Depardieu en Marion Cottillard. |
In het tweede deel van de film volgen we Piaf terwijl zij zangles krijgt van de dichter-componist Raymond Asso (Marc Barbé), uitgroeit tot een nationale ster, verdacht wordt van medeplichtigheid aan de moord op Louis Leplée, zich verliest in drugs en alcohol, carrière maakt in Amerika en smoorverliefd wordt op de populaire Franse bokskampioen Marcel Cerdan (Jean-Pierre Martins).
 |
| Jean-Pierre Martins als de bokser Marcel Cerdan: Piafs grote liefde. |
Troost
Nadat Cerdan om het leven komt tijdens een vliegtuigcrash, beseft Piaf eens te meer dat La vie en rose (de titel van één van haar bekendste liedjes) niet voor haar weggelegd is en zij gedoemd lijkt tot tragiek. Ze voelt zich eenzamer dan ooit en zoekt troost in nog meer drank en drugs. De enige scènes waarin zij blaakt van zelfvertrouwen zijn de scènes waarin zij op het podium staat, het doek opengaat en zij met haar stem de harten van haar toeschouwers kan veroveren om hun liefde te voelen. Dat wordt briljant in beeld gebracht tijdens de memorabele sequentie waarin Piaf het overlijden van Cerdan verneemt, in huilen uitbarst, hysterisch door een gang strompelt en plots op het podium blijkt te staan, waarop zij voor de zoveelste keer haar toevlucht neemt om even te ontsnappen aan haar zorgen en verdriet.
 |
Alles voor de Liefde
Op het einde van haar leven, wanneer Piaf een wrak geworden is en er op haar 47ste al bejaard uitziet, beseft de zangeres dat haar tijd op is. In plaats van de sterfbedscène uit te melken, kozen regisseur Dahan, co-scenariste Sobelman en filmmonteur Marizy opnieuw consequent voor connecties met Piafs verleden door beklijvende flashbacks in te lassen. Zo herinnert Piaf zich haar veel te vroeg gestorven dochter. En op de vraag van een journaliste welk advies Piaf heeft voor een vrouw, antwoordt de zangeres: “Liefhebben.” En voor een meisje? “Liefhebben.” En voor een kind? “Liefhebben.”
JN.
La Vie en Rose aka La Môme (Frankrijk/Groot-Brittanië/Tsjechië-2007): beschikbaar op dvd en blu-ray disc.
Met: Marion Cotillard, Sylvie Testud, Pauline Burlet, Emanuelle Seigner, Gérard Depardieu, Jean-Paul Rouve, Jean-Pierre Martins en Marc Barbé
Genre: biopic / muzikaal drama / romantiek
Lees hieronder verder voor achtergrondinfo over actrice Marion Cotillard en regisseur Olivier Dahan.
 |
Regisseur
Olivier Dahan:
visuele flair
 |
Olivier Dahan.
|
Met La Vie en Rose bewees de 43-jarige Olivier Dahan dat hij behoort tot Frankrijks meest getalenteerde cineasten. De film sleepte tal van internationale prijzen in de wacht en doet vermoeden dat Dahan ons in de toekomst nog veel filmplezier zal bezorgen.
Olivier Dahan werd in 1967 geboren in het Zuid-Franse kuststadje La Ciotat. Op 20-jarige leeftijd schreef hij zich in aan l’Ecole d’Art de Marseille, waar hij in 1991 afstudeerde als beeldend kunstenaar. Gepassioneerd door beelden, nam hij met zijn kunstwerken niet alleen deel aan verschillende tentoonstellingen maar regisseerde hij ook zeven kortfilms. Daarnaast blikte hij ook tal van videoclips in voor popgroepen en zangers, onder wie Mc Solaar, The Cranberries en Zucchero.
