Bloed, zweet en tranen in de Australische outback

Sweet Country  van Warwick Thornton     ★★★½

Sam (ingetogen vertolkt door Hamilton Morris) is een Aboriginal die in 1929 werkt als boerenknecht op het afgelegen erf van de blanke, goedhartige boer Fred Smith (Sam Neill) in de snikhete Australische outback. Op een dag krijgen zij bezoek van Harry March (Ewen Leslie): een blanke, verbitterde legerveteraan die in dezelfde onherbergzame streek ook een boerderij begonnen is. Op verzoek van Harry, gaan Sam en diens Aboriginal vrouw en nichtje samen een paar dagen werken op Harry's boerderij. Harry blijkt echter een racistische, drankzuchtige en gewetenloze man. Wat volgt is een avontuurlijke neo-western, die pendelt tussen een sfeervolle road movie, een spannende achtervolgingsthriller en een broeierig psychosociaal drama, waarin u het klamme zweet van de verbeten hoofdpersonages haast kunt ruiken...

V.l.n.r.: Bryan Brown als sergeant Fletcher, Hamilton Morris als Sam,
Natassia Gorey-Furber als Sams vrouw, en Sam Neill als Fred.

Genadeloos

Gebaseerd op feiten, is Sweet Country een genadeloze kritiek op de racistische behandeling van de Australische Aboriginals. De christelijke boer Fred Smith is één van de weinige sympathieke blanke personages in de film: hij beschouwt de Aboriginals als schepsels van God, evenwaardig aan blanken. Dat wordt hem niet in dank afgenomen door de meeste andere blanke inwoners van de streek. Zij beschouwen hun racisme tegenover de Aboriginals immers als de gewoonste zaak ter wereld.

De uitstekende Franse film Coup de torchon van Bertrand Tavernier uit 1981 draaide ook rond neokoloniaal racisme op een desolate plek; in dit geval van arrogante Franse expats tegenover de zwarte bevolking van een Senegalees woestijndorpje. Maar Coup de torchon was, vooral dankzij de tragikomische glansrol van Philippe Noiret, een cynische zwarte komedie. In Sweet Country daarentegen is amper sprake van humor, behalve dan in de hilarische scène waarin Fred Smith rond het kampvuur met opzet het devote liedje Jesus Loves Me ten gehore brengt om zijn racistische reisgenoten te ergeren, onder wie ook de harde politiesergeant Fletcher (sterke rol van Bryan Brown). Voor het overige is Sweet Country een kurkdroge en bikkelharde aanklacht tegen de deplorabele behandeling van de Aboriginals. In dat verband mist het scenario wel wat nuance en karakterontwikkeling, waardoor de meeste blanke personages soms op karikaturen lijken. 

De cast acteert overtuigend, met name Hamilton Morris als de zwijgzame Aboriginal Sam, Tremayne Doolan als de jonge Aboriginal Philomac, Ewen Leslie als de blanke klootzak Harry March, Thomas M. Wright als de blanke klootzak Mick Kennedy, en Bryan Brown als de blanke politiesergeant Fletcher.

Op filmtechnisch vlak valt Sweet Country op door sfeervol camerawerk in het ruwe, fotogenieke landschap van de Australische outback, en door een eigenzinnige montage waarin de chronologisch ontvouwde plot af en toe onderbroken wordt met zeer korte flashforwards die tonen wat sommige personages te wachten staat. Die flashforwards lijken op het eerste zicht spoilers, maar Sweet Country bevat genoeg verrassende plotwendingen om te blijven boeien. 

JN.

Sweet Country (Australië-2017): in de bioscoop sinds 18 juli 2018.

Met: Hamilton Morris, Bryan Brown, Sam Neil, Ewen Leslie, Tremayne Doolan, Thomas M. Wright en Natassia Gorey-Furber.

Genre: neo-western / road movie / avontuur / misdaad / psychosociaal drama