In 1994 voltooide Dahan zijn eerste langspeelfilm, Frères, die meteen geselecteerd werd voor het Filmfestival van Berlijn. Drie jaar later blikte hij Déjà mort in: een gewelddadig drama over de wanhoop van rijke jongeren in de Franse stad Nice. In 2001 verfilmde Dahan Le petit poucet: een 17de-eeuwse fabel van Charles Perrault. Het jaar nadien, in 2002, volgde Dahans vierde film: La vie promise, met de Franse topactrice Isabelle Huppert in de hoofdrol als een prostituee die op zoek gaat naar haar ex-man. En In 2004 voltooide Dahan Les rivières pourpres 2: Les anges de l’apocalypse: een religieuze thriller, met onder anderen Jean Reno, Benoît Magimel en Christopher Lee, over de zoektocht naar de dader van een reeks rituele moorden.
Dahans voorlaatste en bekendste film dateert van 2007: La Vie en Rose. Dat emotionele portret van Édith Piaf won tal van internationale filmprijzen (zie verder). Naast de schitterende vertolking van hoofdrolspeelster Marion Cotillard, springen vooral de sfeervolle mise-en-scène en fotografie in het oog. Die visuele flair dankt Dahan ongetwijfeld aan zijn opleiding tot beeldend kunstenaar.
Actrice
Marion Cotillard:
een natuurtalent
 |
| Voor haar rol in La Vie en Rose werd Marion Cotillard beladen met internationale filmprijzen |
Alvorens Marion Cotillard door regisseur Olivier Dahan gevraagd werd om de rol van Édith Piaf te spelen in La Vie en Rose, was de Franse actrice vooral bekend in eigen land. Dankzij haar briljante vertolking in deze biopic is de actrice inmiddels uitgegroeid tot een internationale ster met wie heel wat grote namen in de filmindustrie willen samenwerken.
Marion Cotillard werd op 30 september 1975 geboren in Parijs en groeide op in Orléans. Acteren zit haar in het bloed: zowel haar moeder als vader spelen toneel.
In 1993 was Cotillard te zien in haar bijrol in de Engelstalige tv-serie Highlander: The Series. Ze studeerde toen nog aan het Conservatoire d'Art Dramatique d'Orléans, waar zij in 1994 afstudeerde.
Cotillards eerste grote succes als actrice dateert van 1998, toen zij de rol van Lili Bertineau speelde in de succesvolle Franse actiekomedie Taxi van Gérard Pirès. Voor haar dubbelrol in het Franse drama Les jolies choses (2001) van Gilles Paquet-Brenner werd Cotillard genomineerd voor een César in de categorie ‘meest beloftevolle actrice’. In 2003 speelde ze mee in Big Fish van Hollywoodregisseur Tim Burton. Het jaar nadien won Cotillard met haar vertolking van de moordenares Tina Lombardi in het romantisch oorlogsdrama Un long dimanche de fiançailles (2004) de César voor beste vrouwelijke bijrol.
Cotillards grote internationale doorbraak kwam er in 2007 met haar doorleefde vertolking van Édith Piaf in La Vie en Rose, waarvoor Cotillard onder meer volgende prijzen won:
- de Oscar voor beste actrice
- de Golden Globe voor beste actrice
- de BAFTA Award voor beste actrice
- de César voor beste actrice
- de prijs voor beste actrice van de filmpers in Los Angeles
- de Hollywood Film Award voor actrice van het jaar
- en de prijs voor beste actrice op het Filmfestival van Seattle
Weetjes
* Marion Cotillard was de eerste keuze van regisseur Olivier Dahan voor de hoofdrol in La Vie en Rose. Daarbij speelde niet alleen het talent van de actrice een rol, want Cotillard was destijds nog geen internationale ster en dus niet te duur voor het beperkte budget van producer Alain Goldman.
* Cotillard bleef zich gedurende de opnames van La Vie en Rose (die vier maanden in beslag namen) identificeren met haar personage. Ook tijdens de opnamepauzes bleef zij zich gedragen als Édith Piaf. Cotillard leerde zelfs breien, omdat ook Piaf dat graag deed om de tijd te doden.
* Behalve actrice, is Cotillard ook woordvoerster van de milieubeweging Greenpeace.
Joeri Naanai
Geen opmerkingen:
Een reactie posten